با تصويب مجلس شوراي اسلامي و تاييد شوراي نگهبان در حالي جذب دانشجوي پولي در دانشگاه‌ها بزودي آغاز خواهد شد كه پيش‌بيني ميشود با اجراي آن از خروج 50 درصد داوطلبان ادامه تحصيل به خارج جلوگيري شود.
به گزارش «جام‌جم» هر چند براساس برنامه پنجم توسعه، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالي و تحقيقاتي مجاز بودند از ظرفيت مازاد بر سهميه آموزش رايگان خود يا ظرفيت‌هاي جديدي كه ايجاد مي‌كنند، براساس قيمت تمام شده يا توافقي با بخش غيردولتي و با تاييد هيات امنا در مقاطع مختلف دانشجو بپذيرند و منابع مالي دريافتي را حسب مورد پس از واريز به خزانه كل به حساب درآمدهاي اختصاصي منظور كنند، اما اين امر با ايراد شوراي نگهبان روبه‌رو شد و پس از آن، مجلسي‌ها به پذيرش مشروط دانشجوي پولي در دانشگاههاي دولتي راي داده‌اند.
موضوع دانشجوي پولي موضوع ماده 24 قانون برنامه پنجم توسعه است كه شوراي نگهبان پذيرش آن بدون وجود ضابطه را مغاير با قانون اساسي دانسته بود. به همين دليل، نمايندگان براي رفع ايراد اين شورا تصويب كردند نحوه پذيرش دانشجو در مقاطع مختلف به پيشنهاد هيات امناي دانشگاه‌ها و تاييد وزارتخانه‌هاي ذي‌ربط باشد و در نتيجه پذيرش دانشجوي پولي تقريبا با شرايطي مانند دوره‌هاي شبانه در دانشگاههاي دولتي و طي برگزاري آزمون سراسري انجام خواهد شد.
همچنين مقرر شده است تا در مدرك و محل تحصيل دانشجو قيد شود كه نوع پذيرش وي شهريه‌اي بوده تا با دانشجويي كه از طريق كنكور سراسري و با رقابت فشرده‌تري پذيرفته ميشود، تفكيكي صورت گيرد.اين تصميم در حالي گرفته شده كه هنوز بسياري از استادان دانشگاه و تشكل‌هاي دانشجويي اجراي اين طرح را مغاير با قول رئيس‌جمهور مبني بر توسعه عدالت آموزشي و باعث بروز تبعيض ميان دانشجويان مي‌دانند.
دانشجوي پولي يعني كسب روزي حلال براي دانشگاه‌ها
وزير علوم و تحقيقات پيش از اين در حمايت از پذيرش دانشجوي پولي خطاب به دانشجويان با طرح اين سوال كه از شما مي‌پرسم آيا دانشگاه پولي به طور كلي بد است؟ يا پول كلا بد است؟ گفته بود: پول اگر از مسير درست به دست آورده شود و هزينه شود، رزقي است حلال و بايد خداوند را شكر كرد.
دانشجو با اشاره به اين‌كه اگر اين پول از مسير حلال به دست آورده شود و در مسير درست هزينه شود جاي شكر دارد، افزود: احيانا ممكن است اين پول از مسير حلال به دست نيامده باشد يا در مسير صحيح هزينه نشود. دانشجو گفت: اگر دانشگاه‌ها پول حلال دريافت كنند و در مسير صحيح گسترش آموزش عالي هزينه كند مناسب خواهد بود؟
وزير علوم تصريح كرد: مطالب فوق را به صورت فرض مطرح كردم و بايد توجه داشت كه آيا مشكل دارد كه پول حلالي گرفته شود تا در مسير صحيح هزينه شود؟
وي با طرح اين سوال كه آيا مصوبه جذب دانشجويان پولي در دانشگاههاي دولتي اين روند را دارد، اضافه كرد: اگر اين مصوبه به بنده ابلاغ شود، حتما بدانيد كه بين فردي كه از مسير رقابت علمي وارد دانشگاه شده با فردي كه از مسير پرداخت پول وارد دانشگاه شده تفاوت قائل خواهم شد.
وي افزود: نگاه ما در آموزش عالي اين نيست، جواني كه با رقابت علمي وارد دانشگاه شود با جواني كه به صورت پولي وارد دانشگاه شده در يك كلاس و يك جا تحصيل كند و مدارك تحصيلي‌شان يكي باشد.
وزير علوم در پاسخ به اين سوال كه آيا نياز بود دانشجويان پولي وارد دانشگاههاي دولتي شوند؟ تصريح كرد: اگر بتوانيم شرايطي را فراهم كنيم تا عدالتي را كه مدنظر است، پيدا كنيم مطلوب خواهد بود و اگر برعهده من باشد اين دو قشر از دانشجويان را از يكديگر جدا مي‌كند. در عين حال برخي روساي دانشگاه‌ها نيز مهم‌ترين دليل حمايت از اين طرح را استفاده از شهريه اين دانشگاه‌ها براي آباداني و فراهم كردن امكانات آموزشي براي دانشگاه متبوع خود مي‌دانند.
