سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه روز ۲۸ شهریورماه برای سفری دو روزه وارد تهران شد. یکی از محور‌های مهم این سفر گفتگو درباره همکاری‌های دفاعی بین تهران و مسکو بود. این سفر در حالی صورت گرفت که چند هفته پیش و در راستای قرارداد‌های تسلیحاتی ایران و روسیه، خبر حضور و بکارگیری جنگنده‌های یاک ۱۳۰ در ناوگان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز تایید شد. خرید این هواپیما‌ها با وظیفه‌ی آموزشی ـ رزمی از آنجا اهمیت بیشتر پیدا کرد که کارشناسان و ناظران آن را گام و یا پیش درآمدی دیگر برای تحویل جنگنده‌های سوخو ـ ۳۵ تلقی کردند که ممکن است در آینده نزدیک به ناوگان هوایی ارتش جمهوری اسلامی محلق شوند. هر چند که فرآیند تحویل این جنگنده‌ها با توجه به شرایط پیچیده بین المللی می‌تواند با، اما و اگر‌هایی همراه باشد.
به گزارش خبرآنلاین، تحکیم روابط نظامی و دفاعی دو کشور در حالی در جریان است که به تازگی سازندگان هواپیمای روسی سری جدید جنگنده‌های نسل پنجم سوخو ـ۵۷ را به وزارت دفاع تحویل داده اند. بر اساس گزارش اسپوتنیک، کارخانه هوانوردی کامسومولسک نا آمور هواپیما‌های تولیدی سری سوخو ـ۵۷ (نسل ۵) و سوخو ـ ۳۵ اس (نسل ۴++) را به نیرو‌های هوافضای روسیه تحویل داد. این هواپیما پس از یک چرخه کامل آزمایش و آزمایش کارخانه‌ای به ارتش روسیه تحویل داده شد.
به گفته مقامات روسی، مابقی خودرو‌های جنگی نسل پنجم که برای تحویل در سال جاری برنامه ریزی شده اند، در کارگاه مونتاژ نهایی هستند و همچنین در ایستگاه آزمایش پرواز در حال آزمایش هستند.
در همین راستا شرکت هواپیمایی متحد همچنین سومین سری از سوخو ـ ۳۵ اس را در سال جاری تحویل داده است، این جنگنده‌ها با درجه آمادگی بالا در حال تولید هستند و تا پایان سال، نیرو‌های روسیه سری بعدی هواپیما را دریافت خواهند کرد.
از تحرکات تازه روسیه می‌توان دریافت که ناوگان هوایی این کشور نیاز بیشتری به تجهیز جنگنده‌های جدید دارد به ویژه آنکه جنگنده‌های اف ـ ۱۶ نیز به تازگی وارد اوکراین شده اند. اما مشخص نیست که آیا تولید جنگنده‌های سوخو ـ ۳۵ و سوخو ـ ۵۷ در راستای تعهدات این کشور در قرارداد‌های نظامی با دیگر کشور‌ها از جمله ایران است یا خیر.
به نوشته منابع روسی، یک سری جدید از هواپیما‌های چند منظوره سوخو ـ ۳۰ اس ام ۲ برای نیروی دریایی روسیه نیز تولید شده که با نسخه قبلی خود تفاوت‌های زیادی پیدا کرده است.
شرکت صنایع هوافضایی و صنایع دفاعی روسی UAC نیز دسته جدیدی از هواپیما‌های آموزشی رزمی یاک ـ ۱۳۰ را نیز تولید و تحویل داده است. فیلمی از تولید جدید این هواپیما‌ها را در زیر مشاهده می‌کنید:
این شرکت همچنین دسته دیگری از جنگنده‌های جدید چند منظوره سوخو ـ ۳۵ اس را تولید و تحویل داده است.
شرکت صنایع هوافضایی و صنایع دفاعی روسی همچنین گزارش می‌دهد که دسته بعدی جنگنده‌های چند منظوره جدید سوخو ـ ۳۵ اس و سوخو ـ ۵۷ به وزارت دفاع روسیه منتقل شده است.
از آنجا که هنوز هیچ چشم انداز مثبتی برای صلح بین روسیه و اوکراین دیده نمی‌شود، به نظر می‌رسد روسیه در تدارک برنامه ریزی‌های بلندمدت به منظور تأمین نیاز‌های تسلیحاتی، نوسازی و بروزرسانی و حتی واردات از کشور‌های دوست از جمله کره شمالی است. در آن سو کشور‌های غربی و عضو ناتو نیز در تلاش برای تجهیز اوکراین به منظور مقابله با روسیه هستند که همین مساله مسکو را به داشتن برنامه‌های مذکور بیشتر ترغیب می‌کند.
نگاه رسانه‌های غربی به تجهیز ایران به سوخو ـ ۳۵
مساله تجهیز ایران به جنگنده‌های روسی از جمله موضوعات مهم گزارش و تحلیل رسانه‌های غربی است. برخی از این رسانه‌ها معتقدند در این شرایط حتی تعداد اندکی از سوخو ـ ۳۵ می‌توانند دفاع هوایی ایران را به میزان قابل توجهی تقویت کنند. نشریه نشنال اینترست پیش‌تر در این باره نوشت: خرید سوخو ـ ۳۵ نه تنها یک معامله دفاعی است، بلکه یک تجلی استراتژیک است. خرید این جنگنده قطعا حریم هوایی ایران را به مکانی خطرناک‌تر برای پرنده‌های مهاجم تبدیل خواهد کرد. این تغییرات معطوف به موازنه نظامی ایران و کشور‌های عربی خلیج فارس و نیز کارت حمله پیشگیرانه اسرائیل است. هیچ متخصصی نمی‌تواند مدعی برتری قطعی جنگنده‌های نسل ۴ و ۴.۵ غربی مقابل فلانکر باشد. به باور برخی از کارشناسان تحویل این جنگنده‌ها به ایران در کنار استقرار سیستم دفاع موشکی اس ـ ۴۰۰ می‌تواند به چالش بزرگی برای جنگنده‌های نسل چهارم نیروی هوایی ارتش رژیم صهیونیستی تبدیل شود.
پایگاه ۱۹۴۵ نیز نوشت: دستیابی به سوخو ـ ۳۵ به ایران کمک می‌کند تا ارتش خود را نوسازی کند و پیشرفت قابل توجهی نسبت به جنگنده‌های اف ـ ۱۴ کنونی این کشور مانده از دهه هفتاد میلادی خواهد بود.
علاوه بر مزیت این جنگنده‌ها برای دفاع هوایی ایران، مساله فناوری و فرآیند بومی سازی جنگنده‌ها نیز فرصت مناسبی را برای متخصصان کشور فراهم ساخت. شاید در نگاه اول هزینه نگهداری و بهره‌برداری از این جنگنده برای ایران گران تمام شود، اما خرید فناوری و شروع تولید انبوه مشترک می‌تواند مزیت و برتری قابل توجهی را در قیاس با همسایگان فراهم کند.