روزنامه هاآرتص چاپ تل‌آویو در تحلیلی نوشت: دقیقاً چه زمانی رابرت مالی، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران به مرخصی بدون حقوق رفت؟ دلایل دقیق لغو مجوز امنیتی وی چیست؟ مایکل مک‌کال، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحده، در یک نامه طولانی و پر از سرزنش برای آنتونی‌بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا خواستار شفافیت این موضوع شد.
نامه نماینده جمهوری‌خواه یک اولتیماتوم ارائه کرد: «بلینکن باید حداکثر تا عصر دوشنبه آمادگی خود را برای برگزاری یک جلسه توجیهی طبقه‌بندی‌شده اعلام کند. اگر این کار را انجام ندهد، من حاضرم در یک جلسه محرمانه استماع در این مورد درخواست کنم و در صورت امتناع شهود از حضور داوطلبانه، به اجبار آن‌ها به این جلسه فرا بخوانم.» خبر تعلیق مالی، رئیس تیم مذاکره‌کننده آمریکا برای توافق هسته‌ای «جدید» با ایران، اولین بار در تاریخ ۲۹ ژوئن منتشر شد. در این خبر اشاره شده بود که مالی در جلسات و گفتگو‌های مربوط به ایران شرکت نکرده است.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه مجبور شد تا این گزارش را تایید کند، بدون اینکه بگوید دقیقاً چه زمانی و چرا مالی از سمت خود برکنار شده است. در اطلاعیه‌های رسمی آمده است که تعلیق مالی به‌دنبال دستورات بخش امنیتی وزارت امور خارجه است که ادعا می‌کند مالی به ظاهر، کاری برای به خطر انداختن قواعد محرمانگی انجام داده است. در یکی از گزارش‌ها آمده است که مالی در ماه ژانویه چندین بار با مقامات بلندپایه ایران از جمله سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد ملاقات کرده است. آیا ارتباطی بین این جلسات، که مربوط به معامله مبادله زندانیان با ایران بود و تعلیق مالی (که ظاهراً در آوریل و دو ماه قبل از گزارش‌های مربوط به این موضوع آغاز شد) وجود دارد؟ زمان انتشار گزارش در اینجا مهم است.
در تاریخ ۲۸ ژوئن، باراک راوید در وب‌سایت اکسیوس گزارش داد که جیک‌سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا و همتای اسرائیلی او تزاچی هانگبی گفت‌وگوی پرتنش و در عین حال مؤدبانه‌ای داشتند که در آن سالیوان نسبت به درز اطلاعات از سوی اسرائیل به مطبوعات در مورد مذاکرات غیرمستقیم بین ایالات متحده برای امضای یک توافق موقت، ابراز خشم کرد. اندکی پس از مکالمه بین سالیوان و هانگبی، ایران‌اینترنشنال که به‌خاطر روابط نزدیک خود با چندین شخصیت بلندپایه اسرائیلی شناخته شده است، خبر تعلیق مالی به اتهام سوءاستفاده از اطلاعات طبقه‌بندی شده را گزارش کرد.
رابرت مالی گذشته طولانی و پرفرازونشیبی با اسرائیل دارد. این وکیل ۶۰ ساله و فارغ‌التحصیل رشته علوم سیاسی پسر سایمون مالی، یهودی مصری است که به‌عنوان گزارشگر برای روزنامه الجمهوریه مصر، کار می‌کرد. مادر مالی نیز باربارا سیلورستاین است در سازمان ملل به نمایندگی از جبهه آزادی‌بخش ملی الجزایر کار می‌کرد که تا سال ۱۹۸۹ تنها حزب حاکم و قانونی الجزایر بود. مالی به‌عنوان مشاور باراک اوباما در خاورمیانه خدمت می‌کرد و از دولت آمریکا خواست از اخوان‌المسلمین که در انتخابات مصر پس از بهار عربی پیروز شد، حمایت کند. در آن زمان او با نمایندگانی از حماس دیدار کرد و سپس برکنار شد. پس از آن، اوباما او را به‌عنوان نماینده ویژه در امور ایران منصوب کرد و دو سال پیش، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا نیز او را به‌عنوان نماینده ویژه ایران منصوب کرد. مالی هنگامی که با این روایت که یاسر عرفات مسئول شکست مذاکرات کمپ دیوید در سال ۲۰۰۰ بود، مخالفت کرد، موجب خشم اسرائیلی‌ها شد.
مالی در جولای ۲۰۰۱ در مقاله‌ای در نیویورک‌تایمز، ادعا‌های اسرائیل در مورد ارائه پیشنهاد گسترده‌ای که به عرفات ارائه شده بود را رد کرد. انتصاب مالی به این سمت، باعث بروز اختلاف میان دموکرات‌های لیبرال و محافظه‌کار و همچنین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان کنگره شد. تعلیق مالی فرصتی است که جمهوری‌خواهان می‌خواهند از آن استفاده کنند، نه‌فقط برای حمله به وزارت امور خارجه، بلکه همچنین برای اثبات اینکه دولت بایدن یک سیاست مخفی خطرناک در قبال ایران را در پیش گرفته است. اکنون سوال این است که چه کسی ادامه مذاکرات با ایران را اداره خواهد کرد؟ البته اگر مذاکراتی در پیش باشد. نقش مالی در حال حاضر توسط معاون او، آبرام پیلی برعهده گرفته شده است، اما اگر سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن مسئول اصلی مذاکرات باشد، خطر شکست مذاکرات وجود دارد.
منبع: هم‌میهن