یکی از راه‌های خانگی برای از بین بردن جوش صورت که سال‌ها است دهان‌به‌دهان در بین افراد می‌چرخد، استفاده از خمیردندان روی آن‌ها است. اما در حالی که چند ماده موجود در خمیردندان ممکن است باعث کوچک شدن جوش شوند، این درمان خانگی ارزش خطر کردن را ندارد. علاوه بر اینکه روش‌های درمانی ساده‌ای برای جایگزین کردن آن وجود دارد.
به گزارش ایسنا، وب‌سایت هلث لاین (Healthline) در مقاله‌ای توضیح داده است که «چرا جای خمیردندان روی پوست نیست» و در ادامه این مطلب را می‌خوانیم.
اگرچه دقیقا مشخص نیست اولین بار استفاده از خمیر دندان برای بهبود جوش‌ها از کجا شروع شده است، اما برخی از دلایل احتمالی آن عبارتند از:
- زمانی بسیاری از فرمول‌های خمیردندان حاوی ماده شیمیایی به نام «تریکلوزان» بودند که می‌توانست باکتری‌هایی را که باعث ایجاد و بدتر شدن جوش‌ها می‌شوند، از بین ببرد.
- برخی موادی که معمولا در خمیردندان یافت می‌شوند مانند جوش شیرین، الکل و پراکسید هیدروژن، خشک‌کننده هستند و می‌توانند به کاهش پوسیدگی دندان کمک کنند.
- به گفته دکتر «سپورا شینهاوس»، متخصص پوست، نعنای موجود در خمیر دندان احساس گزگز ایجاد می‌کند که می‌تواند به طور موقت درد و تورم را کاهش دهد؛ بنابراین باور اینکه خمیردندان می‌تواند درمان خانگی موثری باشد، کاملا دور از ذهن نیست، اما دلایل متعددی وجود دارد که چرا نباید از آن به عنوان درمان آکنه استفاده کنید.
اول از همه، بیشتر شرکت‌ها دیگر از تریکلوزان در فرمول خمیردندان خود استفاده نمی‌کنند. بنا به اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا، این ماده می‌تواند بر هورمون تیرویید تاثیر منفی بگذارد؛ بنابراین حتی اگر خمیردندانی پیدا کردید که هنوز حاوی این ماده شیمیایی است، استفاده از آن روی جوش‌ها ممکن است ارزش خطر کردن نداشته باشد.
به یاد داشته باشید خمیردندان برای دندان‌ها ساخته شده است، نه برای پوست حساس صورت؛ بنابراین در حالی که قدرت مواد شیمیایی موجود در خمیردندان ممکن است برای دندان‌ها بی‌خطر باشد، اما ممکن است برای پوست بسیار قوی باشند.
دکتر شینهاوس توضیح می‌دهد که خمیردندان دارای PH قلیایی (بازی) است و می‌تواند پوست سالم را که PH اسیدی دارد، تحریک کند. همچنین برهم زدن PH با جوش شیرین موجود در خمیردندان می‌تواند به تحریک پوست و سوزش آن منجر شود.
«سدیم لوریل سولفات»، یکی دیگر از ترکیباتی است که در اغلب خمیردندان‌ها یافت می‌شود و می‌توانند برای استفاده روی جوش بیش از حد خشن باشد.
حتی اگر پوستتان تحریک نشود، واکنش بد دیگری نیز ممکن است رخ دهد. به عنوان مثال اگر پوست بر اثر استفاده از خمیردندان بیش از حد خشک شود، ممکن است آکنه بیشتری ایجاد شود.
- محصولات مخصوص آکنه
دکتر شینهاوس قبل از هر چیز محصولات پیشگیری و درمان آکنه موجود در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها را که به نسخه پزشک نیاز ندارند، توصیه می‌کند. این محصولات اغلب حاوی سالیسیلیک اسید، بنزوییل پراکسید و رتینوئید‌های موضعی هستند. این ترکیبات را می‌توانید در فرم‌های شوینده، مرطوب‌کننده، ماسک و سرم‌های درمانی از داروخانه دریافت کنید.
- سایر درمان‌های خانگی
برای افرادی که به درمان‌های خانگی علاقه دارند، روغن درخت چای، ماده مناسبی برای از بین بردن جوش‌ها است. بسیاری از مطالعات از جمله مطالعه‌ای که به تازگی در مجله استرالیایی درماتولوژی منتشر شده است، نشان می‌دهد که روغن درخت چای برای آکنه‌های خفیف یا متوسط می‌تواند بسیار موثر باشد. می‌توانید چند قطره روغن درخت چای را با محصولات معمولی خود مخلوط کنید و به صورت بزنید.
