46روز پس از مذاكرات ژنو 3 كه براي اولين‌بار دكتر سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان روبه‌روي كاترين اشتون، مسئول جديد گروه 5+1 نشست و با ياد كردن از شهادت دكتر مجيد شهرياري، دانشمند برجسته كشورمان و اشاره به عدم محكوميت اين اقدام تروريستي از سوي كشورهاي 5+1 فضاي مذاكرات را متاثر ساخت، اين بار كاخ چراغان استانبول ميزبان دور جديد مذاكرات ايران با 5+1 بود. همچون مذاكرات ژنو3 علي باقري معاون سياست خارجي و امنيت بين‌الملل دبير شوراي عالي امنيت ملي، حميدرضا عسگري، مشاور رئيس سازمان انرژي اتمي و وزارت امور خارجه، علي آهني معاون اروپاي وزارت امور خارجه و ابوالفضل ظهره‌وند معاون رسانه‌اي دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي، اعضاي تيم مذاكره كننده كشورمان بودند تا به تعبير ظهره وند در اين مذاكرات غني سازي خط قرمز ايران باشد و در دور اول مذاكرات در صبح روز جمعه «به هيچ عنوان صحبتي درباره غني سازي صورت نگرفته و حقوق هسته‌اي كشورمان نيز موضوع بحث نبوده است.»
اما در حالي كه رويترز به نقل از يكي از ديپلمات‌هاي غربي مدعي شد كه 5+1 هنوز پيشنهاد سال 2008 كه ناظر بر بسته مشوق‌هاي غرب است را روي ميز مي‌داند براساس گزارش‌هاي مختلف و به گفته مقامات كشورمان نشست صبح مذاكرات ايران و 5+1 در فضايي مثبت برگزار شد و ايران و 5+1 بر سر اين كه در مسير همكاري‌ها و يافتن زمينه‌هاي مشترك همكاري تلاش كنند موافقت كردند. همچنين ايران و 5+1 توافق كردند گام‌هاي عملي براي پيدا كردن نقاط مشترك بردارند.
در اين نشست سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان پيشنهاد قابل توجهي را به طرف 5+1 ارائه كرده است كه اين پيشنهادات مورد توجه 5+1 قرار گرفت و توافق شده است نشست بعدازظهر جمعه و امروز حول پيشنهادات ارائه شده از سوي سعيد جليلي ادامه يابد. هنوز درباره جزئيات اين پيشنهاد خبري منتشر نشده است. كاترين اشتون، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز به نمايندگي از كشورهاي 5+1 پذيرفت كه مذاكرات براي يافتن نقاط مشترك ادامه يابد.
استقبال نمازگزاران ترك از جليلي
سعيد جليلي، مذاكره كننده ارشد كشورمان، پس از دور اول مذاكرات ديروز با حضور در نماز جمعه مسجد سلطان احمد شهر استانبول با استقبال نمازگزاران اين شهر مواجه شد. به گزارش ايلنا مذاكره كننده ارشد ايران كه پس از دور اول مذاكرات به همراه بقيه اعضاي هيات ايراني در نماز جمعه مسجد سلطان احمد حاضر شده بود، مورد استقبال وسيع نمازگزاراني قرار گرفت كه از حضور او در اين مراسم معنوي به وجد آمده بودند. نمازگزاران با ديدن جليلي گرد وي حلقه زدند و شعار مرگ بر آمريكا و مرگ بر اسرائيل سر دادند.
جليلي پس از اقامه نماز، به سمت محل مذاكرات حركت كرد تا در ديدارهاي دوجانبه با برخي از هيات‌هاي حاضر شركت كند.
ظهره وند: فضاي مذاكرات استانبول مثبت است
ابوالفضل ظهره وند معاون رسانه‌اي دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي كشورمان تنها مقامي بود كه پس از دور اول مذاكرات در اين خصوص سخن گفت. وي روز جمعه و در حاشيه نشست ايران با گروه 5+1، فضاي موجود در اجلاس استانبول را مثبت خواند و افزود: با توجه به فضاي مثبت در روند مذاكرات، اين مذاكرات ممكن است تا عصر شنبه به طول انجامد.
