فرارو- "آیا نباید نگران عضو اصلی بدنمان باشیم مرکز فرماندهی و کنترل هر چیزی که در درون بدن ما انسانها انسان قرار دارد؟ ما بدون مغزمان وجود نداریم". برای تمرکز روی مغز خود آماده شوید، زیرا طبق گفته آکادمی عصب شناسی امریکا عصر عصب شناسی پیشگیرانه فرا رسیده است. در واقع، آکادمی امیدوار است که همه آمریکاییها تا سال ۲۰۵۰ در قطار مغز سالم باشند. "ناتالیا روست" متخصص مغز و اعصاب و مدیر مرکز جامع سکته مغزی در بیمارستان عمومی ماساچوست میگوید:"این یک انقلاب سلامت مغز است. ما میخواهیم به مردم کمک کنیم بفهمند که یک عمر سالم با سلامت مغز آغاز میشود". چشم انداز آن آکادمی علمی آن است که یک روز در ۲۵ سال آینده شما، فرزندان و نوههای تان برای معاینات سالانه "مغز خوب" که تحت پوشش بیمه قرار میگیرد به عنوان مراقبتهای پیشگیرانه به پزشک مراجعه کنید".
به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان، او میگوید: "ما از پرداخت کنندگان عمده بیمه میخواهیم تا زمانی که مادر در فکر بارداری است یا باردار است ویزیت مغز را پوشش دهند. سپس وقتی نوزاد به دنیا میآید متخصص نوزادان اطفال را میآوریم و سپس با استفاده از همه چیزهایی که در مورد بهینه سازی عملکرد مغز میآموزیم عملکرد مغز کودک را تا دوران نوجوانی دنبال میکنیم. مداخلات ممکن است شامل تشویق مادران آینده به شیر دادن باشد تا زمانی که ممکن است یا محدود کردن قرار گرفتن کودک در معرض نمایشگرها و بهبود عادات خوابی که میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد و بسیاری موارد دیگر".
با بالا رفتن سن هر آزمایش مغز بر پیشگیری اولیه از بیماریهایی که به مغز آسیب میزند مانند دیابت، چاقی، بیماری قلبی و ... تمرکز میکند. روست میافزاید: "این ویزیتها" تا مراحل پایان زندگی ادامه خواهند داشت، زیرا حتی با افزایش سن یا ابتلا به یک بیماری شناختی کماکان میتوانیم سلامت مغز را در حالی که با اختلالات مغزی زندگی میکنیم بهینه سازیم"؟
چه چیزی ممکن است در طول معاینه مغز در آینده تجربه کنید؟ برای فهمیدن این موضوع بیایید در یک معاینه مغزی پیشرفته که امروزه وجود دارد تعمق کنیم.
برای مثال، در برنامه جدید موسسه بیماریهای عصبی فلوریدا در یک کارازمایی بالینی شرکت کنندگانی حضور داشتند که قرار بود پژوهش صورت گرفته روی آنان متمرکز بر روی پرورش مغز در دوران کهنسالی باشد. این مطالعه خطرات ژنتیکی، رفتاری و سبک زندگی فرد را برای زوال شناختی مورد بررسی قرار میداد و فهرستی شخصی از زمینههای بهبود را در اختیار قرار داده و پیشرفت فرد شرکت کنندگان را از طریق آزمایشهای خون به عنوان آزمایشی جدید در این حوزه دنبال میکرد.
چنین آزمایشهای خون منحصربفردی قادر هستند سطوح آمیلوئید، تائو* و سایر نشانگرهای زیستی مشخصه برای بیماری آلزایمر و سایر شرایط دژنراتیو* را تعیین کنند. رسوبات آمیلوئید ممکن است چندین دهه قبل از شروع علائم حتی در دهههای سوم و چهارم عمر در مغز انباشته شوند.
در حال حاضر تخمین زده میشود که بیش از ۴۶ میلیون آمریکایی به علائم پیش از مرحله بروز بیماری آلزایمر دچار هستند جایی که علائم پاتولوژیک این بیماری را میتوان پیش از آغاز زوال شناختی در خون و مغز تشخیص داد.
