ییلاقات گیلان و مازندران از شناخته شده‌ترین جا‌های خنک شمال محسوب می‌شوند و در نیمه اول سال میزبان مسافران بسیاری هستند.
به گزارش ایرنا، گرمای هوای بسیاری از بخش‌های ایران در نیمه اول سال سبب می‌شود تا مسافران زیادی راهی شمال کشور شوند. در این میان ییلاقات سرسبز، زیبا و رویایی گیلان و مازندران به‌عنوان جا‌های خنک شمال برای سفر در تابستان، به‌جهت مسیر دسترسی آسان‌تر و امکانات رفاهی مناسب، شناخته‌شده‌تر هستند.
ماسال شهری کوچک و زیبا در غرب رشت و ۶۰ کیلومتری شرق شهر تالش است. دو رودخانه خالکایی و مرغک از این شهر می‌گذرند. ییلاقات ماسال به کلبه‌هایی که به‌صورت کج روی شیب ایستاده‌اند، آبشار‌های بلند، جنگل، رودخانههای پرآب، مراتع سرسبز و وسیع، فضای آرامش‌بخش، بکر و مه‌آلود و آب‌وهوای پاک و خنک در طول تابستان شهرت دارند. جاده پرپیچ‌وخم گیلوان با عبور از شهر ماسال گردشگران را به ییلاقات ماسال می‌رساند.
دو منطقه اولسبلانگاه در ۲۷ کیلومتری شمال غرب شهر ماسال و سوچاله در ۲۵ کیلومتری جنوب ماسال از شناخته‌شده‌ترین ییلاقات این منطقه محسوب می‌شوند. تلارگاه، ملومه بند، خندیله پشت، اسبی دشت، شنبه راه، واشیار، شالما، نسا، خریدول، سیاهدول، گامیشیان، گنذر، بیلگاه‌دول، مورجونه، رشته‌پشت، واشیار و لیپا از دیگر ییلاقات این منطقه هستند. اردیبهشت تا مهرماه بهترین زمان سفر به ماسال است.
از امکانات رفاهی منطقه ییلاقی ماسال می‌توان به چند هتل رستوران و دکه‌های کوچک کنار جاده اشاره کرد. در سفر به ماسال امکان اقامت در کلبه‌های چوبی، اقامتگاه‌های بومگردی، ویلا و مهمانسرا وجود دارد. همچنین امکان کمپ و شب‌مانی در طبیعت وجود دارد.
ییلاق دیلمان یا دیلمون یکی از زیباترین ییلاقات شرق گیلان و شهرستان سیاهکل است. این منطقه از شمال به رشته کوه البرز و از شرق به قله درفک می‌رسد و به دو بخش پیرکوه و دیلمان تقسیم می‌شود. دیلمان را به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های بشر معرفی می‌کنند. این منطقه بکر از آب‌وهوایی سرد و کوهستانی، چشمه‌های فراوان، دشت‌های مرتفع و قله‌های پربرف برخوردار است.
طبیعت بی‌نظیر و آثار تاریخی به‌جامانده از سال‌های دور، دیلمان را بسیار جذاب‌تر کرده‌اند. مسیر دسترسی به این منطقه جاده‌ای جنگلی، زیبا و آسفالته است. منطقه شکار ممنوع دیلمان در ۱۰ کیلومتری جنوب سیاهکل، از قشنگ‌ترین نقاط آن به شمار می‌رود. جاذبه‌های طبیعی، چون آبشار لونک در مسیر جاده سیاهکل به دیلمان، دشت شقایق، غار‌های متعدد و دشت سوسن چلچراغ و آثار تاریخی ارزشمندی همچون قلعه گرمارو، کاروانسرای تی‌تی، آرامگاه باباولی و منطقه باستانی قلعه کوتی، از جمله دیدنی‌های دیلمان محسوب می‌شوند.
اواسط فصل بهار تا اواخر تابستان بهترین زمان سفر به دیلمان است. امکان کمپ شبانه در قسمت‌هایی از طبیعت دیلمان وجود دارد.
