علی فرخانی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی گفت: درد یک پدیده مهم فیزیولوژیک است که از بدو تولد تا آخرین مراحل زندگی وجود دارد و یکی از عوامل مراجعه بیمار به درمانگاه‌ها و مراکز درمانی است.
به گزارش سلامت نیوز، درد علل متعددی دارد و افراد به روش‌های مختلفی به این حس پاسخ می‌دهند. با وجودی که تجربه درد از فردی به فرد دیگر متفاوت است، می‌توان انواع درد را دسته بندی کرد. درد‌های مهمی وجود دارند که نبایست نادیده گرفته شوند و کنترل آن‌ها یکی از چالش‌های عمده متخصصین است.
عدم کنترل مناسب این دردها، باعث طولانی شدن زمان بستری بیماران و تحمیل هزینه‌های درمانی بیشتر به بیماران و بیمارستان‌ها و نارضایتی از نحوه درمان پزشک و مراجعات مکرر به پزشکان مختلف جهت کنترل درد می‌شود.
شایع‌ترین نوع دردها شامل موارد زیر می‌شود:
درد حاد به این معنی است که درد کوتاه است (به طور نسبی)، از چند دقیقه تا حدود سه ماه (بعضی اوقات تا شش ماه) ادامه دارد. درد حاد همچنین تمایل دارد که به آسیب بافت نرم یا بیماری موقتی مربوط شود، بنابراین به طور معمول پس از بهبودی آسیب یا فروکش بیماری، فروکش می‌کند. اگر صدمه به درستی برطرف نشود یا اگر درد نشان دهنده سو عملکرد باشد، درد حاد ناشی از آسیب ممکن است به درد مزمن تبدیل شود. به طور ناگهانی شروع می‌شود و معمولاً کوتاه مدت است.
درد مزمن طولانی‌تر است. می‌تواند ثابت یا متناوب باشد. به عنوان مثال، سردرد‌ها را می‌توان دردی مزمن دانست که بیش از چندین ماه یا سال ادامه داشته باشد حتی اگر درد همیشه وجود نداشته باشد. درد مزمن غالباً به دلیل وضعیت سلامتی مانند آرتروز، فیبرومیالژیا یا بیماری ستون فقرات است. پس زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد معمولاٌ بیش از سه ماه طول می‌کشد.
درد نوروپاتیک به دلیل آسیب به اعصاب یا سایر قسمت‌های سیستم عصبی است. اغلب به عنوان تیراندازی، خنجر زدن یا سوزش درد توصیف می‌شود یا احساس سوزن زدن دارد. همچنین می‌تواند روی حساسیت به لمس تأثیر بگذارد و باعث شود کسی در احساس گرما یا سرما مشکل داشته باشد. درد نوروپاتیک نوع متداولی از درد مزمن است. ممکن است به صورت مقطعی باشد و می‌تواند آنقدر شدید باشد که انجام کار‌های روزمره را با مشکل رو به رو کند. از آنجا که درد می‌تواند در حرکت طبیعی اختلال ایجاد کند، همچنین می‌تواند منجر به مشکلات حرکتی شود.
درد رادیکولیک نوعی درد خاص است که می‌تواند هنگام فشرده شدن یا ملتهب شدن عصب نخاعی رخ دهد. از پشت و ران به داخل پا از طریق ستون فقرات و ریشه عصب نخاعی تابش می‌کند. افرادی که درد رادیکولیک دارند ممکن است دچار گزگز، بی حسی و ضعف عضلانی شوند. به دردی که از پشت و پا ساطع می‌شود رادیکولوپاتی گفته می‌شود و معمولاً به عنوان سیاتیک شناخته می‌شود؛ زیرا این درد به دلیل تحت تأثیر قرار گرفتن عصب سیاتیک است. این نوع درد اغلب ثابت است و افراد می‌توانند آن را در عمق پا احساس کنند. پیاده روی، نشستن و برخی فعالیت‌های دیگر می‌تواند درد سیاتیک را بدتر کند. این یکی از رایج‌ترین اشکال درد رادیکولیک است.
بیشتر درد ناشی از آسیب بافتی است. این درد ناشی از آسیب به بافت‌های بدن است. این آسیب می‌تواند به استخوان، بافت نرم یا اندام‌ها وارد شود. آسیب به بافت بدن می‌تواند ناشی از بیماری مانند سرطان باشد یا می‌تواند در اثر آسیب جسمی مانند بریدگی یا شکستگی استخوان باشد. ممکن است لحظه‌ای بیاید و یا ثابت باشد. درد ناشی از آسیب بافتی می‌تواند حاد باشد. به عنوان مثال، آسیب‌های ورزشی مانند پیچ خوردگی مچ پا اغلب نتیجه آسیب بافت نرم است یا می‌تواند مزمن باشد، مانند آرتروز یا سردرد‌های مزمن.