در کارآزمایی مذکور ابتدا خون داوطلبان گرفته شد و به آزمایشگاهی در بوستون انتقال یافت تا سطح کلسترول خوب و بد، التهاب، مقاومت به انسولین و تغذیه را تعیین کند تمام این موارد میتوانستند شدت در معرض خطر بودن فرد در مورد احتمال ابتلا به بیماری قلبی و عروقی و سکته مغزی را مشخص سازند. عوامل خطر عروقی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، قند خون بالا یا دیابت ممکن است دلیل بیماری آلزایمر نباشند، اما میتوانند آسیب شناسی آلزایمر را به سرعت پیش ببرند.
سوال کلیدی دیگر در مورد شرکت کنندگان در کارآزمایی بالینی این بود که آیا یک یا چند نسخه از ژن APOE۴ را داشتند؟ افرادی که یک یا چند نسخه از این نوع ژن را به ارث میبرند بیشتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند اگرچه بسیاری از آنان هرگز به این بیماری مبتلا نمیشوند. در مرحله بعد اسکن استخوان و بدن، خطر نازک شدن استخوان یا پوکی استخوان را تعیین کرد که با اختلال شناختی و هم چنین شکستگی و افتادن مرتبط است که میتواند توانایی فعال ماندن، ورزش، انجام کارهای روزانه یا خود مراقبتی را از بین ببرد.
این اسکن هم چنین اطلاعات مهمی در مورد توده عضلانی و درصد و توزیع چربی بدن فرد ارائه میدهد که به ویژه هنگامی که در دور کمر جمع میشود میتواند برای مغز مضر باشد. با بزرگتر شدن اندازه شکم مرکز حافظه در مغز کوچکتر میشود سپس معاینه چشم فرد نشان میدهد که آیا مشکلات بینایی وجود دارد یا خیر این موضوع اهمیت دارد، زیرا مشکلات بینایی میتوانند بر شناخت فرد تاثیر بگذارند. هم چنین، رگهای خونی موجود در پشت چشم یا شبکیه میتوانند علائم اولیه آسیب عصبی ناشی از دیابت، فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر و حتی سرطان را نشان دهند.
سپس آزمونهای شناختی انجام میشوند. فرد باید بگوید چند کلمه از ۱۵ کلمهای که شنیده را میتواند بلافاصله به خاطر آورد. هم چنین، فرد باید بگوید چند چهره و نام افراد مختلفی که در رایانه به او نشان داده شده را میتواند به خاطر سپرده و سپس ذکر کند. فرد باید نشان دهد تا چه اندازه میتواند یک شکل هندسی پیچیده و سپس شکل دیگر که پیچیدهتر از قبلی میباشد را به خاطر آورد.
سپس این پرسش مطرح میشود که فرد چند ساعت خواب بدون وقفه دارد. کم خوابی عامل شناخته شدهای برای پوسیدگی مغز است. بزرگسالان باید هر شب هفت تا هشت ساعت خواب باکیفیت داشته باشند تا به مغز زمان بدهد سلولهای مرده و در حال مرگ را بازسازی کند.
برخی از پرسشها ممکن است در ظاهر بی ربط و غیر منتظره به نظر برسند. برای مثال، از فرد داوطلب پرسیده میشود که عادت ماهانه اش چه زمانی آغاز شده و چند بار بارداری داشته و آیا پیشتر هیسترکتومی زودهنگام یا عمل جراحی برداشتن رحم را داشته است یا خیر. دلیل طرح این سوالات آن است که نتایج مطالعات ارتباط قوی بین میزان استروژن در طول زندگی یک زن، تعداد فرزندانی که به دنیا میآورد و خطر مشکلات شناختی و نگرانیهای مرتبط با سلامتی او را نشان داده اند.
