فرارو- آیا مک دانلدز مزیت رقابتی پنهانی‌ای دارد؟ اگر بیست سال پیش یک نوجوان امریکایی در فلوریدا بودید پس از یک روز کامل گشت و گذار با دوستانتان به مک دانلدز می‌رفتید و دو مک دابل و یک مک چیکن سفارش می‌دادید. این بزرگترین ضربه‌ای بود که می‌توانستید به سه دلار وارد سازید! امروز، اما برای همان سفارش یک نوجوان ۷ دلار یا کمی بیش‌تر پول پرداخت می‌کند. منطقی است که این شرکت برای کسب درآمد بیش‌تر قیمت آیتم‌های خود را افزایش دهد. با این وجود، واقعیت آن است که مک دانلدز از منوی خود درآمد زیادی کسب نمی‌کند.
به گزارش فرارو به نقل از ماتلی فول، در طول سه ماهه نخست سال ۲۰۲۳ میلادی آن شرکت بیش از ۷.۳ میلیارد دلار از چیزی که هیچ ربطی به برگر و سیب زمینی سرخ کرده ندارد درآمد کسب کرده است و این به طور شگفت انگیزی بزرگترین منبع درآمد برای مک دانلدز بوده است. حتی مهم‌تر از آن برای سرمایه گذاران این مدل کسب و کار نادیده گرفته شده می‌تواند مزیت رقابتی واقعی آن باشد.
"هری جی سونبورن" یکی از اعضای اعضای اولیه مک دانلدز بود و نقل شده که گفته بود: "ما از نظر فنی در تجارت مواد غذایی نیستیم. ما در تجارت املاک و مستغلات هستیم". درست است مک دانلدز یکی از بزرگترین امپراتوری‌های املاک و مستغلات در جهان است.
از سه ماهه سوم سال ۲۰۲۳ میلادی ۴۱۲۰۰ شعبه مک دانلدز در بیش از ۱۰۰ کشور جهان وجود دارد با این وجود، آن شرکت خود تنها ۲۱۰۰ شعبه را اداره می‌کند و سایر شعب متعلق به فرنچایز‌های متعدد آن هستند و اداره می‌شوند. آن شرکت رستوران نسبتا کمی دارد بنابراین، می‌توان فکر کرد که دارای املاک و مستغلات زیادی نیست، اما ترازنامه آن نشان می‌دهد که دارایی و تجهیزاتی به ارزش ۴۲ میلیارد دلار دارد.
مدیریت مک دانلدز فواید داشتن املاک و مستغلات را زود متوجه شد. بنابراین، مالک تعداد زیادی از مکان‌هایی می‌باشد که فرنچایزهایش در آن فعالیت می‌کنند. در مقابل، فرنچایز‌ها باید هر ماه علاوه بر هزینه‌های حق امتیاز اجاره بهای آن مکان‌ها را نیز پرداخت کنند. همان طور که گفته شد مک دونالد در سال ۲۰۲۳ بیش از ۷.۳ میلیارد دلار درآمد از دریافت اجاره بهای مکان‌های شعب اش داشته است. این نشان دهنده ۶۳.۵ درصد از درآمدی است مک دانلدز که در سال جاری از فرنچایز‌ها یا صاحبان امتیاز خود به دست آورده است. هم چنین، این نشان دهنده ۳۸ درصد از درآمد کلی آن شرکت است و املاک و مستغلات را به بزرگترین عامل پول ساز تبدیل کرده است.
مک دانلدز تنها حدود ۵ درصد از مکان‌های خود را در اختیار دارد و اداره می‌کند. گفته می‌شود مکان‌های متعلق به آن شرکت درآمد زیادی را تامین می‌کنند. این بدان معناست که فروش مواد غذایی درآمد در مکان‌های متعلق به شرکت است.
در سه فصل نخست سال ۲۰۲۳ میلادی فروش متعلق به آن شرکت ۳۸ درصد از کل درآمد مک دانلدز را به خود اختصاص داده است. با این وجود، آن فروش صرفا ۱۲.۶ درصد از سود عملیاتی کلی شرکت را تامین می‌کرد. در نتیجه، درآمد کلان مک دانلدز از فرنچایز‌های آن و نه از غذا بدست می‌آید.
برای روشن‌تر شدن بحث باید اشاره کرد که مک دانلدز هنوز باید موفقیت فرنچایز‌های خود را تضمین کند و اگر آنان متحمل شکست شوند این شکستی برای مک دانلدز خواهد بود. در نتیجه، قیمت آیتم‌های منو از جمله مک دابل و مک چیکن افزایش یافته، زیرا زیرا فرنچایز‌ها نیاز به کسب سود داشتند و برخی از آیتم‌های منو قیمت بسیار پایینی داشتند.
نکته اینجاست که قیمت منو بی ارتباط با مک دانلدز نیست، اما خود آن شرکت بیش‌ترین سود را از غذا به دست نمی‌آورد. سرمایه گذاران نمی‌توانند فراموش کنند که وقتی صحبت از عملکرد بلند مدت سهام می‌شود سود بسیار مهم است. بنابراین، خوب است که بدانید سود مک دانلدزاز بازار املاک و مستغلات بسیار قابل پیش بینی‌تر و بادوام‌تر است.
زمانی که مک دانلدز تصمیم گرفت به مدلی با ۹۵ درصد حق امتیاز روی بیاورد این تصمیم بر روی درآمد ناخالص تاثیر گذاشت. درآمد در دهه گذشته حدود ۱۱ درصد کاهش یافته با این وجود، آن شرکت منبع درآمد با سود پایین (فروش مواد غذایی) را با منبعی با سود بالاتر (هزینه حق امتیاز و درآمد اجاره) مبادله کرد.
بنابراین، سود ناخالص مک دانلدز و سود هر سهم* (EPS) به طور غیرمستقیم حتی اگر درآمد کاهش یافته باشد افزایش می‌یابد. در نتیجه، این وضعیت پول بیش تری را برای پاداش دادن به سهامداران با سود سهام و بازخرید سهام باقی می‌گذارد که منجر به بازده کل زیادی می‌شود.
بخش خوبی از درآمد و سود مک دانلدز از یک منبع قابل پیش بینی به دست می‌آید: رابطه آن با فرنچایزهایش. صرفنظر از این که در اقتصاد چه اتفاقی رخ می‌دهد و یا چه رقابتی در جریان است این جریان درآمدی ثبات نسبی خواهد داشت. به همین خاطر است که می‌توان از املاک و مستغلات به عنوان نوعی مزیت رقابتی کلیدی برای مک دانلدز یاد کرد.
"پت دورسی" در کتابی تحت عنوان "کتاب کوچکی که ثروت می‌سازد" می‌نویسد:" وقتی سهام شرکتی با مزیت رقابت کلیدی را می‌خرید در واقع در حال خرید جریانی از جریان‌های نقدی هستید که برای سال‌ها از رقابت مخافظت می‌شود و مصون باقی خواهد ماند". این همان چیزی است که می‌توان برای سرمایه گذارانی که امروز سهام مک دانلدز را خریداری می‌کنند مشاهده کرد.
*این شاخص جزء مهم‌ترین شاخص‌های تحلیل فاندامنتال (بنیادی) سهام در بازار بورس است. برای محاسبه سود هر سهم ابتدا سود خالص یک شرکت پس از کسر هزینه‌هایی که داشته را به دست آورید و سپس عدد به دست آمده را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنید.