طی روز جاری مورخ ۱۱ دی‌ماه ۱۴۰۲ عرضه اولیه شرکت نخریسی و نساجی خراسان با نماد «نخریس» به روش ترکیبی به انجام می‌رسد. نماد معاملاتی «نخریس» در بازار دوم فرابورس درج شده و ۳۰۰ میلیون برگه سهم معادل ۱۲ درصد از کل سهام شرکت عرضه اولیه می‌شود.
به گزارش دنیای اقتصاد، آخرین شرکتی که در گروه منسوجات عرضه شد، شرکت «نطرین» بود که در شهریور سال ۹۷ در بازار اول فرابورس مورد معامله قرار گرفت. با این اوصاف «نخریس» پس از یک‌هزار و ۹۲۰ روز (۶۴ماه) به‌عنوان پنجمین شرکت در گروه منسوجات بازار سهام عرضه می‌شود.
حدود ۸۵ درصد از سهام شرکت نخریسی و نساجی خراسان با قدمت ۸۹ ساله به آستان قدس رضوی تعلق دارد و ۱۳ درصد سهام آن متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران است. حدود ۵۰ درصد از مواد اولیه این شرکت از طریق واردات تامین می‌شود که عمدتا شامل پنبه و الیاف ویسکوز است.
بنابر پیش‌بینی شرکت «نخریس»، طی سال‌جاری درآمد عملیاتی آن نسبت به ۱۴۰۱ رشد ۴۰ درصدی را تجربه می‌کند و سود‌های عملیاتی و خالص این شرکت نیز تا پایان سال می‌تواند به ترتیب رشد ۶۳ و ۴۲ درصدی را به ثبت برساند. ارزش‌گذاری «نخریس» توسط تامین سرمایه خلیج‌فارس صورت گرفته است. این تامین سرمایه با پنج‌روش شرکت «نخریس» را ارزش‌گذاری کرده که متوسط ارزش برآوردشده آن یک‌هزار و ۸۲۶ میلیارد تومان برآورد شده است. با توجه به تعداد برگه سهام ۳۰۰ میلیونی قابل عرضه، ارزش هر برگه سهم این شرکت به میزان ۶ هزار و ۸۹ تومان تخمین زده شده است.
نساجی یا پوشاک که اولویت دوم نیاز‌های اولیه انسانی بعد از غذاست، از صنایعی است که حجم عمده‌ای از تجارت و بازرگانی را در بازار‌های جهانی و ایران به خود اختصاص داده است. بیش از ۹۰ درصد این صنعت متعلق به بخش خصوصی است. ایرانیان نخستین ملتی هستند که به صنعت نساجی (پارچه‌بافی) پی بردند و اولین پارچه بافته‌شده در ایران به ۴ هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد.
ایران با توجه به سابقه تاریخی خود به طور قطع توانایی حضور در بازار‌های جهانی را دارد، چنان‌که براساس کارشناسی‌های به عمل آمده صادرات محصولات نساجی در ایران می‌تواند در سال به ۵ میلیارد دلار که حدود ۱۰ درصد از صادرات غیرنفتی کشور است، افزایش یابد.
براساس آمار منتشرشده در وب‌سایت statista، ارزش بازار پوشاک یک‌هزار و ۷۰۰ میلیارد دلار است که ۹۰۰ میلیارد دلار آن به پوشاک خانم ها، ۵۶۰ میلیارد دلار به پوشاک آقایان و ۲۷۰ میلیارد دلار نیز به پوشاک بچگانه اختصاص می‌یابد. آمریکا با ۳۲۶ میلیارد دلار، چین با ۲۹۴ میلیارد دلار و هند با ۹۲ میلیارد دلار، بازیگران این صنعت در سال ۲۰۲۲ بوده اند. ارزش صنعت پوشاک در ایران نیز طی سال ۲۰۲۲ برابر با ۶ میلیارد دلار بوده است که برابر پیش‌بینی‌ها به ۴ میلیارد دلار کاهش خواهد یافت.
عمده‌ترین ماده اولیه مورد استفاده در صنعت نساجی، پنبه است. سطح کشت پنبه در کشور طی سال‌های اخیر با کاهش قابل‌توجهی همراه شده است که خشکسالی و از دست دادن مزیت تولید نسبت به دیگر محصولات کشاورزی از مهم‌ترین دلایل افت سطح کشت است. با این همه، آمار‌ها نشان می‌دهد که سطح کشت این محصول در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ با رشد همراه شده است. در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱۵ هزار هکتار از زمین‌های کشور زیرکشت پنبه بوده که از این میزان ۳۲۷ هزار تن پنبه تولید شده است. استان‌های خراسان‌رضوی، فارس و گلستان، بیشترین سطح کشت پنبه در سطح کشور را دارند. ایران در سال ۵۴، بزرگ‌ترین صادرکننده پنبه جهان بود که ۲۵۴ هزار تن پنبه تولید کرد و از این میزان ۷۰ تن را مصرف و مابقی را صادر کرد.
