فوبیا یک ترس مداوم، بیش از حد و واهی از یک شی، شخص، حیوان، فعالیت یا موقعیت است. این یک نوع اختلال اضطرابی است. فرد مبتلا به فوبیا یا تلاش می‌کند از چیزی که موجب ترس وی می‌شود، پرهیز کرده یا آن را با اضطراب و پریشیانی شدید تحمل کند.
برخی فوبیا‌ها بسیار خاص و محدود هستند. به عنوان نمونه، می‌توان به آراکنوفوبیا (ترس از عنکبوت ها) یا آیلوروفوبیا (ترس از گربه) اشاره کرد. در این حالت، فرد با پرهیز از چیزی که موجب ایجاد ترس در وی می‌شود، نسبتا بدون اضطراب زندگی می‌کند.
برخی فوبیا‌ها در مکان‌ها یا موقعیت‌های گسترده تری موجب بروز مشکل می‌شوند. به عنوان نمونه، علائم آکروفوبیا (ترس از ارتفاع) می‌تواند با نگاه کردن به بیرون از پنجره یک ساختمان اداری یا رانندگی از روی یک پل مرتفع ایجاد شوند. کلاستروفوبیا (ترس از فضا‌های کوچک و بسته) می‌تواند حتی هنگام سوار شدن به آسانسور یا استفاده از یک توالت کوچک شکل بگیرد.
در موارد شدید، فوبیا ممکن است شغل، محل کار، مسیر رانندگی، فعالیت‌های تفریحی و اجتماعی یا محیط خانه فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
در ادامه با ۱۴ فوبیا که شاید نام آن‌ها را کمتر شنیده باشید، بیشتر آشنا می‌شویم:
هافوفوبیا به عنوان ترس بیمار گونه از لمس شدن تعریف می‌شود. افراد بسیاری دوست ندارند تا توسط غریبه‌ها لمس شوند. اما لمس افراد مبتلا به هافوفوبیا توسط هر فرد دیگری، حتی اعضای خانواده یا دوستان می‌تواند موجب ناراحتی و پریشانی قابل توجهی در آن‌ها شود. برای برخی افراد، ترس از لمس مختص به یک جنسیت است.
دورافوبیا به عنوان ترس از دست زدن به پوست یا خز یک حیوان تعریف می‌شود. این ترس غیر عادی و مداوم از پوست یا خز را شامل می‌شود. افراد مبتلا به این فوبیا تلاش می‌کنند از تماس با حیوانات خزدار مانند سگ ها، گربه ها، روباه ها، و خرگوش‌ها پرهیز کنند.
این فوبیا ممکن است با داستان‌های دوران کودکی مانند گرگ‌های بد بزرگ و دیگر شکارچیان خزدار مرتبط باشد. ترس از انتقال بیماری‌ها یکی دیگر از عوامل موثر است.
ارموفوبیا به عنوان ترس بیمارگونه از تنهایی تعریف می‌شود. این شرایط به نام‌های اتوفوبیا، ایزولوفوبیا یا مونوفوبیا نیز شناخته می‌شود. به عنوان یک فوبیا، این ترس لزوما یک ترس واقعی نیست.
اگر چه ممکن است فرد بداند از نظر فیزیکی در امان است، اما همچنان از غریبه‌ها یا مزاحمان، مورد بی مهری قرار گرفتن، قرار گرفتن در شرایط اضطراری بدون کمک، یا تجربه دیگر رویداد‌های غیر منتظره بدون دسترسی به کمک بترسد.
ارگوفوبیا به عنوان ترس یا بیزاری از کار یا محل کار تعریف می‌شود. این یک ترس شدید، غیر منطقی و ناتوان کننده از کار کردن و ویژگی‌های کار، مانند وظایف خاص، روابط اجتماعی یا جلسات سخنرانی است.
به منظور تشخیص ارگوفوبیا، علائم باید برای بیش از شش ماه پایدار باشند و احتمال دیگر اختلالات سلامت رفتاری از جمله اختلال هراس، اختلال وسواس فکری-عملی، اضطراب جدایی و اضطراب اجتماعی رد شوند.
هیپنوفوبیا به عنوان ترس بیمار گونه از خواب تعریف می‌شود. افراد ممکن است به دلایل مختلف از به خواب رفتن هراس داشته باشند که از آن جمله می‌توان به ترس از بیدار نشدن و بروز اتفاقات بد هنگام خواب اشاره کرد.
نداشتن خواب کافی بسیار مضر است و می‌تواند به طیف گسترده‌ای از مشکلات از جمله افسردگی منجر شود. افراد مبتلا به هیپنوفوبیا ممکن است از بی خوابی رنج ببرند.
برونتوفوبیا به عنوان ترس غیرعادی از رعد و برق تعریف می‌شود. این ترس غیر عادی و مداوم از رعد و برق موجب اضطراب بی مورد می‌شود، حتی زمانی که فرد مبتلا می‌داند که رعد و برق هیچ تهدیدی برای وی محسوب نمی‌شود.