دکتر شینهاوس همچنین عصاره پوست درخت بید را به‌عنوان منبع طبیعی اسید سالیسیلیک معرفی و محصولات حاوی گوگرد و خاک رس را توصیه می‌کند.
برخی از علت‌های بروز جوش‌های آکنه ارتباط مستقیم با پوست و نحوه مراقبت از پوست دارد. برخی دیگر به بهداشت و سلامت بدن یا دیگر علت‌های پزشکی مرتبط‌ند و برخی نیز به سبک زندگی فرد بستگی دارند.
همچنین برخی از محصولات آرایشی یا مراقبت از پوست و برخی از محصولات مراقبت از مو موجب بروز آکنه پوستی می‌شوند.
آکنه‌های ناشی از این محصولات معمولا به‌صورت برجستگی‌های ریز روی گونه‌ها یا چانه یا پیشانی است که اغلب جوش‌های سرسفید را شامل می‌شود.
برخی جوش‌ها حتی چند ماه پس از مصرف این محصولات ظاهر می‌شوند. در این صورت، دریافتن اینکه علت اصلی جوش‌ها این مواد بوده است یا خیر دشوار است. در هر صورت، استفاده از این مواد برای پنهان کردن آکنه‌ها باعث بدتر شدن جوش‌ها می‌شود.
در مورد ضدآفتاب نیز این احتمال وجود دارد که منجر به بروز آکنه شود. اگرچه استفاده از کرم‌های ضدآفتاب برای پوست ضروری است، اما برخی از این کرم‌ها ممکن است باعث بروز جوش صورت شود؛ بنابراین در انتخاب و تهیه آن‌ها باید برخی موارد را رعایت کنیم.
هنگام انتخاب کرم یا اسپری ضدآفتاب به موارد زیر توجه کنید:
- لوازم بهداشتی و مراقبتی دارای برچسب میزان محافظت در برابر آفتاب یا اس‌پی‌اف (SPF)
- محصولات غیرعطری
- ضدآفتاب حاوی روی، اسید لاکتیک یا چای سفید
- ضدآفتاب‌های سبک و بدون روغن
عامل دیگر در بروز آکنه رشد مو‌های زائد صورت یا از بین بردن آن‌ها است. آکنه ریش در اطراف مو‌های صورت بروز می‌کند. دلیلش هم این است که ریشه مو چربی و سلول‌های مرده و باکتری‌های اطرافش را به دام می‌اندازد و همین امر تمیز کردن پوست زیرین را سخت‌تر می‌کند. رفع مو‌های زائد در این مواقع موجب ایجاد آکنه می‌شود.
همچنین یکی از علت‌های پدید آمدن جوش در سراسر بدن یا بخش‌های حساس آن مواد شوینده است. مواد شیمیایی موجود در شوینده‌ها باعث تحریک پوست یا حتی واکنش‌های آلرژیک می‌شود که به آن درماتیت تماسی یا تحریک پوستی می‌گویند.
کندن جوش‌ها یا دست زدن به آن‌ها عامل بروز آکنه بیشتر است. برخی افراد پوست روی آکنه را می‌کنند و همین امر باعث بدتر شدن آن می‌شود. این کار می‌تواند روی صورت شما لک یا زخم همیشگی به وجود آورد. اگر نمی‌توانید جلوی این عادت را بگیرید، حتما با پزشک مشورت کنید.
همچنین تماس طولانی بین پوست و برخی عوامل خارجی ممکن است به بروز آکنه منجر شود. آلودگی، گرما و عرق روی دست در اثر تماس با گوشی و به دنبال آن تماس با صورت می‌تواند آلودگی را به پوست منتقل کند.
از موارد دیگر می‌توان به سربند، کلاه، لباس‌های تنگ و ماسک صورت اشاره کرد. در طول همه‌گیری کووید-۱۹، افراد زیادی دچار آکنه ناشی از ماسک شدند.
هورمون‌ها و تغییرات هورمونی هم از دیگر عوامل ایجاد آکنه و جوش هستند. در این مورد، چیزی که احتمالا به ذهن خطور می‌کند هورمون‌های دوره نوجوانی است. اما باید بدانیم که تغییرات هورمونی در سن بالاتر نیز می‌تواند باعث ایجاد آکنه شود.
آکنه هورمونی به دوران عادت ماهانه نیز مربوط می‌شود. این نوع آکنه‌ها همچنین ممکن است در افرادی ظاهر شود که در سه ماه اول بارداری قرار دارند یا وارد دوران یائسگی شده‌اند.
