با گذشت بیش از ۱۰ ماه از ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو هنوز هیچ خودروی خارجی جدیدی به بازار عرضه نشده، با این حال بازیگران این ماجرا قدم‌های نخست را از مدت‌ها پیش برداشته‌اند و از همین رو در حال حاضر ورود هفت برند خارجی به بازار خودروی کشور تقریبا قطعی شده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، طبق اطلاعات منتشره، این هفت برند شامل هیوندایی، کیا، فولکس واگن، اشکودا، چانگان، زوتی و دانگ‌فنگ است که نمایندگی‌های آنها در ایران را منتخبی از خودروسازان دولتی، بخش خصوصی و شرکت‌های واردکننده تشکیل می‌دهند. از هر کدام از این برندها تعدادی خودرو وارد گمرکات کشور شده و برخی نیز ترخیص و هم‌اکنون در نمایشگاه‌های مربوط به شرکت‌های واردکننده، قابل رویت هستند. با این حال، روند کلی واردات به دلایل مختلف به‌خصوص مشکل تامین ارز، بسیار کند پیش می‌رود و حتی ترخیص خودروها از گمرک نیز روندی لاک‌پشتی دارد. در این گزارش اما نگاهی انداخته‌ایم به هفت خودروسازی که واردات محصولات آنها به ایران تقریبا قطعی و پایشان به گمرکات و حتی نمایشگاه‌های داخلی باز شده است.
سایپا و چانگان و آن ۱۶ برند
هرچند از سایپا به عنوان دومین خودروساز بزرگ ایران یاد می‌شود، اما این شرکت به اذعان مدیرعاملش «ثابت کرد اولین واردکننده خودرو به کشور {در دور جدید واردات} است.» هرچند سایپا در کارنامه خود سابقه همکاری با شرکت‌هایی مانند کیا را دارد، اما ترجیح داد در مسیر واردات به سراغ چینی‌ها برود. برندی که سایپایی‌ها برای واردات به سراغ آن رفتند، با بازار خودروی ایران و خود سایپا غریبه نیست و پیش‌تر مهمان کشور شده است. صحبت از چانگان است، خودرویی چینی که سایپا در گذشته مدل‌های قدیمی آن را مونتاژ می‌کرد، اما تحریم سبب قطع ارتباط دو طرف شد و از همین رو مهمانی چانگان در خودروسازی ایران پایان یافت. پس از آزادسازی واردات اما سایپا تصمیم گرفت بار دیگر به سراغ دوست چینی‌اش برود. این در حالی بود که مدیرعامل سایپا در مقطعی اعلام کرد این شرکت برای واردات خودرو با ۱۶ برند وارد مذاکره شده است. از دل آن مذاکرات اما فعلا تنها واردات محدود چانگان بیرون آمده که البته این خودرو نیز هنوز به دست متقاضیان نرسیده است.
چانگانی که سایپا وارد کرده، از نظر ظاهری و فنی و همچنین امکانات و آپشن‌ها تفاوت‌های زیادی با مدلی که در کشور مونتاژ میشد، دارد. همچینن قیمت چانگان وارداتی قابل مقایسه با چانگان مونتاژی سایپا نیست و طبق آخرین خبر اعلام شده، چانگان CS۳۵ پلاس، در تیپ‌‌‌های ۲ و ۳ قرار است توسط سایپا عرضه شود که در این بین، قیمت پایه چانگان CS۳۵ پلاس تیپ ۲، حدود ۶/ ۸۴۹ میلیون تومان است اما با احتساب مالیات، عوارض شماره‌‌‌گذاری و سایر هزینه‌‌‌های جانبی، قیمت نهایی آن به یک میلیارد و ۱۱۴ میلیون و ۴۱۹هزار تومان میرسد. طبق اطلاعات منتشره، در نسل اول چانگان CS۳۵، از پیشرانه ۶/ ۱لیتری تنفس طبیعی استفاده میشد، اما در نسخه پلاس نسل دوم این خودرو، از موتورهای توربوشارژ بهره برده شده است. پیشرانه چانگان CS۳۵ پلاس از نوع ۴/ ۱ لیتری توربوشارژر است که قدرت حداکثر ۱۵۸ اسب بخار را دارد. همچنین مصرف سوخت ترکیبی این خودرو ۳/ ۶لیتر در صد کیلومتر است و استاندارد آلایندگی یورو ۶ را داراست. هرچند قیمت چانگان مشخص شده و به نظر میرسد بیشترین حجم از واردات خودرو به کشور را این محصول تشکیل می‌دهد، با این حال سایپا هنوز هیچ چانگانی را به دست متقاضیان نرسانده است.