هنگامی که این افراد طی طوفان‌های رعد و برق در فضای آزاد حضور دارند اضطراب بیش از حد را تجربه می‌کنند. همچنین، هنگامی که در فضای داخل ساختمان هستند ممکن است زیر تخت یا میز، پشت مبل یا درون کمد پنهان شوند.
کاکورافیوفوبیا به عنوان ترس غیر عادی، مداوم و غیر منطقی از شکست تعریف می‌شود. در موارد بالینی، این شرایط ناتوان کننده است، زیرا ترس حتی از کوچک‌ترین شکست به اندازه‌ای شدید است که فرد را از انجام هر کاری باز می‌دارد.
کاکورافیوفوبیا شدیدترین نسخه از چیزی است که همه ما ممکن است هنگامی که تصمیم به کسب یک مهارت جدید می‌گیریم، تجربه کنیم: تردید، عدم اطمینان، اضطراب در مورد توانایی خود و ترس از آنچه دیگران فکر خواهند کرد.
اوفیدیوفوبیا به عنوان ترس شدید و غیر طبیعی از مار‌ها تعریف می‌شود. این ترس ممکن است با هرپتوفوبیا (ترس از همه خزندگان) مرتبط باشد.
بسیاری از مردم تا حدی از مار‌ها می‌ترسند. اما اوفیدیوفوبیا به اندازه‌ای شدید است که در زندگی، سلامت یا احساس امنیت فرد اختلال ایجاد می‌کند.
تافوفوبیا به عنوان ترس از زنده به گور شدن تعریف می‌شود. پیش از دوران پزشکی مدرن، این فوبیا چندان غیر منطقی نبود. در طول تاریخ، موارد متعددی از زنده به گور شدن تصادفی افراد وجود داشته اند.
اگر چه اعتماد عمومی به حرفه پزشکی و توانایی آن در تشخیص دقیق مرگ موجب کاهش ترس از دفن زودرس پس از اوایل قرن بیستم شده است، اما در دهه‌های اخیر پس از گزارش اشتباهات پزشکی در تشخیص مرگ، دوره‌هایی از هشدار عمومی وجود داشته اند.
فوبوفوبیا به عنوان ترس شدید از ترس تعریف می‌شود. این اختلالی واقعی و پیچیده است که می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. فرد مبتلا به فوبوفوبیا ممکن است از احساسات فیزیکی ناشی از ترس مانند تنگی نفس، عرق کردن کف دست یا تپش قلب بترسد. آن‌ها ممکن است احساس کنند که این علائم زندگی آن‌ها را تهدید می‌کند یا می‌تواند موجب آسیب دائمی شود.
یا ممکن است این افراد از ابتلا به یک فوبیا خاص مانند کلاستروفوبیا هراس داشته باشند. اضطراب ناشی از پیش بینی یک فوبیای بالقوه در واقع می‌تواند به خود یک فوبیا تبدیل شود. بسیاری از افراد مبتلا به فوبوفوبیا از قبل به فوبیا‌ها یا اختلالات سلامت روانی دیگر مبتلا هستند.
آناتیدافوبیا به عنوان ترس غیر منطقی از این که یک اردک یا غاز شما را زیر نظر دارد، تعریف می‌شود.
آناتیدافوبیا ممکن است واقعی یا به صورت رسمی پذیرفته نشده باشد، اما این به معنای آن نیست که ترس از اردک یا غاز امکان پذیر نیست. ترس از پرندگان یا اورنیتوفوبیا (Ornithophobia) یک فوبیا واقعی است.
ایبوفوبیا به عنوان ترس از پالیندروم (واژه، جمله، شعر یا اعدادی که خواندن آن‌ها از چپ به راست یا راست به چپ به طور کامل یکسان است) تعریف می‌شود. به عنوان نمونه، می‌توان به گرگ و ۱۹۹۱ اشاره کرد.
گلوسوفوبیا به عنوان ترس از سخنرانی عمومی تعریف می‌شود. برای افراد مبتلا به این فوبیا، صحبت کردن در جلو یک گروه از افراد دیگر می‌تواند موجب احساس ناراحتی و اضطراب شود. این می‌تواند لرزش غیر قابل کنترل، تعریق و تپش قلب را به همراه داشته باشد. همچنین، فرد ممکن است با احساس نیاز شدید به ترک اتاق یا وضعیتی که موجب استرس شده مواجه شود.
فیلوفوبیا به عنوان ترس از عشق تعریف می‌شود. این ترس می‌تواند به اندازه‌ای شدید باشد که بر توانایی فرد برای داشتن روابط معنادار تاثیر منفی بگذارد.
یک جدایی دردناک، طلاق، رها شدن یا طرد شدن در دوران کودکی یا بزرگسالی ممکن است موجب ترس فرد از عاشق شدن شود. روان درمانی (گفتار درمانی) می‌تواند به فرد در غلبه بر این اختلال ترس خاص کمک کند.