تا قبل از سال ۷۳ ایران از صادرکننده‌های برتر الیاف پنبه بود و از سال ۸۲، حجم صادرات پنبه به کمتر از ۱۰ درصد رسید و سرانجام از سال ۸۹ صادرات به صفر نزول یافته و فقط واردات صورت گرفته است. به‌طور میانگین همه ساله حدود ۵۰ درصد نیاز پنبه کشور از طریق واردات تامین می‌شود. این واردات عمدتا از ازبکستان صورت می‌گیرد.
شرکت نخریسی و نساجی خسروی خراسان در سال ۱۳۱۳ در استان خراسان‌رضوی تاسیس شد و در حال حاضر ۵۰۰ نیروی انسانی در این شرکت مشغول به فعالیت هستند. ظرفیت اسمی حال حاضر این شرکت ۷ هزار تن نخ و ۱۲ میلیون مترمربع پارچه در سال است. با توجه به طرح‌های توسعه‌ای شرکت، از سال آینده ۲ میلیون مترمربع پارچه به ظرفیت اسمی این شرکت افزوده خواهد شد. ۴۰ هکتار از مساحت شرکت در نیشابور و ۶ هکتار از آن در شهر مشهد واقع شده است.
براساس آمار انجمن نساجی ایران، ۲۸ شرکت بزرگ در این حوزه فعالیت می‌کنند که شرکت نخریسی و نساجی خسروی خراسان جزو ۵ شرکت برتر از بابت حجم تولید قرار دارد. سهامدار اصلی این شرکت «آستان قدس رضوی» است که حدود ۸۵ درصد از سهام نخریس را در اختیار دارد. پس از آن بیشترین درصد سهام این شرکت به سرمایه‌گذاری ملی ایران (سهامی‌عام) با ۱۳ درصد تعلق دارد.
ارزش‌گذاری سهام شرکت نخریسی و نساجی خراسان توسط شرکت تامین سرمایه خلیج‌فارس صورت گرفته است. چهار طرح توسعه اصلی در این شرکت تعریف شده و در حال اجراست که سه طرح ریسندگی طرح یک و ۲ و طرح مربوط به رنگرزی، چون تا پایان سال‌جاری به بهره برداری نمی‌رسند در مفروضات ارزش‌گذاری لحاظ نشده اند. تنها طرح لحاظ‌شده در ارزش‌گذاری خرید ۱۲ ماشین بافنده در سال‌جاری است. به گفته نماینده ارزش‌گذاری این شرکت، ارزش‌گذاری «نخریس» با احتساب بدترین شرایط در نظر گرفته شده و فرض را بسیار محتاطانه قرار داده‌اند.
در پایان مرداد ۱۴۰۱، مجموع ارزش بازار شرکت «نخریس» براساس روش تنزیل سود تقسیمی (DDM) به میزان یک‌هزار و ۵۷۳ میلیارد تومان برآورد شده است که با توجه به تعداد سهام ۳۰۰ میلیونی قابل عرضه ارزش هر سهم شرکت براساس این روش، ۵ هزار و ۲۴۳ تومان به دست می‌آید. روش دیگر ارزش‌گذاری که با اتکا ۲۰ درصد برای ارزش‌گذاری این شرکت در نظر گرفته شده است، روش تنزیل جریان نقد آزاد سهامداران (FCFE) است.
بر مبنای این روش، ارزش مارکت شرکت یک‌هزار و ۳۳۵ میلیارد تومان به دست می‌آید که با توجه به تعداد سهام قابل عرضه ارزش هر سهم ۴ هزار و ۴۵۰ تومان برآورد می‌شود. روش دیگری که ارزش‌گذار به کار برده است، روش تنزیل جریان نقد آزاد شرکت (FCFF) است. براساس این روش، مجموع ارزش بازار «نخریس» یک‌هزار و ۸۸۱ میلیارد تومان تخمین زده شده است که با توجه به تعداد سهام ۳۰۰ میلیونی ارزش هر برگه سهم ۶ هزار و ۲۷۰ تومان برآورد می‌شود. برمبنای روش بازار (MULTIPLE) مجموع ارزش بازار «نخریس» یک‌هزار و ۶۲۱ میلیارد تومان و ارزش هر سهم این شرکت ۵ هزار و ۴۰۳ تومان تخمین زده شده است. دارایی غیرعملیاتی «نخریس» که بازار به آن اهمیت زیادی می‌دهد، زمین ۵۸ هزار متری آن در وسط شهر مشهد است.