روستای داماش در ارتفاعات البرز و شهرستان رودبار واقع شده است. هوای خنک و مناظر طبیعی بی‌نظیر، این روستا را به یکی از مقاصد گردشگری گیلان تبدیل کرده‌اند. به‌دلیل موقعیت کوهستانی و زمین‌های ناهموار، شرایط کشاورزی در روستای داماش دشوار است و ساکنان آن بیشتر به شغل باغداری، پرورش دام و طیور و تولید صنایع دستی همچون جوراب و گلیم مشغول هستند. منطقه داماش در قدیم به‌عنوان سکونتگاه موقت در نیمه اول سال کاربرد داشت؛ اما امروزه ساکنان دائمی دارد.
داماش به جهت شرایط خاص آب و خاک زیستگاه اصلی یکی از نادرترین گل‌های تیره سوسن، به نام گل سوسن چلچراغ یا سوسن سفید است. هر ساله اواخر فصل بهار این گل زیبا سر از خاک درمی‌آورد و گردشگران بسیاری برای تماشای آن به داماش سفر می‌کنند.
در دهه ۵۰ سوسن چلچراغ به‌عنوان اولین گل در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید. امروزه برای محافظت بیشتر منطقه‌ای چهار هکتاری از زمین‌های محل رویش این گل، به‌عنوان منطقه حافظت‌شده در نظر گرفته‌شده است. هر ساله در خرداد ماه جشنواره سوسن چلچراغ برگزار می‌شود.
اهالی داماش به زبان دیلمی حرف می‌زنند. پوشش سنتی و بومی ساکنان روستا، به‌ویژه در جشنواره‌ها، مراسم و اعیاد، یکی از جاذبه‌های فرهنگی منطقه محسوب می‌شود. چشمه‌هایی با آب زلال از دیگر جاذبه‌های طبیعی و معروف منطقه داماش هستند.
شهرستان تالش با مرکزیت شهر هشتپر در فاصله کمی از سواحل دریای خزر و در شمال غربی شهر رشت قرار دارد. این منطقه وسیع از استان گیلان به‌جهت وضعیت جغرافیایی خاص، پیشینه تاریخی، آبهوای بسیار مرطوب، بارانی و خنک، جاذبه‌های طبیعی فراوان و پوشش گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد مقصد گردشگران زیادی است.
مردم خون‌گرم و مهمان‌نواز تالش از اقوام مختلف هستند و شیعه و سنی در آرامش کنار هم زندگی می‌کنند. اهالی تالش بر اساس اصل و قومیت خود به زبان و لهجه آذری، گویش جذاب تالشی، زبان گیلکی و فارسی و بدون لهجه صحبت می‌کنند. عروسی‌های سنتی و پوشش محلی و رنگارنگ به‌ویژه در ییلاقات تالش، از جاذبه‌های فرهنگی این منطقه محسوب می‌شوند.
حمام مریان (اثر ملی)، کاخ سفید و آبی (کاخ ییلاقی قشلاقی نصرالله خان تالش)، حمام قدیمی در روستای آریال اولر، قلعه صلصال در ارتفاعات روستای قلعه، بقعه شاه میلرزان و مناطق باستانی تول از جاذیه‌های تاریخی تالش به شمار می‌روند. سورتمه تالش در جنوب غربی هشتپر و امتداد خیابان ساحل دریایی از جمله امکانات تفریحی جذاب این منطقه است.
جاده، جنگل و ساحل گیسوم، آبشار ورزان در روستای ورزان، ییلاق و غار سوباتان (غار گنج)، ییلاق شکردشت در جاده ضیابر، منطقه ییلاقی دوخاله کوه، دریاچه سراگاه، آبشار لوشکی در نزدیکی روستای درزکری، روستای شامیلرزان، ییلاق آق اولر، بام تالش و پارک جنگلی سیاه داران از جاذبه‌های طبیعی تالش به شمار می‌روند. امکان کمپ و شب‌مانی در طبیعت بکر و بی‌نظیر این منطقه وجود دارد.
