علی‌رغم استفاده زیاد از کرم‌های ضدآفتاب میزان ابتلا به سرطان پوست ملانوما در برخی نقاط جهان رو به افزایش است. دانشمندان از این پدیده با عنوان «پارادوکس ضدآفتاب» نام برده‌اند. این پدیده چیست؟
ایوان لیتوینوف، دانشیار گروه پزشکی در دانشگاه مک‌گیل و نویسنده مقاله‌ای درباره پارادوکس ضدآفتاب می‌گوید: «مشکل این است که مردم استفاده از ضدآفتاب‌ها را به مثابه «مجوزی» برای آفتاب‌گرفتن و برنزشدن تلقی می‌کنند. »
او توضیح می‌دهد: «مردم فکر می‌کنند چون از محصولات ضدآفتاب استفاده می‌کنند پس در مقابل سرطان پوست محافظت شده‌اند و می‌توانند به راحتی آفتاب بگیرند.»
علاوه بر آن، اغلب افراد به میزان کافی از ضدآفتاب‌ها استفاده نمی‌کنند یا فقط یکبار در اوایل صبح ضدآفتاب می‌زنند و باقی روز تا ساعت‌های طولانی در آفتاب می‌مانند.
تحقیقی که روی ۲۳ گروه متمرکز در کانادا انجام شد، نشان داد که افرادی که بالاترین نرخ ابتلا به سرطان ملانوما در دو استان نوا اسکوشیا و جزیره پرنس‌ادوارد را داشتند، کسانی بودند که بیش‌تر از گروه‌های دیگر از محصولات محافظتی در برابر آفتاب استفاده کرده بودند و بیش‌تر از سایرین از مضرات و خطرات قرار گرفتن در معرض نور آفتاب مطلع بودند و بیش‌تر از سایرین در مقابل اشعه فرابنفش از خودشان محافظت می‌کردند.
اما آن‌ها همچنین بیش‌تر از سایرین در معرض نور آفتاب قرار داشتند و در ساعاتی که دمای هوا بالاتر بود بیش‌تر از سایرین به فعالیت‌های خارج از خانه اشتغال داشتند.
محققان همچنین دریافتند که استفاده از ضدآفتاب دو برابر خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش داده بود.
لیتوینوف می‌گوید: «این یافته‌ها همگی حاکی از پدیده پارادوکس ضدآفتاب است که نشان می‌دهد کسانی که بیش‌تر از سایرین در معرض نور آفتاب قرار دارند، بیش‌تر هم ضدآفتاب می‌زنند اما به آن اندازه‌ای نمی‌زنند که در مقابل مضرات نور آفتاب از خودشان محافظت کنند و درواقع استفاده از ضدآفتاب در آن‌ها حس غلط محافظت در برابر آفتاب را ایجاد می‌کند.»
محققان می‌گویند که مداخله‌هایی که به منظور کم کردن شکاف بین دانش و عمل در زمینه محافظت در برابر آفتاب و پیش‌گیری از سرطان پوست صورت می‌گیرد باید این پارادوکس را که به پارادوکس ضدآفتاب معروف شده در نظر بگیرد و برای جوامع در سراسر جهان هنجارهای منحصربه‌فرد در استفاده از ضدآفتاب مطرح کند.
لیتوینوف توضیح می‌دهد: «ضدآفتاب خیلی مهم است اما در مقایسه با سایر متغیرها مثل لباس‌های پوشیده، کلاه ضدآفتاب و پرهیز از نور خورشید، کم‌ترین اثر را در محافظت از پوست در برابر آفتاب دارد. مردم می‌توانند از فعالیت‌های خارج از خانه بدون آفتاب‌سوختگی یا برنزکردن پوست‌شان لذت ببرند.»
منبع: راهنماتو