وقتی تصویری از نقشه جهان را در ذهن خود تجسم میکنید، احتمالا مستطیل شکل است. سال هاست که کودکان با این باور بزرگ شده اند که این تصویر مسطح و مستطیلی از جهان، نمایشی دقیق از سیاره زمین است. اما نقشه مرکاتور بسیار تحریف شده است. این نقشه مقیاس یکسانی را دنبال نمیکند و در نتیجه، اندازه کشورهای مختلف یا خیلی بزرگ یا خیلی کوچک در آن نمایش داده شده اند.
به گزارش عصرایران، در واقع، نقشه جهان که میشناسیم، از برخی جهات به شدت نادرست است!
برای شروع، مهم است توضیح دهیم چرا برای مدتی طولانی است که از یک نقشه نادرست استفاده میکنیم. توضیح ساده این است که از نظر فیزیکی غیرممکن است که سطح یک کره را به طور دقیق و بدون تحریف شدن در یک صفحه مسطح نمایش دهیم.
سیستم تصویر نقشه مرکاتور توسط جیراردوس مرکاتور در دهه ۱۵۰۰ معرفی شد. در اصل، این نقشه به دلیل حفظ جهت مندی و شکل کشورها محبوب شد. این برای دریانوردان به منظور ناوبری مفید بود. اما برای حفظ شکل و جهت مندی، اندازه کشورها در نقشه مرکاتور به طور گسترده اشتباه ارائه شده اند.
کاری که سیستم تصویر مرکاتور انجام میدهد این است که کشورهای نزدیک به قطبهای سیاره زمین را بزرگتر نشان داده و کشورهای نزدیک به خط استوا را کوچک میکند.
سیستم تصویر مرکاتور
وب سایت www.thetruesize.com یک ابزار جذاب است که به شما اجازه میدهد اندازه واقعی کشورها را با هم مقایسه کنید. به عنوان نمونه، در شرایطی که قاره آفریقا و گرینلند در سیستم تصویر مرکاتور تقریبا به یک اندازه به نظر میرسند، اما در واقعیت، آفریقا حدود ۱۴ برابر بزرگتر است. بیشتر مردم حدس نمیزنند که قاره آفریقا بزرگتر از مجموع آمریکا، کانادا و چین است، اما این گونه است.
جدا از دقیق نبودن، احتمالا تعصباتی در مورد انتخاب این سیستم تصویر نقشه وجود داشته است. کشورهایی که اندازه آنها در نقشه مرکاتور بیش از حد برآورد شده است، کشورهای جهان غرب، به ویژه در اروپا هستند. اندازه کشورهای آفریقا و آمریکای جنوبی که بیشتر کشورهای جهان سوم هستند، به نسبت کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی کوچک شده اند.
اگرچه ممکن است چندان مهم به نظر نرسد، اما احتمالا نقشه مرکاتور به طور ناخودآگاه بر دید مردم نسبت به جهان تاثیر گذاشته است. مقایسه اندازه واقعی کشورها ممکن است شما را شوکه کند.
روانشناسان استدلال میکنند که انسانها به طور ذاتی اندازه را با اهمیت برابر در نظر میگیرند. با توجه به سیستم تصویر مرکاتور، جهان غرب همچنان بر این باور است که بزرگتر و بهتر از دیگران است، در شرایطی که برای کشورهای جهان سوم این گونه جا افتاده است که کوچکتر از آن چیزی هستند که در واقع هستند.
یک مقایسه ساده: ایران و گرینلند
به این نقشه نگاه کنید: گرینلند در شمال اروپا، بیش از ۱۰ برابر ایران دیده میشود، حال آن که مساحت آن ۲ میلیون ۱۶۰ کیلومتر مربع است و مساحت ایران، ۱ میلیون و ۶۵۰ هزار کیلومتر.
حالا در سایت www.thetruesize.com نام ایران را سرچ میکنیم و نقشه ایران را روی گرینلند میبریم. در این حالت، با توجه به تغییرات خطوط روی کره، نقشه ایران، تغییر میکند و میبینیم که ایران، تنها اندکی از گرینلند کوچک است، نه چند برابر کوچکتر از آن.
جایگزینهای سیستم تصویر نقشه مرکاتور
پرسشی که ممکن است برای شما پیش بیاید این است که اگر نقشه مرکاتور اشتباه است، از چه سیستم تصویر دیگری باید استفاده کرد؟ همانطور که پیشتر گفته شد، هیچ پاسخ بی نقصی وجود ندارد، زیرا هر سیستم تصویر نقشه باید جنبهای را قربانی کند.
یک گزینه جایگزین که اندازه نسبی کشورها را حفظ میکند، سیستم تصویر گال-پیترز است. اما شکل کشورها در این سیستم تصویر نادرست است. این سیستم تصویر نقشه نام خود را از جیمز گال، نقشه کش، ناشر، مجسمه ساز، ستاره شناس و نویسنده اسکاتلندی و آرنو پیترز، تاریخدان آلمانی، گرفته است.
سیستم تصویر گال-پیترز
جغرافی دانان قرنها تلاش کرده اند تا نقشه جهان را کامل کنند. حتی امروز مردم تلاش میکنند از برنامههای پیچیده کامپیوتری برای یافتن دقیقترین نقشه ممکن استفاده کنند.
انجمن نشنال جئوگرافیک از سیستم تصویر وینکل تریپل استفاده میکند، زیرا دقت اندازه و شکل کشورها را متعادل میکند. این سیستم تصویر نقشه توسط اُسوالد وینکل، نقشه بردار آلمانی در سال ۱۹۲۱ ارائه شد.
سیستم تصویر وینکل تریپل
در شرایطی که هیچ نقشه جهان (به جز یک کره) هرگز نمیتواند بی نقص باشد، به نظر میرسد مهم است که مردم بازنماییهایی را فراتر از سیستم تصویر مرکاتور که به عنوان تصویر واقعی جهان پذیرفته شده است، مشاهده کنند.