گردنه حیران از مسیر‌های پرتردد، جذاب و گردشگرپذیر در نزدیگی مرز استان گیلان با جمهوری آذربایجان است. این گردنه در میان جاده ارتباطی آستارا به اردبیل قرار دارد، از درون جنگل‌های هیرکانی می‌گذرد و جلگه گیلان را به مناطق کوهستانی وصل می‌کند. حیران به‌معنای «منطقه احاطه شده با ابر و مه» است. رطوبت بالای دریای خزر، علت اصلی وجود تونل‌های ابر و مه در گردنه حیران محسوب می‌شود. این منطقه از یک سو توسط جنگل و از سوی دیگر مشرف به دره‌ای عمیق و سرسبز است و رود ارس از درون این دره می‌گذرد.
گذر از گردنه حیران و گردش در مناطق زیبای اطراف آن در فصل بهار و تابستان بسیار جذاب است. این جاده در منطقه‌ای برفگیر قرار دارد و با اولین بارش برف زمستانی سفیدپوش می‌شود. همان طور که تماشای طبیعت زمستانی منطقه بسیار تجربه متفاوت و جذابی است باید به خطرات رانندگی در این جاده پرپیچ‌وخم و مه‌آلود توجه و با تجهیزات ایمنی لازم به منطقه سفر کرد.
جنگل فندقلو، دشت بابونه، روستا‌های حیران، مشند و کشفی از جاذبه‌های گردشگری مسیر گردنه حیران هستند. سورتمه ریلی، تله کابین و زیپ لاین از تفریحات به‌روز و جذاب این منطقه محسوب می‌شوند و یکی از دلایل جذب گردشگر هستند.
ماسوله در جنوب غربی استان گیلان و ۳۵ کیلومتری غرب شهر فومن واقع شده است. این منطقه حدود ۱۰۰ هکتار وسعت دارد و جاده فومن مهم‌ترین راه ارتباطی با آن است. کوه‌ها ماسوله را از سه جهت شمال، جنوب و غرب احاطه کرده‌اند و شرق این منطقه به دره‌ای سرسبز مشرف است. معماری ماسوله به دوران زندیه بازمی‌گردد. این روستا ساختاری پلکانی و زنجیروار دارد و بین بالاترین و پایین‌ترین نقطه آن حدود ۱۲۰ متر اختلاف ارتفاع دیده می‌شود.
خانه‌های زردرنگ، گل‌های شمعدانی لب پنجره‌ها، بافت تاریخی و سنتی، فضای مه‌آلود به‌ویژه در صبح‌گاه و کوهستان‌های سرسبز، ماسوله را به یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی و تاریخی گیلان تبدیل کرده‌اند. کوچه‌های باریک و پله‌پله، حرکت هرنوع وسیله نقلیه‌ای را در آن محدود می‌کنند.
رودخانه و آبشار ماسوله رودخان، آبشار‌های خرم‌بو، توریشوم، کوشم و لارچشمه، پارک جنگلی ماسوله، قله شاه معلم، ییلاق‌های کوربار، للندیز و آندره، موزه‌های مردم‌شناسی، میراث فرهنگی و حیات‌وحش و همچنین بازار سنتی ماسوله از دیدنی‌های این منطقه گردشگری هستند.
هوای ماسوله رطوبت بالایی دارد و به‌طور متوسط ۱۰۰ روز از سال را مه‌آلود است. بهار و تابستان زمان مناسبی برای سفر به ماسوله و اقامت در آن محسوب می‌شود. فصل پاییز و زمستان هم زیبایی‌های خاص خود را دارند و طبیعت ماسوله در این زمان دیدنی است.
روستای جواهرده یکی از ییلاقات و روستا‌های دیدنی و گردشگرپذیر استان مازندران به شمار می‌رود. این روستا در دامنه شرقی کوه سماموس و ۲۶ کیلومتری جنوب غربی رامسر واقع شده است. جواهرده نزدیک به مرز استان مازندران با استان گیلان قرار دارد. شغل بیشتر اهالی این روستا دامداری، کشاورزی، باغداری و تولید صنایع دستی، چون ظروف و ابزار آهنگری و مسگری، سفال و نمد است.
