هر چیزی که تحت عنوان استرس باشد می‌تواند قند خون را بالا ببرد، ممکن است یک نفر عصبی شود، یا به یک بیماری عفونی مبتلا شود، دچار شوک عصبی شده باشد و حتی بیماری‌های مزمن و مصرف دارو‌ها نیز سبب ابتلای به دیابت در یک فرد خواهند شد.
به گزارش ایسنا، مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان قم گفت: آنقدر دیابت اوضاع نابسمانی در جهان دارد که ما در سند ملی نیز در رویکرد ده ساله‌ای که برای دیابت در نظر گرفته‌ایم فقط در نظر است تا نرخ دیابت ثابت نگه داشته شود و کاهش دادن آن جزو آرزو‌هایی است که به زودی نمی‌توان به آن دست یافت.
دکتر محمد نیک پور عنوان کرد: دیابت یا حاصل کاهش انسولین است که به آن دیابت نوع یک می‌گویند و یا در اثر مقاومت انسولین اتفاق می‌افتد، در واقع انسولین تولید می‌شود، اما سلول‌های بدن پذیرای واکنش بین انسولین نیستند که بتوانند قند را کنترل کنند.
وی افزود: علاوه بر دو نوعی که نام برده شد، دیابت‌های دیگری مثل دیابت بارداری هم وجود دارد که در پروسه بارداری رخ می‌دهد، در برخی موارد هم در اثر شرایط خاصی مثل استفاده از دارو‌های حاوی کورتن، فرد ممکن است دچار افزایش قند خون شود؛ آنقدر دیابت اوضاع نابسمانی در جهان دارد که ما در سند ملی نیز در رویکرد ۱۰ ساله‌ای که برای دیابت در نظر گرفته‌ایم فقط در نظر است تا نرخ دیابت ثابت نگه داشته شود و کاهش دادن آن جزو آرزو‌هایی است که به زودی نمی‌توان به آن دست یافت.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان قم گفت: دیابتی که بیشتر شایع است، دیابت نوع دوم بوده و افرادی به آن مبتلا هستند که چند فاکتوری‌اند، یعنی بنا به یک دلیل دچار دیابت نشده اند، در واقع ممکن است علاه بر ارث، سبک زندگی و تغذیه ناسالم، دخانیات، الکل و امثال آن نیز علت این بیماری در آن‌ها باشد.
نیک‌پور بیان کرد: دیابت با رویکرد به همین عوامل خطر آن است که کنترل می‌شود، در واقع تغذیه باید اصلاح شود و به طورکلی سبک زندگی تغییر کند این حرف به این معنا نیست که به طورکلی بک فرد دیابتی قند‌ها را در رژیم غذایی خود حذف کند، بلکه اتفاقا نیاز به کربوهیدرات در بدن او نیز وجود دارد، اما باید رژیم غذایی او محدود و تحت کنترل باشد.
وی تصریح کرد: قند‌ها به مونوساکارید، دی ساکارید و پلی ساکارید تقسیم می‌شوند؛ مونو ساکارید‌ها مثل فوروکتوز در بیشتر میوه‌ها و خرما و گلوکز در میوه‌های مثل انگور وجود دارد، این‌ها هم قند را بالا می‌برند و فرقی ندارد از میوه باشد و یا هر عامل خوراکی دیگری، اما اینکه گفته می‌شود که به جای قند از توت یا کشمش استفاده شود به این معناست که غلظت کمتری قند در یک عدد توت در مقایسه با یک عدد قند وجود دارد، اما اگر کسی قرار است به جای یک حبه قند ۱۰ عدد توت بخورد هیچ تفاوتی ندارد یعنی تعداد بالای استفاده از توت به همان اندازه یک حبه قند حاوی قند است.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان قم گفت: متاسفانه قریب به ۹۰ درصد افراد جامعه ما به ویژه افراد ۲۵ سال به بالا مبتلا به آفت کم فعالیتی هستند در حالی‌که فعالیت متناسب یکی از عوامل بسیار مهم در پیشگیری و کنترل بیماری دیابت است.
