فرارو- فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان سعودی در پاسخ به دعوت حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران، ۲۷ خرداد ماه وارد تهران شد. این سفر پس از بازگشایی سفارت ایران در عربستان سعودی یکی از مهمترین رخدادهای اخیر در مناسبات ۲ کشور، پس از قطع رابطهای هفت ساله است.
به گزارش فرارو، اگرچه روابط ایران و عربستان در طول زمان، بارها فراز و نشیبهایی را تجربه کرده است، اما نقطه قطع مناسبات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و عربستان در دی ماه ۱۳۹۴ و در پی حمله به سفارت و سرکنسولگری عربستان در ایران بود.
این قطع ارتباط طولانی سرانجام در پکن به پایان رسید و دو کشور، با میانجیگری چین، توافق کردند که روابط دیپلماتیک خود را احیا کنند. در ۱۷ فروردین ۱۴۰۲ وزرای خارجه ایران و عربستان در پکن دیدار و بیانیه مشترکی صادر کردند. از آن تاریخ تا کنون و به ویژه پس از بازگشایی سفارت ایران در ریاض، برخی از تحلیلگران سیاست خارجی معتقدند روابط ایران و عربستان شکننده، اما بسیار مهم است.
اکنون پرسشهای مهمی مطرح میشود از جمله این که ایران و عربستان در برقراری رابطه تا کجا پیش خواهند رفت؟ چه موضوعاتی در این رابطه برای ایران در اولویت قرار دارد و این رابطه در چه حالت و صورتی عمق بیشتری مییابد؟ علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است:
وی با اشاره به موانع موجود سر راه تجارت ایران و عربستان گفت: «اگرچه جای امیدواری وجود دارد که این اتفاقات، نقطه عطفی باشد برای گشایشهای بیشتر در حوزه سیاست خارجی و روابط ایران و عربستان، اما باید صبور باشیم. مدتی پیش مقامهای عربستانی برای ایجاد روابط تجاری و سرمایه گذاری با ایران ابراز تمایل کردند، اما چنین سخنانی چندان رنگ واقعیت نمیپذیرد، چون ایران هنوز عضو FATF نشده و تحریمهای آمریکا و اختلالات شبکه بانکی نیز به قوت خود باقی است؛ بنابراین عربستان نمیتواند موانع را دور بزند و اتفاقات شگفت انگیزی در روابط دو کشور رخ دهد.»
این تحلیلگر مسائل بین الملل در خصوص دلیل آهسته بودن روند آهسته بهبود روابط عربستان و ایران گفت: «بخش مهمی از اختلافات عمیق ایران و عربستان درباره کشورهای عربی است. تا زمانی که ایران با کشورهای عرب منطقه رابطه پیچیده دارد، امکان برقراری روابط مطلوب بین ایران و عربستان وجود نخواهد داشت. گرچه تاکید میکنم که هنوز برای قضاوت زود است.»
وی با اشاره به تلاشهای اخیر ایران در حوزه دیپلماسی خارجی گفت: «بن سلمان به دنبال این است که از مجموع کشورهای عرب منطقه، چیزی شبیه به اتحادیه اروپا ایجاد کند. بر همین اساس، بسیار مهم است ببینیم ایران تا چه حد میتواند خود را از مسیر اتحاد کشورهای عرب، کنار بکشد. برای عربستان نیز تصمیم بسیار سختی خواهد بود که چگونه با ایران روابط برقرار کند که هم پاسخگوی سیاستهای داخلی این کشور باشد و هم پاسخگوی مسائل منطقه ای؛ بنابراین ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که عربستان به سرعت همه اختلافات با ایران را کنار بگذارد و شاهد سرمایه گذاری عربستان در ایران باشیم.»