رودخانه صفارود از میان روستای جواهرده می‌گذرد. منطقه جواهرده به‌جهت ارتفاع زیاد پوشش جنگلی ندارد و درمقابل، منظره بی‌نظیر دشت‌های سرسبز و مملو از گل‌های وحشی، سرخس و گل گاو زبان به چشم می‌خورد. حضور گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری بر غنای طبیعت این منطقه افروزه است. آبشار‌های صفارود، راشنه و جواهرده، چشمه‌های سلیمان، برشی و کوه کنین، دشت لپاسر، دریاچه مصنوعی قو، بوستان جنگلی صفارود، مقبره شاه یحیی، گور‌های گبری، مسجد آدینه و امامزاده سی فضل فاضل رامسر از جاذبه‌های گردشگری جواهرده محسوب می‌شوند.
مراسم‌های آیینی جذابی، چون کشتی گیله‌مردی (ثبت شده در فهرست آثار معنوی ایران) در شب‌های تابستان، گل‌کاری مسجد آدینه (۱۷ مرداد ماه)، جشن تیرماه ۱۳ شو (لالی شو) و جشن تیرگان (غروب ۱۲ تیرماه) در روستای جواهرده اجرا می‌شوند و از جاذبه‌های فرهنگی این منطقه به شمار می‌روند.
روستای جواهرده از امکانات رفاهی مناسبی همچون مراکز خرید، سوپرمارکت، پارک و غذاخوری‌های متعدد برخوردار است.
سوادکوه به مرکزیت شهر پل سفید، در جنوب ساری قرار دارد. این منطقه زیبا و خوش آب‌وهوا به ساحل دریا نزدیک نیست؛ اما درکنار کوه و در دره‌ای بزرگ قرار دارد. پوشش گیاهی و جانوری متنوع در منطقه سوادکوه غنای طبیعت این منطقه را دوچندان کرده است. سوادکوه به‌جهت دسترسی از جاده فیروزکوه، بیشتر مورد توجه و استقبال گردشگران و مسافران شمال به‌ویژه تهرانی‌ها قرار دارد. آلاشت، زیرآب و پل سفید سه شهر اصلی این منطقه هستند.
در سفر به سوادکوه نباید بازدید از جاذبه‌های طبیعی، چون آبشار‌های شورآب و گزو، دریاچه‌های شورمست و لفور، پارک جنگلی جوارم، غار‌های کیجاچال، اسپهبد، لیولیلم و زنگیان، روستای آلاشت و پلنگ دره و همچنین جاذبه‌های تاریخی، چون پل ورسک، برج لاجیم و برج باوند را از دست داد.
برای اقامت در منطقه سوادکوه گزینه‌های متنوعی پیش‌روی گردشگران قرار دارد.
روستای فیلبند از توابع شهرستان بابل، به بام شرقی استان مازندران معروف است. این منطقه در شرق رودخانه هراز قرار دارد و دسترسی به آن از طریق جاده هراز امکان‌پذیر است. هوای مطبوع و خنک در نیمه اول سال به‌ویژه تابستان و تشکیل دریای ابر (در روز‌های بهار و سحرگاه‌های تابستان) از ویژگی‌های مهم روستا و ییلاق فیلبند هستند. هوای فیلبند در پاییز سرد می‌شود. زمستان‌ها ساکنان روستا منطقه را ترک می‌کنند و مسیر دسترسی به آن سخت می‌شود.
ییلاق و تپه فیلبند، سنگ چال، قله منبع آب، آبشار‌های شی الیم، شیخ موسی و یخار از دیدنی‌های منطقه فیلبند محسوب می‌شوند. مراکز اقامتی متعددی در روستای فیلبند فعال هستند.
