فرارو- فیلم «اخت الرضا» به کارگردانی سیدمجتبی طباطبایی که از فیلم‌های مذهبی در حال اکران در سینماها به‌حساب می‌آید، تا کنون ۴۸ هزار مخاطب داشته است.
به گزارش فرارو، عملکرد فیلم‌های مذهبی در چرخه اکران طی چهاردهه گذشته به‌گونه‌ای بوده است که همواره شکست آن‌ها در گیشه به‌عنوان یک پیش‌فرض پذیرفته شده قلمداد می‌شود. به‌خصوص اگر این دست آثار مرتبط با داستانی تاریخی هم باشد.
حتی کارگردان مطرحی، چون داود میرباقری که سریال‌های موفقی همچون «مختارنامه» و «امام علی (ع)» را در کارنامه دارد، وقتی سراغ فیلمسازی در سینما آمد، «مسافر ری» را ساخت که توفیق چندانی به دست نیاورد و در گیشه هم شکست خورد.
با این سابقه معمولا عملکرد فیلم‌های تاریخی و مذهبی در گیشه، امیدوارکنند نبوده و وقتی هم خبر رسید قرار است فیلمی با عنوان «اخت‌الرضا» با موضوع زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) روانه پرده سینماها شود، مشخص بود نباید انتظار ویژه‌ای از آن در چرخه اکران داشت، اما درباره این تجربه چه می‌دانیم و چگونه فیلمی با این مختصات و بدون حضور چهره‌های مطرح توانست به چرخه اکران عمومی راه پیدا کند؟
در این گزارش به داستان، حواشی و واکنش‌ها نسبت به فیلم «اخت الرضا» پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
درباره قصه «اخت الرضا» چه می‌دانیم؟
فیلم «اخت‌الرضا» درباره ماجرا‌های سفر حضرت فاطمه معصومه (س) برای دیدار با برادر بزرگوارشان حضرت رضا (ع) است، اما نکته‌ای که مانند دیگر فیلم‌های تاریخی و مذهبی مرتبط با معصومین (ع) در این فیلم هم لحاظ شده است، تلاش برای روایت بافاصله داستان نسبت به شخصیت اصلی است.
به معنای دیگر راوی اصلی و شخصیت محوری این فیلم، بانویی است که جزو خدمه حضرت معصومه (ع) محسوب می‌شود و در حاشیه روایت‌گری اوست که نشانه‌هایی از زندگی و زیست حضرت، در فیلم به تصویر درآمده است.
شخصیت‌های فرعی فیلم که پیش‌برنده داستان هستند هم در دو گروه قرار می‌گیرند، گروهی که همراهان و شیعیان حضرت معصومه (ع) هستند و گروه دیگر آن‌ها که در تدارک به شهادت رساندن ایشان هستند تا مانع از به سرانجام رسیدن این سفر شوند.
فیلم «اخت‌الرضا» از منظر داستانی ظرفیت‌های قابل قبولی دارد و فارغ از کیفیت روایت بصری آن، مخاطب را می‌تواند با خود همراه کند.
درباره خالقان «اخت الرضا» چه می‌دانیم؟
سیدمجتبی طباطبایی یکی از کارگردانان فیلم‌اولی در چرخه اکران امسال سینماها محسوب می‌شود که پیش‌تر در زمینه ساخت مستند‌های دینی سابقه داشت.
طباطبایی پیش از این، ساخت مستند‌های «آسمان ابری»، «صدای پای آب»، «سلف صالح»، «هفت دقیقه متن» و تهیه کنندگی و کارگردانی برنامه‌های تلویزیونی «راه و بیراه» و «دین. آی آر» را برعهده داشته است.
فیلم «اخت الرضا» هم در ابتدا به‌عنوان یک پروژه مستند بود که در ادامه به یک مستندداستانی تبدیل شد و نسخه نهایی آن در قالب روایتی سینمایی به سرانجام رسید.
پژوهش فیلم‌نامه‌ی فیلم «اخت الرضا» ۴ سال با حضور جمعی از محققان تاریخ اسلام زمان برده است و آیت‌الله احمد عابدی و عبدالرحیم حجتی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم بر آن نظارت داشته‌اند که در نهایت فیلم‌نامه به تأیید آستان مقدس حضرت معصومه (س) و با مشارکت عتبه حسینی به نگارش درآمده است.
