یک سال و نیم پیش، «مت ردلر» قراردادی امضا کرد تا برای استارت‌آپ خود به نام «پنتر» ۲۰ میلیون دلار تامین مالی کند.
پنتر پلتفرمی برای مدیریت استعدادها، تشکیل تیم‌های دورکار و پرداخت حقوق کارکنان بود. او برنامه‌های بلندپروازانه‌ای داشت تا مشتریان بزرگ‌تری را صید کند و درآمدش را دو برابر کند.
اما او می‌گوید سرمایه‌گذارانش بعد از اینکه حمله روسیه به اوکراین بازار‌های مالی را خراب کرد، پا پس کشیدند. ردلر مدل کسب و کارش را تغییر داد و سعی کرد به شرکت‌ها کمک کند برای کاهش از بین رفتن نقدینگی، پیمانکاران را به جای کارکنان تمام وقت استخدام کنند.
او یک سال بعد را هم صرف متقاعد کردن بیش از ۵۰ سرمایه‌گذار کرد، اما نتوانست حامیان مالی بزرگ و مهمی پیدا کند.
در ژوئن امسال، تصمیم گرفت پنتر را تعطیل کند؛ هر چند که اعلام ورشکستگی را مدتی به تعویق انداخت. استارت‌آپ‌ها در بحبوحه یک خشکسالی تاریخی تامین سرمایه.
در حال از بین رفتن هستند و این نشان می‌دهد حتی با وجود احیای سهام شرکت‌های تکنولوژی و ذوق سرمایه‌گذاران نسبت به هوش مصنوعی، موتور حیاتی سیلیکون ولی، چطور آسیب پذیر شده است.
این همیشه یک واقعیت بود که بیشتر استارت‌آپ ها، بزرگسالی خود را نمی‌بینند. اما در بیشتر سال‌های دهه گذشته، در میان اشباع سرمایه و نرخ پایین بهره، می‌توانستند روی چند دور تامین سرمایه حساب کنند تا به تلاش خود ادامه دهند. حالا استارت‌آپ‌هایی که در اوج دوران رونق و شکوفایی اخیر استارت‌آپ‌ها (یا نزدیک به آن) تاسیس شده بودند، به این نتیجه رسیده اند که با عقب نشینی سرمایه‌گذاران از هزینه کردن، ادامه کار آنها آسان نیست.
جنی فیلدینگ، از مدیران صندوق سرمایه‌گذاری «اوری ور» (Everywhere)، می‌گوید: «هیچ کس دوست ندارد در پروژه‌ای که کارش لنگ می‌زند سرمایه بگذارد و این در حالی است که همین کسب‌و‌کار‌ها در دوران رونق می‌توانستند به کارشان ادامه دهند.
در ۱۲ ماه آینده، شاهد تعطیلی تعداد بیشتری از این شرکت‌ها خواهیم بود.»
سرمایه‌گذاران خطرپذیر می‌گویند این روزها از سرمایه‌گذاری در کسب و کار‌هایی که نشانه‌های واضحی از رشد درآمد یا مسیری به سوی سودآوری ندارند، اجتناب می‌کنند. نتیجه این اتفاق، کاهش شدید سرمایه‌گذاری و تامین وجوه است: طبق داده‌های شرکت سرمایه‌گذاریPitchBook، سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های تکنولوژی آمریکا در سال منتهی به ۳۰ ژوئن، ۴۹درصد کاهش داشته است.
این داده‌ها همچنین نشان می‌دهند در سه ماه دوم امسال، سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های تازه‌تاسیس آمریکا، نصف شده و به ۱۰میلیارد دلار رسیده است.
این عقب نشینی سرمایه‌گذاران، موج تعطیلی استارت‌آپ‌های جدید را تسریع کرده است؛ چون این منبع مالی برای استارت اولیه کسب‌و‌کار‌های نوپا و کمک به رشد آنها، بسیار مهم و حیاتی است.