پارس خودرو و زوتی
سایپایی‌ها علاوه بر اینکه خود وارد عرصه واردات شده‌اند، پارس خودرو را نیز به عنوان زیرمجموعه‌اش وارد این عرصه کرده است. از پارس خودرو به عنوان سومین خودروساز بزرگ ایران یاد می‌شود، هرچند البته مدیرعامل سایپا معتقد است این شرکت -پارس خودرو- قوی‌ترین مونتاژکار داخلی به شمار می‌رود. این شرکت در کارنامه‌اش سابقه مونتاژ نیسان و رنو را دارد و حالا علاوه بر مونتاژ، وارد عرصه واردات نیز شده است. طبق اطلاعات منتشره، پارس خودرو نیز به سراغ برندی چینی برای واردات رفته است که زوتی نام دارد. این شرکت پیش‌تر با سایپا در عرصه مونتاژ همکاری داشت و خودرویی به نام آریو را در بازار ایران عرضه می‌کرد، با این حال تحریم‌ها رابطه دو طرف را پایان داد. حالا پارس خودرو به نمایندگی از سایپا قصد دارد محصولی جدید از زوتی را وارد کشور کند.
زوتی جدید T۳۰۰ نام دارد و یک کراس اوور کوچک محسوب می‌شود. گفته می‌شود پارس خودرو می‌خواهد مدل ۵/ ۱ لیتری توربوشارژ این محصول را وارد کند. این موتور توانایی تولید ۱۴۴ اسب‌‌‌بخار قدرت را دارد. از جمله امکانات و آپشن‌های این خودرو می‌توان به سیستم سنجش باد لاستیک‌ها، نمایشگر لمسی ۸ اینچی، دوربین عقب، دکمه‌‌‌های کنترلی روی فرمان و آینه‌‌‌های برقی اشاره کرد. هنوز قیمت رسمی زوتی برای عرضه به بازار کشور مشخص نشده، اما گفته می‌شود قیمت آن قطعا کمتر از چانگان و احتمالا زیر یک میلیارد تومان خواهد بود. پارس خودرو چندی پیش در مراسمی از زوتی رونمایی کرد، اما هنوز مشخص نیست که چه تعداد از این خودرو ثبت‌سفارش و وارد شده و اصلا کی قرار است به دست متقاضیان برسد.
کرمانی‌ها و کره‌ای ها
با توجه به آیین‌نامه واردات خودرو، شرکت‌های بخش خصوصی نیز می‌توانند خودروهای مدنظر خود را وارد کنند و به نظر میرسد کرمان موتور در این ماجرا قدم اول را برداشته است. کرمان موتور در دوران برجام وارد همکاری با هیوندایی کره شد و برخی از محصولات این شرکت را مونتاژ کرد. با فرا رسیدن تحریم‌ها اما هیوندایی از ایران رفت و کرمان موتور دیگر نتوانست به مونتاژ محصولات این خودروساز کره‌ای ادامه دهد. حالا با آزاد شدن واردات، کرمان موتور به سراغ دوست کره‌ای‌اش رفته تا بار دیگر و این بار از مسیر واردات، خودروهای هیوندایی را در کشور عرضه کند. آن طور که منابع آگاه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گویند، کرمانی‌ها در قدم اول تعداد اندکی (ظاهرا حدود ۱۸ دستگاه) النترا را وارد کشور کرده که در گمرک است و هنوز نه قیمت آن مشخص شده و نه زمان عرضه‌اش به بازار. گویا کرمان موتور قصد دارد علاوه بر النترا، مدل‌های دیگری از هیوندایی را نیز وارد کشور کند، مدل‌هایی که پیش‌تر مهمان بازار ایران شده‌اند، از جمله سانتافه و توسان. البته صحبت از واردات خودروهای هیبریدی و برقی هیوندایی به کشور نیز هست، موضوعی که البته به ایجاد زیرساخت‌های لازم مانند ایستگاه‌های شارژ بستگی دارد.