فیلم «اخت الرضا» اولین محصول مشترک فرهنگی بین عتبه امام حسین (ع) و عتبه حضرت معصومه (س) است که حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و شرکت سینمایی نور تابان وابسته به بنیاد مستضعفان در ساخت آن مشارکت داشته‌اند.
دیگر نکته جالب درباره تیم تولید «اخت‌الرضا» گم‌نام بودن همه عوامل حتی بازیگران اصلی است. بخشی از نیرو‌های فنی پشت صحنه این فیلم هم از هنرمندان فعال در سینمای قم هستند که حالا برای اولین‌بار پروژه‌ای در سطح ملی را به سرانجام رسانده‌اند.
درباره واکنش‌ها به «اخت الرضا» چه می‌دانیم؟
فیلم «اخت الرضا» از ۲۲ مهر ماه در سینما‌های سراسر کشور اکران شده است و پخش آن را موسسه فرهنگی تبلیغاتی بهمن سبز برعهده دارد. این فیلم بعد از گذشت دو ماه با فروش ۱ میلیارد و ۳۹۴ میلیون تومان موفق به جذب بیش از ۴۸ هزار مخاطب به سالن‌های سینما شده که عملکردی قابل قبول به حساب می‌آید.
مجتبی طباطبایی درباره استقبال مخاطبان از فیلم «اخت الرضا» می‌گوید: «بازخورد‌ها خوب بوده و قشر هدف این فیلم مشخص است. بازخورد متفاوت هم داشت، ولی در مجموع خوب بود. به ویژه بانوان خیلی استقبال کردند، هرچند نکات و نقد‌هایی هم به کار وارد می‌کردند.»
محمد ساسان از مدیران سازمان سینمایی سوره که تولید این پروژه را برعهده داشته است هم در دفاع از عملکرد فیلم در گیشه گفته است: «اگر به سامانه سمفا مراجعه کنید، بهره‌وری «اخت‌الرضا» از نظر ظرفیت سانس‌هایی که در اختیار داشته، از خیلی از فیلم‌های در حال اکران بیشتر بوده است. این مساله بسیار مهمی است.»
درباره حاشیه‌های «اخت الرضا» چه می‌دانیم؟
یکی از نکاتی که از زمان اکران فیلم «اخت الرضا» مطرح شده، این است که در سکوت خبری تولید شده است. طباطبایی در این باره می‌گوید: «یکی از چالش‌های ما این بود که خیلی نمی‌توانستیم نزدیک شخصیت معصوم و در این فیلم حضرت معصومه (س) شویم و این کار خیلی ملاحظات داشت. به همین دلیل سعی کردیم کار را در سکوت کامل خبری پیش ببریم تا کمتر حساسیت‌ها برانگیحته شود و وقتی که تصویربرداری فاز یک پروژه انجام شد، این دل و جرات را پیدا کردیم که آن را به یک داکیو-درام سینمایی تبدیلش کنیم.»
همچنین شیوع ویروس کرونا منجر به توقف دو ساله‌ی فیلم «اخت الرضا» شده است. محمدصادق رمضانی که مجری طرح این اثر را برعهده داشته است، در این رابطه توضیح می‌دهد: «وقتی می‌خواستیم کار را شروع کنیم، به سال سخت شیوع ویروس کرونا خوردیم و یکی از چالش‌های ما برای شروع پروژه بود. ویروس کرونا تقریبا یک سال و نیم تا دو سال وقفه ایجاد کرد و متاسفانه روند تولید طی دو سال، یک تورم سنگین و فاجعه باری به وجود آورد تا حدی که آن مبلغی که دو سال پیش در نظر گرفته بودند، تقریبا ده الی پانزده برابر ارزش‌اش پایین آمد.»
از دیگر حاشیه‌های فیلم «اخت الرضا» می‌توان به عدم استفاده از بازیگران چهره اشاره کرد که طباطبایی دلیل آن را این‌طور مطرح می‌کند: «آرزوی هر کارگردانی است که با بازیگران چهره کار کند و اتفاقات خوبی را رقم بزند؛ اما معتقدم انتخاب یک تیم یک‌دست بهتر از انتخاب تیم ناهمگون که در آن بازیگر چهره هم حضور دارد، است و ما باید تیمی را انتخاب کنیم که بتوانند هماهنگی لازم برای ادامه کار را داشته باشند. قصد داشتیم شخصیتی که در این فیلم معرفی می‌شود چهره جدیدی باشد؛ هر چند که بودجه و امکانات نیز در تولید اثر و بهره‌گیری از بازیگران تراز اول مهم است.»