درد فانتوم یا درد پس از قطع عضو نیز یکی از درد‌های شایع است که ناشی از درد عضوی است که دیگر وجود ندارد.
درد‌های مزمن جزء اولین درد‌های با اهمیت است، به عنوان نمونه دردی مانند سیاتیک، کمر درد و یا سردرد نباید طولانی شود، در این صورت می‌تواند نشانه مهمی بوده و مراجعه به پزشک یک ضرورت است. مسئله دوم زمان و شدت درد است. به عبارت دیگر درد به سه بخش خفیف، متوسط و شدید تقسیم شده و در این تقسیم بندی باید به درد‌های متوسط و شدید اهمیت داده شود. درد‌های تکرارشونده نیز مهم هستند.
پزشک، روش‌های تشخیصی متفاوتی را بنا به شرایط هر بیمار توصیه می‌کند. علاوه بر این، آن‌ها در خصوص علائم و سابقه پزشکی شما سؤال خواهند کرد. پزشک شما را معاینه می‌کند، ممکن است آزمایش خون یا عکسبرداری با اشعه ایکس را تجویز کند. از جمله آزمایشاتی که به تعیین علت درد کمک می‌کند، به شرح زیر است:
سی تی اسکن
ام آر آی
بلوک عصبی
دیسکوگرافی
میلوگرام
EMG
اسکن استخوان
اسکن اولتراسوند یا سونوگرافی
زمان مراجعه به پزشک
اگر درد شما را از زندگی و فعالیت‌های روزانه معمولتان بازداشته است.
درصورتی که درمان‌های عادی و مسکن‌های معمول باعث تسکین درد نمی‌شود.
اگر برنامه درمانی ارائه شده توسط پزشک مراقبت‌های اولیه نتیجه‌ای نداشته است.
درصورت ادامه دار بودن درد مزمن برای بیش از سه ماه.
اگر درد غیرقابل تحملی را تجربه می‌کنید.
انواع مختلفی از درمان‌ها وجود دارد که متخصص طب درد از آن‌ها بهره می‌گیرد:
تعدادی گزینه درمانی مختلف برای افرادی که از علائم درد و ناراحتی مزمن، درد مقاوم به درمان یا درد مداوم رنج می‌برند، وجود دارد. اولین خط درمان شامل استفاده از درمان‌های محافظه کارانه یا غیر تهاجمی است. این روش‌های درمانی شامل فیزیوتراپی، حرارت درمانی، یخ درمانی و استراحت منطقه آسیب دیده است.
هر کدام از این درمان‌ها ممکن است بدون مداخله دارو یا با استفاده از دارو به کار گرفته شوند. سایر درمان‌های خط اول شامل دارو‌های خوراکی برای تسکین درد است. دارو‌های ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن در این دسته قرار می‌گیرند.
اگر بیمار به درمان‌های غیر تهاجمی جواب ندهد پزشک درد ممکن است رویکرد‌های مداخله‌ای بیشتری توصیه کند. معروف‌ترین درمان مداخله‌ای عمل جراحی است؛ ولی پزشکان تا حد ممکن از آن اجتناب می‌کنند. فقط پزشک درد شما می‌داند چه زمانی مناسب است که شما تحت عمل جراحی قرار بگیرید. در مراحل اولیه، پزشک درد ممکن است توصیه کند برای کنترل کوتاه مدت علائم خود، از دارو‌های ضد درد خوراکی قوی تری مانند اوپیوئید‌ها استفاده کنید. هنگامی که آن‌ها برای مدیریت درد تجویز می‌شوند، باید توسط پزشک تحت مراقبت قرار گیرید.
به علاوه، سایر روش‌های مداخله‌ای احتمالی برای درمان درد ممکن است شامل تزریق اپیدورال باشد که در آن یک داروی ضد درد به طور مستقیم به ناحیه آسیب دیده تزریق می‌شود. این تزریق‌ها معمولاً شامل دارو‌های ضد اضطراب، بیهوشی یا دارو‌های ضدالتهابی استروئیدی است. آن‌ها برای اکثر بیماران حداقل حالت تهاجمی را دارند؛ اما مؤثرتر و ایمن‌تر هستند.
بیمارانی که تحت درمان درد قرار دارند، ممکن است برای ارزیابی بیشتر به روانشناس یا روانپزشک ارجاع داده شوند. علاوه بر این، پزشک درد ممکن است احساس کند که بیمار شرایط مناسبی برای دریافت درمان در قالب سایر رویکرد‌های جایگزین دارد. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تمرین درمانی
دارو‌های هومیوپاتی
طب سوزنی
مراقبت‌های کایروپراکتیک
درمان‌های روانشناختی مانند (تغییر رژیم غذایی یا شیوه زندگی و کاهش استرس)