اگر داوطلب خانمی یائسه باشد از او میپرسند آیا دچار گر گرفتگی میشود یا خیر. این پرسش از آن رو مطرح میشود که گر گرفتگی با خطر بیشتر ابتلا به بیماری قلبی و زوال شناختی مرتبط است در حالی که از دست دادن استروژن در دوران گذار به یائسگی یک عامل خطر اصلی برای زوال عقل و بیماری آلزایمر است. زنان دارای عوامل خطر بسیار متفاوت و منحصر به فرد در مقایسه با مردان برای ابتلا به زوال عقل هستند. زنان در صورتی که چربی در ناحیه میانی بدن شان انباشته شده باشد ۳۹ درصد بیشتر در معرض خطر زوال عقل قرار میگیرند. هم چنین، کاهش سریع استروژن در دوران قبل از ورود به یائسگی میتواند یکی از تاثیرگذارترین عوامل خطر برای ایجاد آسیب شناسی آلزایمر در مغز باشد.
سپس سلامت عاطفی داوطلب مورد بررسی قرار میگیرد. این که آیا در کودکی مورد غفلت و نادیده گرفته شدن قرار داشته یا یکی از والدین اش را از دست داده و یا آن مورد آزار روانی و جنسی قرار گرفته است یا خیر. چنین تجربیات نامطلوبی در دوران کودکی که به عنوان ACE شناخته میشوند نشان داده شده که مانع از رشد سالم مغز در کودکان میشوند و به مشکلات متعدد مرتبط با سلامتی در طول عمر دامن میزنند. حتی در بزرگسالی نیز افسردگی، اضطراب و سایر بیماریهای روانی میتوانند بر توانایی عملکرد مغز تاثیر بگذارند در حالی که آسیبهای عاطفی مانند خشونت خانگی، تجاوز، از دست دادن فرزند، همسر یا شغل نیز میتواند مغز را با هورمونهای استرس سوزاننده پر کند که پیامدهای آن در طول زمان مشخص میشوند.
هدف این است که با پیروی از یک برنامه خاص برای هر فرد میتوان از پوسیدگی مغز جلوگیری کرد همان طور که میتوان با کنترل کلسترول و فشار خون بالا از حمله قلبی جلوگیری نمود.
تا زمانی که ویزیتهای مغزی به بخش استاندارد مراقبتهای پیشگیرانه تبدیل شود انجام چنین تجزیه و تحلیل مغزی عمیقی ممکن است محدود به افرادی باشد که در آزمایشهای بالینی شرکت میکنند و یا مختص افرادی باشد که پول و بیمه درمانی با کیفیت بالایی دارند. حضور داوطلبان برای انجام کارآزمایی پیرامون آلزایمر و انجام سایر تحقیقات مرتبط با سلامت مغز به شدت مورد نیاز است. انجمنهای آلزایمر به دنبال افرادی هستند که با آلزایمر زندگی میکنند و هم چنین خواستار مشارکت مراقبان آن افراد و کسانی در آزمایشهای بالینی هستند که مبتلا به زوال شناختی نیستند. موسسه ملی پیری امریکا در حال حاضر از نزدیک به ۵۰۰ کارآزمایی بالینی فعال در مورد بیماری آلزایمر و زوال عقل مربوطه پشتیبانی میکند.
*تائو پروتئینی است که کارش حفظ ساختار طبیعی نورونها است. در بیماریِ آلزایمر تائو فعالیت اش زیاد میشود در حدی که از کنترل خارج شده و به جای حفظ ساختار طبیعی نورونها آنها را پیچ و تاب میدهد و تودههای نوروفیبریلار تشکیل میشوند.
*بیماری دژنراتیو نوعی بیماری است که باعث میشود بافت یا اندام در طول زمان فرسایش یابند. انواع مختلفی از بیماری دژنراتیو وجود دارد و بسیاری از آنها با پیری مرتبط هستند یا در طول فرآیند پیری تشدید میشوند. بیماریهای دژنراتیو توسط عوامل مختلفی ایجاد میشوند.