پیگیری دلایل شکست استارت‌آپ‌ها کار سختی است، اما جریان ثابتی از شرکت‌هایی که سرمایه‌گذاری خطرپذیر جذب کرده بودند، در ماه‌های اخیر یا تعطیل شده اند یا اندازه آنها کوچک شده است.
پلتفرم پردازش پرداخت Plastiq، در ماه مه و بعد از یک ادغام ناتمام با شرکتی دیگر، اعلام ورشکستگی کرد. استارت‌آپ بیوتکنولوژی «گلدفینچ» (Goldfinch)، بعد از ناکامی در تامین مالی کافی، اوایل امسال به کارش خاتمه داد. «بازر» که یک پلتفرم ورزشی موبایل است و ۲۰ میلیون دلار از سلبریتی‌هایی مثل مایکل‌جردن تامین مالی کرده بود، در ماه ژوئن تعطیل شد و دلیل آن را دینامیک‌های بازار عنوان کرد. «پوپارازی» که اپلیکیشن به اشتراک گذاری عکس بود و شرکت سرمایه‌گذاری «بنچ مارک» حامی مالی اش بود و یک بار هم در لیست برترین اپلیکیشن‌های اپ استور قرار گرفت، تعطیل شد.
««هاپین» که یک استارت‌آپ پرسروصدای رویداد‌های مجازی است (پلتفرم آنلاینی که میزبان ویدئو کنفرانس هاست) و کمتر از یک سال توانست تقریبا یک میلیارد دلار تامین سرمایه کند، اخیرا کسبوکار اصلی خودش را به ارزش ۱۵ میلیون دلار فروخت؛ اگرچه بر اساس یک پرونده مالی، اگر این کار را نمی‌کرد و اهداف عملکردی خودش را محقق می‌کرد، می‌توانست ۳۵ میلیون دلار دیگر سرمایه جذب کند. این مبلغ فروش، بخش ناچیزی از ارزش بیش از ۷ میلیارد دلاری هاپین بود که در دوران پاندمی به دست آورده بود. این شرکت که زمانی مورد تحسین غول‌های سرمایه‌گذاری مثل «اندریسن هوروویتز» (Andreessen Horowitz) قرار گرفته بود، بخش زیادی از پولی را که از سرمایه‌گذاران تامین کرده بود، به آنها برمی گرداند.
شرکت پنتر، قبل از اینکه بازار به این روز بیفتد، قادر بود تا ۶۰ میلیون دلار از سرمایه‌گذاران تامین سرمایه کند.
سال گذشته، وقتی سرمایه‌گذاران دیگر تمایلی نداشتند شانس خود را در مورد یک شرکت جوان و تثبیت نشده در صنعتی که پر از رقیب است امتحان کنند، ردلر نتوانست حتی از سرمایه کاهش یافته ۱۰ میلیون دلاری، سودی به‌دست آورد.
لی ادواردز، از شرکای شرکت سرمایه‌گذاری «روت ونچرز» می‌گوید: «سرمایه‌گذاران همچنان دوست دارند روی یک تیم یا روی یک رویا ریسک کنند، اما احتمال انجام چنین ریسکی نسبت به قبل کمتر شده است.»
سال گذشته، استارت‌آپ توسعه نرم افزار «تول چین» (Toolchain)، سرمایه‌گذارانی را برای دور اول تامین مالی خود جذب کرد - که بعد از سرمایه‌گذاری اولیه خود این استارت‌آپ، اولین تامین مالی رسمی آن به شمار می‌رفت.
این شرکت که آن موقع ۶ میلیون دلار تامین سرمایه کرده بود، مهند س‌های نرم افزار را برای پلتفرمش به کار می‌گرفت و برنامه داشت این پول جدید را برای کار‌های نوآورانه در فروش و بازاریابی استفاده کند.
از آن زمان به بعد، درخواست بنجی وینبرگر، مدیرعامل تول چین، از طرف بیش از ۶۰ سرمایه‌گذار رد شده است. وینبرگر می‌گوید سرمایه‌گذاران به او می‌گفتند که شرکتش نتوانسته درآمدش را با سرعت کافی رشد دهد تا آنها را برای تامین مالی جدید متقاعد کند.