به گزارش ايرنا وي پيرامون مسائل مورد بحث در مذاكرات صبح جمعه گفت: به هيچ عنوان در اين دور از مذاكرات صحبتي درباره غني سازي صورت نگرفته و حقوق هسته‌اي كشورمان نيز موضوع بحث نبوده است.
معاون رسانه‌اي دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي ايران به نقل از سعيد جليلي تصريح كرد: ما اجازه نداريم كه درباره مسائل و موضوعات كهنه و گذشته صحبتي كنيم. وي با اشاره به اين كه اعضاي1+5 آمده‌اند كه گام‌هاي مثبتي بردارند، افزود: آنها اعلام كرده‌اند كه نكات مثبتي كه در ژنو 2 و 3 مطرح شده بود بايد در اجلاس استانبول نيز دوباره پيگيري شود.
ظهره‌وند با خاطر نشان ساختن اينكه ملاحظات موجود در نشست استانبول مانند يك معادله پنج مجهولي است، تصريح كرد: جمهوري اسلامي ايران ظرفيت و قابليت آن را دارد كه بتواند اين معادله را حل كند.
وي با اشاره به اينكه به‌طور طبيعي اختلافاتي نيز وجود دارد، اضافه كرد: طرف مقابل در محاسبات خود اشتباهاتي را مرتكب شده و همانگونه كه آقاي جليلي نيز به آن اشاره كرد، اين اشتباهات منشا و علت اصلي اختلافات كنوني است. معاون رسانه‌اي دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي كشورمان تصريح كرد: موضع ما شفاف و حقوق ما نيز روشن است و مسير را هم به‌طور شفاف طي كرده ايم و فكر مي‌كنيم با منطق روشني كه طرف مقابل نيز به خوبي به آن واقف شده به ملاحظات روشني دست يابيم. وي در عين حال به عملكرد ارتجاعي برخي از كشورها اشاره كرد و افزود: برخي از كشورها به اين نشست به عنوان كارت بازي نگاه مي‌كنند، ولي كشورهايي نيز هستند كه منافع ملي خود را به اين نشست گره زده‌اند و خواستار به نتيجه رسيدن آن هستند. ظهره وند تصريح كرد: همه به اين موضوع واقف هستند كه اعمال فشار جواب نمي‌دهد و اصرار بر مواضع كهنه و اعمال فشار نتيجه معكوس در بر خواهد داشت و آنها بايد بدانند كه مواضع ملت ايران قابل تغيير نيست.
لاوروف: لغو تحريم‌ها عليه ايران در دستور كار مذاكرات استانبول قرار گيرد
از سوي ديگر و يك روز قبل از آغاز مذاكرات يعني روز پنج‌شنبه سرگئي لاوروف تاكيد كرد كه لغو تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران بايد در دستور كار اين مذاكرات باشد. به گزارش ايسنا به نقل از خبرگزاري فرانسه وزير امور خارجه روسيه اظهار كرد كه مذاكرات 5+1 با ايران در استانبول بايد لغو تحريم‌هاي بين‌المللي عليه تهران بر سر برنامه هسته‌اي اين كشور را پوشش دهد. وي در كنفرانس خبري مشترك با احمد‌داوود اوغلو، همتاي ترك خود در استامبول گفت: برنامه هسته‌اي و مشكلات مربوطه به آن كه هنوز حل نشده‌اند بايد محور اين مذاكرات باشد.
وي افزود: اما در اين مذاكرات فقط يك موضوع مطرح نخواهد شد بلكه لغو تحريم‌ها عليه ايران نيز بايد در دستور كار باشد. لاوروف همچنين گفت: اگر ما بتوانيم درباره چشم‌اندازهاي گفت‌وگوهاي آينده توافق كنيم، نتيجه خوبي خواهد بود. وي افزود: اين نشست فقط يك دستور كار ندارد. لغو تحريم‌ها عليه ايران نيز بايد مورد مذاكره قرار گيرد.
خبرگزاري آسوشيتدپرس نيز گزارش داد: احمد داوود‌اوغلو در اين كنفرانس خبري اظهار كرد، ما با تسليحات هسته‌اي مخالفيم اما بر اين باوريم كه همه كشورها حق استفاده صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي را دارند. وي ابراز اميدواري كرد كه در مذاكرات قريب‌الوقوع استانبول چنين «مكانيسم خوبي» حاصل شود.