شهرستان کلاردشت به مرکزیت شهر کلاردشت در غرب جاده چالوس و جنوب غربی شهر چالوس قرار دارد. این منطقه وسیع و مرتفع به جهت هوای خنک در تابستان، مسیر دسترسی مناسب و جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی متعدد شهرت یافته است. کلاردشت به‌دلیل فاصله از دریا آب‌وهوای شرجی ندارد. عبور از دو مسیر دسترسی عباس‌آباد و مرزن آباد به کلاردشت بسیار جذاب و خاطره‌انگیز است و خود از دیدنی‌های این منطقه محسوب می‌شود.
دریاچه ولشت، آبشار‌های هریجان و اکد، مرداب دیوک، دهکده مازیچال، روستا و پارک جنگلی رودبارک، پارک ملی کلاردشت، روستای سیاه بیشه، علم کوه، تپه باستانی کلار، کاخ اجابیب و خانه ارواح از دیدنی‌های کلاردشت هستند. این منطقه امکانات رفاهی و اقامتی مناسبی برای گردشگران دارد.
مازیچال منطقه‌ای مرتفع و ییلاقی در نزدیکی کلاردشت است که در بهار، تابستان و اوایل پاییز مناظر بی‌نظیر و وصف‌نشدنی بسیاری دارد. مازیچال لوله‌کشی آب، برق و گاز ندارد و بکر بودن از ویژگی‌های اصلی آن محسوب می‌شود؛ تنها کلبه‌هایی در منطقه به چشم می‌خورند که طی بهار و تابستان مردم بومی به‌ویژه دامداران در آن‌ها زندگی می‌کنند. شب‌های مازیچال حتی در تابستان هم سرد است.
در ییلاق مازیچال امکانات رفاهی و فروشگاه خاصی وجود ندارد و گردشگران باید وسایل و تجهیزات کافی به‌همراه داشته باشند. در بخشی از ارتفاعات مازیچال مسیر خاکی و کوهستانی است و در روز‌های بارانی عبور از آن با خودرو سخت می‌شود. در بیشتر قسمت‌های مازیچال تلفن همراه آنتن نمی‌دهد. امکان کمپ شبانه در طبیعت بکر مازیچال وجود دارد. برای شب‌مانی در این منطقه به چراغ‌قوه یا فانوس نیاز پیدا خواهید کرد.
آلاشت (به‌معنای آشیانه عقاب) منطقه‌ای زیبا و تاریخی در جنوب غربی شهر ساری است که به جهت فاصله کم از تهران، آب‌وهوای خنک در نیمه اول سال، جاذبه‌های طبیعی بکر و منحصربه‌فرد، جاذبه‌های تاریخی متعدد و معماری خاص، بسیار مورد توجه گردشگران و طبیعت‌دوستان قرار گرفته است.
دسترسی به شهر آلاشت از جاده فیروزکوه امکان‌پذیر است. آلاشت در سال ۱۳۴۸ هجری شمسی به‌جهت برخورداری از شاخصه‌های معماری بومی و ارزشمند باعنوان «محله قدیمی آلاشت» و به شماره ۸۶۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و در سال ۱۳۵۲ به شهر تبدیل شد. این شهر تاریخی زادگاه رضا شاه پهلوی است.
آلاشت به‌جهت ارتفاع زیاد از سطح دریا، آسمان پاک و بدون غبار و وجود یک رصدخانه مشهور، به‌عنوان بهشت ستاره‌شناسان و منجمان شناخته می‌شود. کوچه‌های سنگ‌فرش شده و باریک، خانه‌های خشتی و سقف‌های چوبی شیروانی ظاهر منحصربه‌فرد شهر آلاشت را ایجاد کرده‌اند. موزه مردم‌شناسی آلاشت و معبد دختر پاک از جاذبه‌های تاریخی شهر آلاشت هستند. پوشش گیاهی متراکم، گونه‌های جانوری متنوع، چشمه‌های پرآب و رودخانه خروشان از جاذبه‌های طبیعی این شهر محسوب می‌شوند.
برای اقامت در شهر آلاشت امکان اجاره ویلا یا سوئیت و کمپ در طبیعت وجود دارد.