استرس نیز سطح هورمون‌ها را تغییر می‌دهد و به بروز آکنه کمک می‌کند.
کورتیزول یکی از هورمون‌های اصلی استرس است. وقتی با استرس مواجه می‌شوید، بدن بیش از حد معمول کورتیزول تولید می‌کند. کورتیزول سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند و باعث التهاب در سراسر بدن از جمله در پوست می‌شود. بدین ترتیب، آکنه تحریک و بدتر می‌شود.
عوامل ژنتیکی نیز باعث بروز آکنه‌ها می‌شوند. بنا بر یافته‌های پژوهشی، اگر پدر و مادر شما هر دو آکنه داشته باشند، احتمال بیشتری دارد که شما نیز گرفتار آکنه شوید، در سال‌های نوجوانی آکنه در بدن شما شدیدتر باشد یا اینکه در بزرگسالی به آن مبتلا شوید.
برخی از دارو‌ها به ویژه آن‌هایی که حاوی هورمون هستند در ایجاد آکنه نقش دارند. برخی از این دارو‌ها عبارتند از: دارو‌های پیگشیری از بارداری، تستوسترون یا تیروئید.
برخی بیماری‌های زمینه‌ای نظیر چاقی، دیابت، فشار خون بالا و کلسترول زیاد نیز از عوامل ایجاد یا تشدید آکنه در بدن هستند. اختلال غدد درون‌ریز، دوره‌های نامنظم عادت ماهانه و افرایش یا کاهش سریع وزن نیز در ظاهر شدن جوش‌ها بی‌تاثیر نیست.
سیگار کشیدن ممکن است باعث تغییراتی در پوست شود که شکل قرار گرفتن روغن‌های طبیعی روی صورت را تغییر می‌دهد. این آکنه‌ها در برخی زنان به شکل جوش‌های بزرگ و کیست‌مانند در سراسر بدن نمایان می‌شوند.
با توجه به یافته‌های پژوهشی، رژیم غذایی بر ایجاد یا تشدید آکنه‌ها اثر مستقیم می‌گذارد.
مصرف مواد غذایی شیرین که قند خون بدن را به‌سرعت افزایش می‌دهند و همچنین شیر و دیگر فراورده‌های لبنی، آکنه‌ها را تشدید می‌کند. از دیگر مواد غذایی مرتبط با آکنه یا جوش می‌توان به غلات تصفیه‌شده، گوشت قرمز، چربی‌های اشباع‌شده و پروتئین تخم‌مرغ اشاره کرد.
به گفته متخصصان، این خوراکی‌ها باعث التهاب و تولید بیش از حد روغن می‌شوند و همچنین به رشد باکتری‌ها کمک می‌کنند.
آبدار (هیدراته) ماندن پوست و آب‌رسانی به پوست بسیار مهم است. پوست کم‌آب، چربی زیادی تولید می‌کند که اغلب به آکنه منجر می‌شود.
بسیاری بر این باورند که شکلات موجب ایجاد آکنه یا تشدید آن می‌شود. اما کارشناسان می‌گویند شکلات به‌خودی‌خود باعث آکنه نمی‌شود بلکه مواد تشکیل‌دهنده آن مانند شیر و شکر که اغلب به شکلات‌های تجاری اضافه می‌شود، باعث آکنه می‌شود.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که خواب نامناسب و نامطلوب باعث التهاب پوست می‌شود که عامل شناخته‌شده آکنه است. خواب ناکافی با بسیاری از بیماری‌های التهابی بدن مرتبط است.
فعالیت‌هایی مانند ورزش کردن، گذراندن وقت در فضای آزاد در هوای گرم و کار کردن در محیط گرم باعث تعریق زیاد و مسدود شدن منافذ پوست و در نتیجه باعث ایجاد آکنه می‌شود.
در برخی موارد، مسافرت و جابه‌جایی‌های طولانی ممکن است باعث بروز آکنه یا تشدید آن شود.
هوای درون هواپیما‌ها خشک است و اگر پوست خشکی دارید، این مسئله می‌تواند باعث بروز آکنه شود، زیرا پوست در چنین مواقعی برای مقابله با خشکی، چربی بیش از حد تولید می‌کند.
هنگامی که در سفر هستید، ممکن است با خواب نامناسب، پرواززدگی، مصرف غذا‌های ناسالم یا شرایط استرس‌زا روبه‌رو شوید. همه این عوامل به سهم خود در ایجاد و تشدید آکنه دخیل هستند.