به خاطر تنوع نژاد درخت گردو که در کشور ایران وجود دارد، باعث شده تا این کشور به عنوان یک مرکز اصیل و تجاری برای احداث باغ گردو و فروش میوه آن تبدیل شود، نهالستان‌های معتبر در این کشور موفق شدند تا نژادهای برتر و ژنوتیپ نهال گردو را بومی سازی کرده و با تکثیر عمده آن دسترسی باغداران را به آنها آسان‌تر کند؛ امروزه کشاورزان ایرانی تنها با مراجعه به سایت اینترنتی نهالستان‌های تولید کننده، می‌توانند ارقام مختلف درخت گردو را تهیه کنند.
ولی به این موضوع نیز توجه داشته باشید که خرید نهال گردو برتر نهال تنها یک مرحله از تولید میوه گردو اصیل است و باغدار باید نحوه مراقبت و نگهداری از درختان پرسود را بداند، یکی از روتین‌هایی که معمولاً در تمامی باغات میوه وجود دارد هرس سالیانه درختان بوده و درخت گردو از این قاعده مستثنی نیست، توجه داشته باشید که بعد از بریدن سر شاخه‌ها احتمال نفوذ عامل بیماری زای قارچی به درون بافت شاخه بسیار زیاد است، پس کشاورز به هنگام هرس درخت گردو باید نکاتی را رعایت کند و مهمترین نکته ضدعفونی کردن شاخه درخت بعد از بریدن آن است، در ادامه همراه ما باشید تا توضیحات کاملی در این مورد بدهیم.
عامل بیماری‌زای سرخشکیدگی درخت گردو و شانکر سیتوسپورایی چیست؟
طبق بررسی و آزمایشات گوناگونی که توسط متخصصین و کارشناسان گیاه پزشکی در کشور ایران انجام شده، مشخص شده طول عمر درختان ژنوتیپ و اصلاح شده در اقلیم متنوع ایران بیشتر از درختان سنتی و قدیمی گردو است، خصوصیاتی که باعث شده تا درصد طول عمر این درختان را افزایش یابد در مرحله اول دیرگل بودن درختان است، درخت گردو ژنوتیپ معمولاً اواخر فروردین ماه و گاه حتی در اوایل اردیبهشت ماه شکوفه دهی خود را آغاز می‌کند و در مرحله دوم باید به سیستم دفاعی قوی این درختان در برابر آفات و بیماری‌ها اشاره کرد.
ولی باید موارد استثنا را نیز در نظر بگیرید، زمانی درخت در برابر عوامل بیماری زا مقاوم هستند و سیستم دفاعی قوی دارند که پوسته آنها سالم بوده و هیچ راه نفوذ برای عامل قارچی و باکتریایی به داخل بافت درونی درخت نباشد، وقتی شاخه درخت بر اثر اشتباهات انسانی می‌شکند، یا در عملیات هرس سرشاخه بریده می‌شود در واقع یک راه نفوذ برای عامل بیماری زا وجود دارد، مخصوصاً بیماری سرخشکیدگی و شانکر سیتوسپورایی جزوه بیماری هایی هستند که تنها راه نفوذ آنها شاخه های بریده و سر شکسته است.
عامل بیماری سیتوسپورایی قارچی به نام Cytospora است، این قارچ نهال‌های جوان و ضعیف و در درختان تنومند و کهنسال گردو شاخه‌های جوان را مورد آزار قرار می‌دهد، بیماری سرخشکیدگی شاخه یکی از بیماری‌های شایع و مخرب در کشور ایران شناخته شده است، شکل ظاهری بیماری سیتوسپورایی همانند زخم‌هایی است که به داخل تنه و شاخه‌ها فرو رفته است، این بیماری تنها مختص درخت گردو نیست و متاسفانه اکثر درختان دیگر را نیز تحت تاثیر منفی قرار می‌دهند.