جزئيات بيشتر از پذيرش دانشجوي پولي
جعفر قادري، عضو كميسيون تلفيق مجلس در اين باره به فارس توضيح داد: همانند دانشگاههاي غيرانتفاعي نام اين دانشگاه‌ها در دفترچه كنكور با نام «دانشگاه بين‌الملل» فلان شهر مشخص ميشود و ميزان هزينه تحصيل براساس قيمت تمام شده آموزش محاسبه ميشود.
قادري با اشاره به ديگر اصلاح صورت گرفته تصريح كرد: دانشگاه‌ها نمي‌توانند از ظرفيت‌هاي موجود خود براي جذب دانشجو به اين شيوه اقدام كنند و لازمه جذب دانشجو به اين طريق، ايجاد ظرفيت جديد است. وي در توضيح اين مطلب افزود: براي نمونه اگر دانشگاه شيراز 40 دانشجو دارد، نمي‌تواند آن را به 50 دانشجو افزايش داده و 10 دانشجوي اضافه را در اين دانشگاه جذب كند؛ بلكه اين دانشگاه بايد ظرفيت جديدي خارج از دانشگاه و به نام شعبه بين‌المللي دانشگاه شيراز ايجاد و به جذب دانشجو مبادرت كند.
شهريه دانشگاههاي پولي؛ متوسط شهريه دانشگاههاي غيرانتفاعي و آزاد
نورالله حيدري، عضو كميسيون تلفيق نيز درباره ميزان شهريه اين دانشگاه‌ها و نحوه تعيين آن تصريح كرد: شهريه اين دانشگاه بايد براساس ميزان متوسط شهريه دانشگاه‌هايي باشد كه شهريه مي‌گيرند.
وي با بيان اين‌كه تعيين شهريه اين دانشگاه‌ها برعهده هيات امناي هر دانشگاه است و آنها تشخيص مي‌دهند كه شهريه بايد به چه مقدار باشد، افزود: به هرحال ميزان شهريه بايد كمتر از متوسط شهريه دانشگاههاي غيرانتفاعي و دانشگاه آزاد باشد.عضو كميسيون آموزش و تحقيقات افزود: البته اين موضوع در مذاكرات ثبت نشده است، اما در تجزيه و تحليل‌هايي كه شد به دليل آن‌كه اين دانشگاه‌ها از امكانات دولت نيز استفاده مي‌كنند بايد از ميانگين شهريه دريافتي دانشگاههاي غيرانتفاعي و آزاد كمتر باشد.
دانشگاه‌ها خودسرانه دانشجوي پولي نگيرند
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات تاكيد كرد: هيچ دانشگاهي از ظرفيت موجود براي جذب اين دانشجويان نمي‌توانند استفاده كنند؛ همچنين اجباري براي داوطلبان در انتخاب دانشگاه‌ها وجود ندارد و آنها مي‌توانند هر دانشگاهي را كه مي‌خواهند انتخاب كنند.
آمارهاي وحشتناك از خروج داوطلبان ادامه تحصيل به خارج
حيدري با بيان اين‌كه اگر ما چنين تدابيري نداشته باشيم، چه بخواهيم و چه نخواهيم يك عده از طريق پذيرش كنكور و هر شيوه ديگري وارد دانشگاه نمي‌شوند، افزود: اين افراد يا بايد ترك تحصيل كنند يا بايد در دانشگاههاي غيرانتفاعي و آزاد ادامه تحصيل دهند، يا متاسفانه مانند عده‌اي به دليل داشتن تمكن مالي براي ادامه تحصيل به دانشگاههاي خارج از كشور بروند.وي اضافه كرد: آمارهاي وحشتناكي داريم از كساني كه به دليل داشتن تمكن مالي براي تحصيل به خارج از كشور رفته‌اند. حيدري پيش‌بيني كرد: مشروط به اين‌كه ما هم رشته‌هايي كه اين داوطلبان به دنبالش هستند را ايجاد كنيم، مي‌توانيم بيش از 50 درصد در همين وهله اول از خروج دانشجويان جلوگيري كنيم.
از سوي ديگر عليرضا سليمي، عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي با بيان اين‌كه نياز است تا اين روند از سوي سازمان بازرسي كل كشور و ساير حوزه‌هاي بازرسي پايش شود، اظهار كرد: علت اين پايش جلوگيري از تخلفات روساي دانشگاه‌هاست، زيرا پذيرش دانشجوي پولي امري در ظاهر خوشايند است و برخي دانشگاه‌ها ممكن است به منظور رفع مشكلات مالي خود اقدام به تخلفاتي در پذيرش دانشجوي پولي كنند.
به هرحال با تصويب نهايي اين طرح در شوراي نگهبان، شمارش معكوس براي ابلاغ آيين‌نامه اجرايي آن از سوي دولت آغاز شده است، اما هنوز زمان دقيق پذيرش دانشجوي پولي از طريق آزمون‌هاي سراسري سازمان سنجش مشخص نيست.