با میراث چشمگیر بیش از ۶۰ سال خدمت، ام ۱۳۴ مینی گان (M۱۳۴ Minigun) در سال ۱۹۶۰ برای استفاده توسط ارتش آمریکا در ویتنام ساخته شد. این سلاح تاریخچه نسبتا جالبی دارد و طراحی آن بر اساس یک سلاح بسیار قدیمیتر انجام شده است. ام ۱۳۴ مینی گان سلاحی بود که به خدمه هلیکوپترهای آمریکایی حاضر در جنگ ویتنام بسیار کمک کرد.
به گزارش عصرایران، با توجه به سرعت و قدرت آتش بالا، یکی از لقبهای این سلاح میان آمریکاییها «هیولا» است.
ام ۱۳۴ مینی گان تا زمان جنگ ویتنام توسعه نیافته بود، اما طراحی آن بر اساس تیربار گاتلینگ صورت گرفت که در دهه ۱۸۶۰ توسط ریچارد جوردن گاتلینگ ساخته شد. این سلاح دارای شش لوله بود که حول یک محور مرکزی گردش میکردند و این گردش با چرخاندن دسته محور سلاح صورت میگرفت. این گردش موجب میشد تا سلاح سرعت شلیک بالایی داشته باشد و همچنین لولهها را خنک نگه میداشت.
تیربار گاتلینگ معروفترین سلاح طی جنگ داخلی آمریکا بود، جایی که برای نخستین بار توسط ارتش اتحادیه استفاده شد. این سلاح الهام بخش سلاح ام ۶۱ والکان بود که طراحی شش لوله را حفظ کرد، اما به جای گردش به صورت دستی با کمک دسته محور، چرخش لولهها با کمک انرژی الکتریکی صورت میگرفت.
شرکت جنرال الکتریک طراحی ام ۳۱ ولکان را برای ساخت سلاح ام ۱۳۴ مینی گان اصلاح کرد. هلیکوپترهایی که در آسمان ویتنام پرواز میکردند به روش بهتری برای دفاع از خود در برابر شلیک سلاحهای سبک و راکتهای دوش پرتاب نیاز داشتند. هلیکوپترها نقشی حیاتی در جنگ ویتنام داشتند، زیرا امکان پرواز و فرود عمودی سریع را فراهم میکردند، کاری که هواپیماهای سنتی قادر به انجام آن نبودند.
هلیکوپترها برای تحویل تجهیزات، توپخانه، مهمات و نیروها، و همچنین تخلیه سربازان مجروح استفاده میشدند. آنها اغلب هنگام ورود به خشکی مورد حمله قرار میگرفتند و خدمه را مجبور میکردند برای دفاع از خود از سلاحهای تک لوله استفاده کنند. اما این سلاحها بی اثر بودند، زیرا پوشش جنگل موجب گیر کردن یا گرم شدن بیش از حد آنها میشد. این امر آمریکا را بر آن داشت تا به دنبال راه حلی باشد.
جنرال الکتریک اندازه سلاح ام ۶۱ والکان را کوچک کرد و لولههای سلاح را تغییر داد تا با گلولههای ۷.۶۲ در ۵۷ میلیمتری ناتو سازگار باشند. بر این اساس، تیربار ام ۱۳۴ مینی گان شکل گرفت. این سلاح به لطف طراحی چند لولهای خود توانایی شلیک ۶ هزار گلوله در دقیقه بدون گرم شدن بیش از حد را داشت.
اگرچه این سلاح به واقع مینی نبود، اما نام مینی گان به دلیل این که نسخه کوچک تری از سلاح ام ۶۱ والکان بود، برای آن انتخاب شد.
ام ۱۳۴ مینی گان به گونهای طراحی شده بود تا روی قسمت درب هواپیما، هلیکوپتر، یا گاهی اوقات، یک خودرو قابل نصب باشد. این سلاح همچنین به یک منبع تغذیه خارجی نیاز داشت. زمانی که یکی از لولهها در حال شلیک گلوله است، سه لوله دیگر در حال پر شدن هستند و دو لوله باقیمانده در حال بیرون انداختن پوکه هستند. همانطور که لولهها گردش میکنند، شلیکها تقریبا از موقعیتی یکسان صورت میگیرند.
زمانی که ام ۱۳۴ مینی گان در ویتنام وارد عمل شد، به سرعت روی هلیکوپترهای آمریکا تصب شد. این سلاح روی پایههای جانبی هلیکوپترهای هیوز او اچ-۶ کایوس و بل او اچ-۵۸ کیووا نصب شد. در هلیکوپتر بلای اچ-۱ کبرا، ام ۱۳۴ مینی گان روی غلافهای پایلون و برجک و در هلیکوپتر بل یو اچ-۱ ایروکوای روی پایههای در، پایلون و غلافها نصب شدند.
طی جنگ ویتنام، دولت آمریکا تقریبا ۱۰ هزار قبضه سلاح ام ۱۳۴ را خریداری کرد. این تیربار برای انجام کاری که طراحی شده بود، موثر عمل میکرد، اما بدون ایراد نبود. هنگامی که شرکت دیلون ارو (Dillon Aero) تعداد زیادی از تیربارهای ام ۱۳۴ دست دوم را پس از جنگ ویتنام خریداری کرد، آنها اغلب موفق به شلیک مداوم نمیشدند.
دیلون ارو آنها را تعمیر کرد و در این فرآیند نسخه بهتری از سلاح را ایجاد کرد که به نام ام ۱۳۴ دی شناخته میشود.
ام ۱۳۴ مینی گان اصلی هنوز هم توسط شاختههای مختلف ارتش آمریکا استفاده میشود. ارتش آمریکا همچنان آن را ام ۱۳۴ مینامد، در شرایطی که در نیروی هوایی و نیروی دریایی به نام جیای یو-۲ای با پایه ثابت و جیای یو-۱۷/ای با پایه انعطاف پذیر شناخته میشود.
این سلاح همچنین توسط تیم سرویس مخفی رئیس جمهور آمریکا استفاده میشود، اگرچه این موضوع به طور علنی تایید نشده است.