مقایسه روند نرخ بیکاری در پنج سال اخیر در شهر‌ها و روستا‌های کشور نشان می‌دهد نرخ بیکاری چه در شهر‌ها و چه در روستا‌ها کاهش یافته و کاهش نرخ بیکاری در شهر‌ها بیش از روستا‌ها بوده است. به طوری که به طور متوسط در شهر‌ها یک نفر بیش از روستا‌ها از وضعیت بیکاری خارج شده است.
به گزارش اکوایران، نرخ بیکاری از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است تعداد افراد بیکار در کل جمعیت فعال در بازار کار را نشان می‌دهد. یعنی افرادی که با وجود اینکه در سن کار بوده‌اند و بر خلاف تمایل خود موفق به یافتن شغل مناسب نشده‌اند.
میزان بیکاری در مناطق شهری و روستایی متفاوت است. دلیل مهم این تفاوت ساختار متفاوت بازار کار در شهر و روستاست. روند چند سال اخیر نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در شهر‌ها همواره بیش از روستا‌ها بوده است. مطابق گزارش مرکز آمار در زمستان ۱۴۰۲ از هر ۱۰۰ نفر فرد فعال در بازار کار ۹ نفر در مناطق شهری و ۷.۱ نفر در مناطق روستایی بیکار بوده‌اند.
در این گزارش روند نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی در پنج سال اخیر بررسی شده است. این بررسی نشان می‌دهد نرخ بیکاری چه در مناطق شهری کشور و چه در مناطق روستایی نزولی بوده است. هر چند افت بیکاری در مناطق شهری بیشتر بوده است.
نرخ بیکاری به معنای تعداد افراد بیکار در کل جمعیت فعال در بازار کار است. منظور از جمعیت فعال همه افراد بالای ۱۵ سال است که یا شاغل هستند یا در جستجوی شغل که هنوز موفق به یافتن آن نشده‌اند.
ساختار متفاوت بازار کار، در مناطق شهری و روستایی که در تنوع مشاغل، فصلی بودن یا نبودن، سطح دستمزد‌ها و دیگر مسائل نمود پیدا می‌کند سبب می‌شود که نرخ بیکاری در آن‌ها نیز فرق کند. در چند سال گذشته نرخ بیکاری در مناطق شهری همواره بیش از مناطق روستایی بوده است.
نرخ بیکاری در شهر‌ها از ۱۲.۲ درصد در بهار ۱۳۹۸ به ۹ درصد در زمستان ۱۴۰۲ کاهش یافته است. همچنین نرخ بیکاری در روستا‌ها نیز از ۷.۴ درصد در بهار ۱۳۹۸ به ۷.۱ درصد در زمستان این سال افت کرده است.
اما از آنجا که بازار کار یک بازار فصلی است، یعنی تغییرات آن وابستگی زیادی به تغییر فصل دارد، شاید بهتر است برای مقایسه بهتر بیکاری در مناطق شهری و روستایی فقط فصل زمستان را در نظر گرفت.
روند نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی در فصل زمستان ۵ سال اخیر نشان می‌دهد نرخ بیکاری در این فصل چه در شهر‌ها و چه در روستا‌ها کم شده است. اما این افت در شهر‌ها پررنگ‌تر بوده است.
در مناطق شهری کشور نرخ بیکاری از ۱۱.۴ درصد در زمستان ۱۳۹۸ به ۹ درصد در زمستان ۱۴۰۲ رسیده و بنابراین ۲.۴ واحد درصد کاهش یافته است. به عبارتی در این پنج سال ۲.۴ نفر از شمار بیکاران خارج شده‌اند.
این در حالی است که افت بیکاری در مناطق روستایی تنها ۱.۴ واحد درصد بوده است. در این مناطق نرخ بیکاری از ۸.۵ درصد در زمستان ۱۳۹۸ به ۷.۱ درصد در زمستان ۱۴۰۲ رسیده است؛ بنابراین در روستا‌ها ۱.۴ نفر از شمار بیکاران کم شده است؛ بنابراین می‌توان گفت اگرچه بازار کار به طور کلی در سطح کشور بهبود یافته، این بهبود در شهر‌ها بیش از روستا‌ها بوده است و در شهر‌ها به طور متوسط یک نفر بیش از روستا‌ها از وضعیت بیکاری خارج شده است.