شدت گرفتن موج کاهش هزینه ها که سال گذشته دامن صنعت تکنولوژی را گرفت، ضربه بیشتری به این کسبوکار وارد کرد و به گفته وینبرگر، باعث شد مشتریان بالقوه آنها، جلسات چانه زنی برای فروش را لغو کنند. ابتدای همین تابستان، تول چین تعطیل شد.
وینبرگر فکر می‌کند در یک بازار صعودی‌تر که سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری دارند بر اساس معیار‌هایی مثل رشد شرکت ریسک‌های مالی کنند، استارت‌آپ او می‌توانست پول جذب کند. «ما قطعا گرفتار زمان‌بندی بد شدیم.»
هانتر واک، یکی از اولین سرمایه‌گذاران تول چین، می‌گوید وقتی بازار تغییر کرد، سرمایه‌گذاران برای خرج دلار‌های خود، به دنبال شواهد قطعی رشد شرکت‌ها بودند که این موضوع تامین پول را برای آنها سخت می‌کرد.
به گفته او، تب و تاب سرمایه‌گذاری که اوایل سال گذشته خوابیده بود، تعداد استارت‌آپ‌هایی را که چشم انداز تامین مالی خود را تیره و تار می‌بینند و در حال تعطیل شدن هستند، افزایش داده است.
او می‌گوید: «چیزی که الان شاهدش هستیم، یک توفان تمام و کمال است که به تعطیلی بیش از حد معمول استارت‌آپ‌ها منجر شده است.»
دوره‌های تامین مالی، معمولا حداقل دو سال به استارت‌آپ‌ها مهلت فعالیت می‌دهند و این یعنی آن‌هایی که آخرین بار در سال ۲۰۲۱ تامین مالی کرده اند، به زودی پولشان تمام می‌شود. استارت‌آپ‌ها معمولا چند ماه قبل از اینکه حساب‌های بانکی شان ته بکشد، به کارشان خاتمه می‌دهند، تا مطمئن شوند به اندازه کافی پول دارند که با مشتریان، کارکنان و سرمایه‌گذاران خود تسویه حساب کنند.
این تعطیل شدن ها، تا پیش از دو سال پیش که نقدینگی شرکت‌های سرمایه‌گذاری زیاد بود و آنها را بدون اینکه چشم انداز موفقیت بلندمدت استارت‌آپ‌ها را در نظر بگیرند به ریسک کردن روی ایده‌های کسبوکار خطرپذیر سوق می‌داد، به ندرت اتفاق می‌افتاد. از آن به بعد، رکود استارت‌آپ ها، این شرکت‌های سرمایه‌گذاری را مجبور کرده از بلندپروازی‌های خود عقب نشینی کنند و با توجه به دشوار شدن تامین مالی‌های جدید، با احتیاط بیشتری دست به سرمایه‌گذاری بزنند.
یکی از سرمایه‌گذاران شرکت روت ونچرز می‌گوید: «این روزها، شرکت‌ها برای دور اول تامین سرمایه خود، به یک درآمد جدی نیاز دارند. سرمایه‌گذاران خطرپذیر، تا حدی به اصول اولیه خود برگشته اند.»
ردلر می‌گوید که استارت‌آپش تقریبا یک سال قبل از اینکه او برای تعطیلی اش تصمیم نهایی را بگیرد، در وضعیت بقا قرار داشت.
پنتر که در سال ۲۰۲۰ تاسیس شده بود، جزو گروهی از استارت‌آپ‌های مالی نوپا بود که هدفشان کمک به شرکت‌ها برای مدیریت پیچیدگی‌های لجستیک استخدام نیرو در خارج بود. پنتر هم مثل خیلی از استارت‌آپ‌های دیگر در دوران رونق، بیشتر بر رشدش متمرکز بود تا سودآوری. این شرکت از ۵/ ۶ میلیون دلاری که تامین مالی کرده بود، برای استخدام ارتشی از مهندس‌ها و شرکای حقوقی استفاده کرد تا محصولش را بسازد و تولید انبوه کند؛ مدلی که پول‌های آنها را تمام کرد.