بهمن، فنگون را می‌آورد
دیگر خودروساز بخش خصوصی که گفته می‌شود به دنبال واردات در کنار مونتاژ است، گروه بهمن نام دارد. بهمنی‌ها در حال حاضر محصولاتی چینی را مونتاژ می‌کنند و قصد دارند و برای واردات نیز گزینه‌ای چینی را انتخاب کرده‌اند. طبق آخرین خبری که منتشر شده، گروه بهمن واردات دانگ فنگ فنگون E۵ را به صورت رسمی ثبت‌سفارش کرده است. فنگون E۵ یک کراس اوور جدید و هیبریدی به حساب میآید که از گروه دانگ فنگ انتخاب شده است. دانگ فنگی‌ها سابقه‌ای چند ساله در بازار ایران دارند و ابتدا با ایران خودرو وارد همکاری شدند و پس از آن به سراغ بخش خصوصی رفتند. دانگ فنگ‌های حاضر در ایران همگی مونتاژی هستند و حالا قرار است مدل‌های وارداتی‌شان نیز مهمان ایرانی‌ها شوند.
کیا هم آمد
یکی از پایه‌های ثابت واردات خودرو به کشور در گذشته، خودروهای کیا بودند و با توجه به آزادسازی ورود خودروهای خارجی، این محصول کره‌ای بازگشته است. گفته می‌شود پس از چانگان، بیشترین خودروی وارداتی به کشور - در دور جدید واردات- به مدل‌های کیا مربوط می‌شود. بنابر آخرین اخبار، کیا در دور جدید حضور خود در ایران، چند مدل از جمله اسپورتیج، پیکانتو و سراتو را در نظر گرفته و ظاهرا تا به امروز چند صد دستگاه از این خودروها وارد گمرکات شده‌اند. البته بخشی از خودروهای وارداتی کیا ترخیص نیز شده و در حال حاضر در نمایشگاه‌های شرکت واردکننده به چشم می‌آیند.
فولکس چینی هم رسید
اما فولکس واگن به نوعی جدیدترین خودرویی است که در دور جدید واردات، راهی ایران شده است، منتها فعلا به شکلی غیرمستقیم و از طریق برندی که در چین به نام جتا ایجاد کرده است. جتا یکی از برندهای زیرمجموعه گروه فولکس واگن به شمار میآید که از طریق جوینت ونچر این شرکت با فاو تشکیل شد. شرکت واردکننده این خودرو، ماموت نام دارد که قبلا و در دوران برجام، پاسات و تیگوان را وارد کرد. مشخص نیست آیا ماموت به واردات جتا بسنده خواهد کرد یا بار دیگر به طور مستقیم از خود فولکس نیز واردات خواهد داشت. در حال حاضر هیچ اطلاعات قیمتی خاصی در مورد جتاهای وارداتی در دست نبوده و مشخص نیست چه زمانی قرار است عرضه شوند.
مهمانی از اروپای شرقی
در نهایت اما دیگر خودرویی که ورود آن به ایران قطعی به نظر میرسد، اشکودا است. اشکودا در حال حاضر زیرمجموعه فولکس واگن به شمار می‌رود اما کارخانه تولید آن در جمهوری چک قرار دارد. طبق اعلام شرکت واردکننده اشکودا - ایران روور- قرار است پنج مدل از این خودرو از جمله اوکتاویا و اسکالا و کوشاک وارد کشور شود.