وی عنوان کرد: هرچیزی که تحت عنوان استرس باشد می‌تواند قند خون را بالا ببرد، ممکن است یک نفر عصبی شود، یا به یک بیماری عفونی مبتلا شود، دچار شوک عصبی شده باشد و حتی بیماری‌های مزمن و مصرف دارو‌ها نیز سبب ابتلای به دیابت در یک فرد خواهند شد.
نیک پور اظهار کرد: یکی از پارامتر‌های مهم در دیابت نوع یک، بحث ارث است، دیابت نوع ۲ هم مولتی فاکتوریال است که ۹۰ یا ۹۹ درصد گروه دیابتی‌ها از این دسته هستند، مولتی فاکتوریال یعنی عوامل گوناگونی که سبب دیابت می‌شود که یکی از آن‌ها همین ژنتیک است.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان قم در رابطه با تاثیر چاقی و یا لاغری و ارتباط آن با دیابت در افراد گفت: اکثر افرادی که دیابت نوع یک دارند، لاغر هستند و بالعکس چاقی یکی از عوامل مهم در دیابت نوع ۲ است، در حقیقت در افراد چاق، بدن به ویژه عضلات و کبد که دریافت کننده انسولین هستند نسبت به انسولین مقاوم شده و منجر به بیماری دیابت شوند.
نیک‌پور در رابطه با میزان فعالیت لازم جهت پیشگیری و کنترل دیابت تاکید کرد: فعالیتی که در این امر موثر است، به صورت مداوم روزی نیم ساعت و یا دور روز یکبار به مدت ۴۵ دقیقه فعالیت است، آن هم نه فعالیت‌هایی مثل پیاده روی‌های آرام یا کار‌های روتین روانه مثل خانه داری و غیره؛ بلکه باید فعالیتی باشد که حداقل ۳۰ درصد ضربان قلب را افزایش دهد و به اصطلاح دیگر، فرد در طول فعالیت تعریق داشته باشد.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان قم عنوان کرد: نان، برنج و سیب زمنی همه این‌ها پلی ساکارید یعنی یک مجموعه‌ای از هیدرات‌های کربن پیچیده هستند، لذا هضم آن‌ها نسبت به مونوساکارید‌ها دیرتر است، اما منبع آکنده‌ای از قند هستند و مسلما جایگزین کردن آن‌ها با یکدیگر تاثیری ندارد و توصیه‌ی ما این است که همه این‌ها را محدود کرده و میزان لازم بدنمان کالری دریافت کنیم نه اضافه برآن.
وی تاکید کرد: خیلی از مواد غذایی که می‌خوریم نیاز بدنمان نیست بلکه عادت بد غذایی است که دچار آن شده ایم و به مرور زمان وقتی فرد به پر خوری عادت کرد موجب می‌شود که معده باز شود و در واقع کش می‌آید و باید آنقدر فرد بخورد تا پر شود.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان قم تصریح کرد: بدن انسان به دو صورت احساس سیری می‌کند یکی اینکه آن قدری بخورد که معده اش پر شود و دوم اینکه سطح قند خون به حدی برسد که گیرنده‌های سیری را تحریک کند.
نیک پور افزود: باید یادبگیریم با متد‌های گوناگون جلوی پر خوری را بگیریم برای مثال فردی که آرام و آهسته غذا می‌خورد کم کم قند غذا جذب بدن می‌شود قبل از آن که کاملا معده خود را پر کند قند او به حدی می‌رسد که فرد احساس سیری می‌کند.
وی در پایان تاکید کرد: بیماری دیابت و فشار خون دو بیماری هستند که دست در دست هم دارند و هر دوی آن‌ها هم در بسیاری از افراد بدون علامت هستند از بررسی‌های دوره‌ای برای فشار خون و دیابت غافل نشویم به ویژه افراد بالای ۲۵ سال چرا که اگر این بیماری‌ها کنترل نشده و مزمن شوند عوارض جبران ناپذیری خواهند داشت.