بدون شک سفر با قطار روی خطوط ریلی با ضرباهنگی آرام و هماهنگ، آرامش خاصی را به همراه دارد و تجربه‌ای منحصر به فرد را برای مسافران رقم می‌زند. تا جایی که حتی بیشتر افراد آن را به سایر وسایل حمل و نقل ترجیح می‌دهند و از قطار برای سفر‌های خود استفاده می‌کنند.
به گزارش ایسنا، علاوه بر لذت سفر با قطار، باید به این نکته اشاره کنیم که امروزه وجود قطار در هر منطقه، از شاخص‌های پیشرفت آن منطقه محسوب می‌شود. راه آهن سراسری ایران از قدیمی‌ترین مسیر‌های حمل و نقل داخل کشور است و استان‌های زیادی را پوشش می‌دهد. این راه آهن بیش از یک قرن قدمت دارد و از آن با نام راه آهن سراسری شمال جنوب ایران یاد می‌شود.
به شکلی که تقریبا از هر نقطه ایران به نقطه دیگر می‌توانید با قطار سفر کنید. اگر قصد خرید بلیط قطار تبریز مشهد، مشهد به تبریز، شمال به جنوب و شرق به غرب را داشته باشید، تقریبا شمار زیادی از شهر‌های مهم ایستگاه قطار دارند و سفر را برای شما ساده‌تر می‌کنند.
اما راه آهن سراسری ایران از چه شهر‌هایی رد می‌شود و چند کیلومتر است؟ در این مقاله به طور کامل به بررسی این موارد می‌پردازیم. تا بدانید که در چه شهر‌هایی ایستگاه‌های قطار فعال وجود دارد.
طرح اولیه‌ای که برای ساخت راه آهن سراسری شمال جنوب ایران ارائه شد، بیش از ۱۳۰۰ کیلومتر مسافت داشت. اما بر اساس پیشرفت‌هایی که در زمینه حمل و نقل در کشور صورت گرفت، طول راه آهن ایران به ۱۴۰۰ کیلومتر رسید که در سازمان یونسکو به عنوان طولانی‌ترین مسیر ریلی جهان به ثبت رسیده است.
راه آهن سراسری ایران که از شمال تا جنوب کشیده شده، از نواحی مختلفی می‌گذرد و ایستگاه‌های زیادی را شامل می‌شود. از میان ایستگاه‌هایی که در مسیر ریلی راه آهن سراسری قرار گرفته‌اند، ۸۹ تا از آن‌ها به خاطر داشتن ارزش‌های تاریخی و مستند نگاری، در فهرست یونسکو به ثبت رسیده‌اند. مسیر ریلی راه آهن سراسری در شمال ایران از بندر گز در جنوب دریای خزر آغاز شده و تا بندر امام خمینی در کرانه خلیج فارس امتداد پیدا می‌کند.
از ایستگاه‌های مهمی که در مسیر این خط ریلی قرار می‌گیرند، می‌توان به قائمشهر، گدوک، گرمسار، تهران، اراک، دورود، شهبازان و اندیمشک اشاره کرد. این راه آهن از شمال تا جنوب کشیده شده و در طول مسیر خود از کوهستان‌های البرز و گردنه مرتفع فیروزکوه با تونل‌ها و پل‌های زیادی می‌گذرد. پس از آن از جلگه ورامین عبور کرده و به تهران می‌رسد.
در ادامه نیز به سمت قم و اراک می‌رود که مسیر هواری دارد. بعد از آن نیز خطوط ریلی از مناطق کوهستانی لرستان گذشته با پشت سر گذشتن پل‌ها و تونل‌های گوناگون، وارد اندیمشک و جلگه خوزستان می‌شوند. سپس راه آن سراسر در ادامه مسیر نیز به نزدیکی شهر‌های دزفول و اهواز رسیده و در آخر با عبور از پل کارون در خرمشهر، به نقطه پایانی خود در بندر امام خمینی و کرانه خلیج فارس می‌رسد.
اما در سال‌های گذشته خطوط دیگری نیز به مسیر راه آهن سراسری ایران متصل شد و آن را تکمیل‌تر کرد. از معروف‌ترین مسیر‌های تکمیلی می‌توان به خط گرمسار به مشهد، تهران به تبریز و قم به کاشان اشاره کرد که ساخت آن‌ها در دوره دوم پهلوی تمام شد.
در حالت کلی، خطوط ریلی کشور ما از اهمیت زیادی برخوردار است و در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تا جایی که امروزه بیشتر مسافران سفر‌های خود را از طریق قطار انجام می‌دهند. اما از مهم‌ترین مسیر‌های ریلی کشور که از گذشته تا به امروز خدمات زیادی را به مسافران ارائه داده‌اند، عبارتند از:
خط ریلی تهران به بندر ترکمن که در سال ۱۳۱۶ از مهم‌ترین خطوط ریلی کشور محسوب می‌شد و بیشترین میزان بهره برداری به آن تعلق داشت.
از دیگر خطوط ریلی پر اهمیت ایران، خط ریلی تهران به بندر امام خمینی است که یکی از مهم‌ترین مسیر‌های جابجایی محصولات صادراتی و وارداتی نفتی در داخل و خارج کشور محسوب می‌شد.
خط ریلی گرمسار به مشهد به طول ۸۱۲ کیلومتر که جزو طولانی‌ترین مسیر‌های ریلی کشور محسوب می‌شود، در جابجایی مسافران به مقصد مشهد، از نقش مهمی برخوردار است.
خط ریلی که مرکز کشور را به کرمان متصل می‌کند، خط ریلی قم به زرند است که از آن برای جابجایی محموله‌های بزرگ کارخانجات استفاده می‌شود.
راه آهن سراسری ایران به طول ۱۴۰۰ کیلومتر از بندر گز در جنوب دریای خزر شروع شده و تا بندر امام خمینی در کرانه خلیج فارس امتداد پیدا کرده است.
در سال ۱۳۰۵ شمسی در مجلس ایران لایحه‌ای برای ساخت راه آهن سراسری ایران تصویب شد و یک سال بعد، یعنی سال ۱۳۰۶ شمسی ساخت آن آغاز شد. شاید روزی سفر از یکی از شرقی‌ترین شهر‌ها یعنی مشهد به شهری در شمال غربی کشور مثل تبریز کاری سخت و دشوار بود، اما امروزه با خرید بلیط قطار تبریز مشهد می‌توانید سفری آسان و امن از شرق به غرب و شمال به جنوب کشور داشته باشید.