بعد از اینکه یک دور تامین مالی آنها در اوایل سال گذشته با شکست مواجه شد، پنتر تعدادی از نیروهایش را تعدیل کرد و به یک مدل کسبوکار روی آورد که هزینه کمتری داشت؛ یعنی کمک به شرکت‌ها برای استخدام نیرو‌های پیمانکار. این تغییر باعث شد پنتر کسب و کارش را از اول بازسازی کند و در نتیجه حدود یک میلیون دلار از درآمد سالانه اش را از دست داد.
به مدت بیش از یک سال، پنتر با چند منبع درآمد کوچک گذران کرد، در حالی که ردلر سعی می‌کرد یک حامی مالی بزرگ دیگر پیدا کند. وقتی پول‌ها رو به اتمام بود، ردلر اعلام کرد حتی حقوق خودش را ۳۸درصد کاهش داده است.
دسامبر گذشته، شرایط آنقدر بد شد که ردلر و شریکش، به فکر وام گرفتن افتادند تا بقای کسب‌وکارشان را تضمین کنند. درخواست‌های آنها به دلیل بدهی‌های پنتر رد شد و ردلر در نهایت، در ژوئن امسال تسلیم شد.
این خشکسالی دامن اروپا را هم گرفته است. شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر «اتومیکو» که دفتر مرکزی آن واقع در لندن است، در ابتدای ماه ژوئن اعلام کرد طبق پیش‌بینی‌ها، تامین مالی استارت‌آپ‌های اروپایی از ۸۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۵۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ کاهش خواهد یافت.
دلیل این موضوع هم تا حد زیادی، عقب‌نشینی سرمایه‌گذاران آمریکایی است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری آمریکایی از گذشته محرک مهمی برای فعالیت‌های تامین مالی در اروپا بوده‌اند و چند صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر مهم آمریکایی، شعبی در لندن راه‌اندازی کرده بودند تا سرمایه‌گذاری‌های خود را در منطقه افزایش دهند.
به‌علاو، اثرات سال بی‌رحم گذشته بر صنعت تکنولوژی، کاهش تامین مالی در اروپا را همچنان ادامه‌دار کرده است - اتومیکو می‌گوید سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های
تکنولوژی خصوصی اروپایی، سال گذشته با کاهش ۲۲ درصدی به ۸۳ میلیارد دلار رسید، در حالی که در سال ۲۰۲۱ این رقم
۱۰۶ میلیارد دلار بود. سال گذشته، شرکت‌های اروپایی شاهد تحولات کاهشی قابل توجهی در قیمت سهام خود بودند.
شرکت سوئدی «کلارنا» که با مدل «الان بخر، بعدا پرداخت کن» کار می‌کند، با کاهش ارزش ۸۵ درصدی مواجه شد و ارزش آن به ۷/ ۶ میلیارد دلار رسید. شرکت تکنولوژی مالی Checkout.com واقع در لندن، که پرداخت‌ها را برای شرکت‌های دیگر پردازش می‌کند، ارزش مالیات دریافتی داخلی سهامش را تا ۱۵ درصد کاهش داد. اتومیکو می‌گوید ۲۰ درصد تامین مالی‌های خطرپذیر در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۳، نسبت به دوره‌های قبلی تامین مالی، رقم کمتری داشته‌اند. این موضوع باعث تعدیل نیروی گسترده در صنعت استارت‌آپی اروپا شده است.
در سه ماهه نخست امسال، بیش از ۱۱ هزار نیرو تعدیل شده‌اند که ۶ درصد کل صنعت جهانی تکنولوژی را تشکیل می‌دهند.
تام ویمیر، از شرکای اتومیکو، در مصاحبه با CNBC گفته، «خیلی زود است که بگوییم این تعداد، اوج تعدیل نیرو‌هایی است که صورت گرفته است. ما انتظار داریم این روند افزایشی تا پایان سال ۲۰۲۳ ادامه داشته باشد.»
ترجمه: دنیای اقتصاد
منبع: Wall Street Journal