همانطور که اشاره کردیم بیماری سیتوسپورایی بر روی درختانی که پوسته و تنه سالمی دارند، هیچگونه نفوذی ندارد بلکه این بیماری نهال جوان و پر استرس، درختانی که به خاطر سرمای زمستان دچار سرمازدگی شده اند یا درختانی که شاخه های آن ها شکسته است را مورد هجوم قرار می‌دهند، ولی بررسی‌های انجام شده مشخص کرده درصد ابتلا به این بیماری بعد از هرس سالانه افزایش چشمگیری می‌یابد، مخصوصاً در هرس بهاره که بارش‌های باران،رطوبت هوا و بادهای بهاره دلیل اصلی انتقال این عامل این بیماری هستند، پس باغداران زمان هرس درخت گردو باید مراقب بوده و اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند.
ضد عفونی شاخه‌های شکسته و بریده برای جلوگیری از بیماری سرخشکیدگی و شانکر سیتوسپورایی
قبل از اینکه در مورد راهکار مناسبی در مورد ضدعفونی شاخه های شکسته و بریده اطلاعاتی ثبت کنیم بهتر است علائم ظاهری این بیماری را برای شما توضیح دهیم کتاب هنگام آبیاری و یا بازدید دوره ای حواس شما به این علائم ظاهری باشد بارزترین علائم ظاهری بیماری شانکر سیتوسپورایی عبارتند از:
از آنجایی که عامل بیماری زای این درخت تا مدت طولانی می‌تواند بدون میزبان بر روی شاخه و برگ های زائد افتاده روی در زمین زندگی کند، توصیه می‌شود از شاخه و برگ‌های هرس شده به هیچ عنوان کمپوست درست نکنید، شما می‌توانید برای تهیه کمپوست از مواد طبیعی مانند تراشه‌های چوب یا موارد دیگر استفاده کنید، وقتی در زمان برداشت شاخه شکسته شد، یا در فصل بهار عمل هرس را انجام دادید «چگونه از این شاخه‌ها در برابر عامل بیماری زا سرخشکیدگی و شانکر سیتوسپورایی محافظت کنید؟» این یک سال مهم است که به عنوان یک باردار باید بتوانید به آن جواب دهید.
معمولا قبل از هرس یا بریدن شاخه ها توصیه می‌شود نسبت به ابزار باغبانی خود نهایت توجه را داشته باشید، حتماً از ابزار تیز استفاده کنید تا هنگام بریدن شاخه ها درخت دچار تکان‌های شدید نشود، همچنین بعد از هرس کردن یک درخت ابزار باغبانی خود را ضدعفونی کرده، سپس شروع به هرس درخت دیگر کنید، همین عامل باعث می‌شود تا انتقال بیماری توسط این ابزار به صفر برسد.
اگر شاخه درخت شکسته و جزو شاخه‌های باردار بوده و به احتمال خیلی زیاد سال آینده آن جوان هایی شکوفا می‌شود حتماً با استفاده از محلول اکسی کلر مس تغلیظ شده محل شکستگی را ضدعفونی کرده و آن را با چسب پیوند پانسمان کنید، سال بعد بعد از باردهی شاخه می‌توانید شاخه شکسته و زخمی را به طور کامل حذف کنید، بعد از هرس شاخه بریده شده را با استفاده از محلول‌های رقیق شده ضدعفونی کنید، تا از نفوذ عامل بیماری سرخشکیدگی به بافت درونی درخت جلوگیری شود.
کلام آخر
کشاورزان عزیز برای حفظ سرمایه اولیه حتما در انتخاب نهال گردو توجه داشته باشند، علاوه بر اینکه نهال سازگار با اکوسیستم منطقه را باید خریداری کنند، توصیه می‌شود به جای استفاده از درختان قدیمی حتما درختان ژنوتیپ و اصلاح شده را جایگزین کنند، چون قدرت باروری آنها زیاد بوده همچنین سیستم دفاعی قوی تری دارند، باغداران حتما علائم ظاهری بیماری سرخشکیدگی و شانکر سیتوسپورایی را بشناسند ، تا در مراحل اولیه بتوانند از گسترش و همه‌گیری آن جلوگیری کنند، برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت برتر نهال مراجعه کرده و از مقالات علمی و تخصصی این سایت استفاده کنید، در مقالات تخصصی این سایت اطلاعات کاملی در مورد نگهداری و مراقبت درختان گردو ثبت شده است.
تماس با برتر نهال: 09141832393
تماس با پالیز نهال: 09144501003