این دارایی موجب شده است تا ارزش بازار شرکت «نخریس» براساس خالص ارزش روز دارایی‌ها (NAV) نسبت به دیگر روش‌ها بسیار بالاتر به دست آید. بر مبنای روش یاد شده، مجموع ارزش بازار شرکت ۲ هزار و ۹۷۴ میلیارد تومان برآورد شده است که بر این اساس ارزش هر سهم این شرکت ۹ هزار و ۹۱۵ تومان تخمین زده می‌شود. با توجه به میانگین ارزش حقوق صاحبان سهام این شرکت که در حدود یک‌هزار و ۸۷۷ میلیارد تومان است، متوسط ارزش حقوق صاحبان سهام پس از کسر تعهدات احتمالی شرکت یک‌هزار و ۸۲۶ میلیارد تومان به دست می‌آید. با توجه به تعداد سهام قابل عرضه ۳۰۰ میلیون برگه سهمی، ارزش هر سهم این شرکت ۶ هزار و ۸۹ تومان توسط خلیج‌فارس برآورد شده است.
طی سال ۱۴۰۱ مجموع درآمد عملیاتی ثبت‌شده این شرکت ۸۰۰ میلیارد تومان بوده که در قیاس با سال ماقبل خود رشد ۳۱ درصدی را تجربه کرده است. طی شش‌ماه امسال مجموع فروش این شرکت ۶۹۱ میلیارد تومان ثبت شده و ظرف شش‌ماه نخست بیش از ۶۱ درصد از مجموع درآمد سال گذشته به ثبت رسیده است.
براساس پیش‌بینی خود شرکت تا پایان سال‌جاری مجموع فروش شرکت به یک‌هزار و ۱۱۴ میلیارد تومان می‌رسد که با این حساب رشد نزدیک به ۴۰ درصدی در درآمد این شرکت رقم خواهد خورد. بررسی سود عملیاتی این شرکت نشان می‌دهد که «نخریس» طی سال ۱۴۰۱ موفق به ثبت سود ۱۹۱ میلیارد تومانی شده که نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد ۱۶ درصدی را تجربه کرده است. طی سال‌جاری هم وضعیت متغیر‌های مربوط به سودآوری «نخریس» بهبود چشمگیری داشته است.
بر این اساس مجموع سود عملیاتی این شرکت طی شش‌ماه آغازین سال‌جاری، ۱۴۳ میلیارد تومان به ثبت رسیده که با این حال بیش از ۷۴ درصد از سود ۱۴۰۱ ظرف شش‌ماه امسال به ثبت رسیده است.
براساس پیش‌بینی، سود عملیاتی «نخریس» تا پایان سال‌جاری به ۳۱۳ میلیارد تومان خواهد رسید که در صورت تحقق، نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۶۳ درصدی خواهد داشت. بررسی سود خالص این شرکت نیز نشان می‌دهد که همچون سود عملیاتی عملکرد قابل قبولی از خود نشان داده است.
بر این اساس مجموع سود خالص «نخریس» طی شش‌ماه نخست امسال ۹۷ میلیارد تومان بوده که با این احتساب طی شش‌ماه توانسته است بیش از ۵۹ درصد از فروش سال ۱۴۰۱ خود را محقق کند. «نخریس» پیش‌بینی کرده است که تا پایان سال‌جاری مجموع سود خالص ۲۲۰ میلیارد تومانی را به ثبت برساند که با این حساب نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۴۲ درصدی سود خالص به وقوع خواهد پیوست.
بنا بر گفته عوامل اجرایی شرکت «نخریس» در حال حاضر سالانه ۵ هزار تن پنبه مورد نیاز این شرکت برای تولید است که ۳ هزار تن آن از طریق واردات و ۲ هزار تا ۲ هزار و ۵۰۰ تن مابقی نیز از منابع داخلی تهیه می‌شود. یکی دیگر از مواد اولیه مورد نیاز این شرکت پلی‌استر است که نیاز سالانه «نخریس» ۲ هزار و ۵۰۰ تن بوده و تماما از طریق بازار داخل تامین می‌شود.
از دیگر مایحتاج اولیه این شرکت، الیاف ویسکوز است که بنابر تولیدات بین ۸۰۰ تا یک‌هزار تن در سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده اولیه نیز همچون عمده پنبه مصرفی تماما از طریق واردات از چین، اندونزی و هند تامین می‌شود.