مهمات عظیم انفجار هوایی جی بی یو-۴۳/بی (GBU-۴۳/B Massive Ordnance Air Blast) یا به اختصار موئب (MOAB) با نام مستعار "مادر همه بمب ها" نیز شناخته می‌شود. این بمب هدایت شونده بسیار قدرتمند توسط آلبرت ال. وایمورتس از آزمایشگاه پژوهشی نیروی هوایی برای ارتش آمریکا ساخته شده است.
به گزارش عصرایران، جی بی یو-۴۳/بی برای نخستین بار در سال ۲۰۰۳ آزمایش شد. در زمان توسعه گفته می‌شد که "مادر همه بمب ها" قوی‌ترین سلاح غیر هسته‌ای در زرادخانه آمریکا است. نام مستعار مادر همه بمب‌ها از گفته صدام حسین، رئیس جمهور پیشین عراق که جنگ در خلیج فارس را "مادر همه نبردها" عنوان کرده بود، الهام گرفته شد.
"مادر همه بمب ها" برای نخستین بار در ۱۳ آوریل ۲۰۱۷ طی یک حمله هوایی علیه مواضع دولت اسلامی عراق و شام (داعش) در افغانستان به کار گرفته شد.
داستان شکل گیری "مادر همه بمب ها"
طی جنگ ویتنام، نیروی هوایی آمریکا بمب بی ال یو-۸۲ یا "دیزی کاتر" (Daisy Cutter) را برای استفاده در جنوب شرقی آسیا توسعه داد. پوشش متراکم جنگل یافتن مناطق فرود هلیکوپتر یا مناسب برای استقرار توپخانه را دشوار می‌کرد. راه حل ارتش آمریکا این بود که پاکسازی درختان با استفاده از یک بمب صورت بگیرد.
دیزی کاتر بمبی ۶۸۰۰ کیلوگرمی بود. این بمب بسیار بزرگ با طول ۳۶۰ سانتیمتر و قطر ۱۴۰ سانتیمتر و سنگین وزن قابلیت حمل توسط بمب افکن‌ها یا هواپیما‌های تهاجمی معمولی را نداشت. از این رو، پرتاب آن توسط یک هواپیمای ترابری سی-۱۳۰ یا هلیکوپتر سیکورسکی سی اچ-۵۴ انجام می‌شد.
بمب بی ال یو-۸۲ طی جنگ ویتنام، چه در ماموریت پاکسازی جنگل و چه به عنوان یک حمله متعارف علیه نیرو‌های زمینی و سازه‌ها بار‌ها مورد استفاده قرار گرفت.
همچنین، از این بمب پنج بار طی عملیات طوفان صحرا در سال ۱۹۹۱ استفاده شد.
در نوامبر سال ۲۰۰۱، در روز‌های آغازین درگیری در افغانستان، نیرو‌های ارتش آمریکا برای نابودی اهدافی با دسترسی دشوار چندین بار از بمب‌های دیزی کاتر استفاده کردند. با توجه به عملکرد موفق این بمب، نیرو‌های هوایی آمریکا توسعه جانشینی برای آن را مد نظر قرار دارد.
موئب؛ بمبی بزرگتر و بهتر
پس از به کارگیری دیزی کاتر در افغانستان، نیروی هوایی آمریکا ارتقا سامانه‌های هدایت و کنترل آن را آغاز کرد. این به هواپیما‌های حامل اجازه می‌داد تا در ارتفاع بالاتر پرواز کرده، محیط تهدید برای آن‌ها کاهش یافته و همچنین دقت و بقای بمب افزایش یابد. این شرایط امکان استفاده از آن در مجموعه ماموریت‌های بیشتری را فراهم می‌کرد.
نتیجه نهایی، معرفی مهمات عظیم انفجار هوایی یا به اختصار موئب بود. این یک سلاح نفوذ کننده نیست و در درجه نخست یک بمب انفجار هوایی است.
مشخصات و قابلیت‌ها
به گفته نیروی هوایی آمریکا، بمب هدایت شونده مهمات عظیم انفجار هوایی جی بی یو-۴۳/بی با ۹۷۹۷ کیلوگرم وزن دارای سامانه موقعیت یاب جهانی با هدایت و معماری دقیق برای هدف قرار دادن نیرو‌های دشمن با هدف ناتوان سازی دائمی آن‌ها است.
جی بی یو-۴۳/بی که اغلب به عنوان "مادر همه بمب ها" شناخته می‌شود، به واقع عظیم است. این بمب با ۹.۱۸ متر طول و قطر ۱۰۳ سانتیمتر، بزرگترین سلاح متعارف در زرادخانه ارتش آمریکا محسوب می‌شود. پیشرفت‌های فناورانه به معنای آن است که وزن اضافی آن با قدرت بیشتری همراهی می‌شود. قدرت این بمب معادل با انفجار ۱۱ تن تی ان تی عنوان شده است.
همانند سلف خود، بمب موئب برای استفاده در بمب افکن‌ها و هواپیما‌های تهاجمی معمولی بسیار بزرگ است. در عوض، برای پرتاب آن از هواپیما‌های سی-۱۳۰ استفاده می‌شود که اصلاحات لازم برای حمل این بمب در آن‌ها صورت گرفته است.
هنگامی که هواپیما از روی هدف عبور می‌کند، درب بار هواپیما باز شده و این امکان برای مهار چتری فراهم می‌شود تا کل بستری که بمب در آن قرار دارد از هواپیما به بیرون پرتاب شود. پس از خروج از هواپیما، این بستر و چتر‌های نجات جدا می‌شوند. سپس بمب از سامانه جی پی اس، باله‌های ثابت و ژیروسکوپ‌های داخلی برای هدایت خود به سمت هدف استفاده می‌کند.