فرارو- طرح ساماندهی بازار مسکن و اجاره‌بها جدید‌ترین اقدام مشترک دولت و مجلس برای مهار تورم در این حوزه است. دولت با مطرح کردن ماجرای اخذ مالیات از خانه‌های خالی دنبال افزایش عرضه به بازار است و تصمیم گرفته با ترفند‌هایی مثل بالابردن تسهیلات مستاجران، کمک‌حال اجاره‌نشین‌ها باشد. از آن طرف مجلس هم با تکیه بر نقش نظارتی و قانون‌گذاری، رسما دنبال حذف مشاوران املاک از پروسه نقل‌وانتقال است و با یکسری طرح‌های تشویقی مثل معافیت مالیاتی می‌خواهد صاحبخانه‌ها را به‌همکاری دعوت کند.
به گزارش فرارو، رفع تعارض منافع مشاوران املاک به زبان خودمان همان حذف املاکی‌هاست. لابلای صحبت‌های مسئولان هر از گاهی مشاوران املاک به‌عنوان یکی از مقصران بالارفتن نرخ مسکن و اجاره‌بها معرفی می‌شوند و مدام از ساماندهی صنف مشاوران املاک و لزوم شناسایی بنگاه‌های فاقد مجوز صحبت می‌شود. همین دو هفته پیش سرپرست شرکت عمران پردیس که یکی از شهر‌های اقماری واقع در شرق تهران است، از کشف دو هزار و ۶۰۰ واحد صنفی مختلف تحت عنوان مشاور املاک در این شهر خبر داده است. خلیل محبت‌خواه گفته طبق بررسی‌هایی که گشت‌های بازرسی انجام دادند متوجه شدیم کلا ۵۰ هزار واحد مسکونی خالی در پردیس وجود دارد و جمعیت این شهر به ۴۰۰ هزار نفر هم نمی‌رسد، اما حدود دو هزار و ۶۰۰ واحد صنفی به اسم مشاور املاک در پردیس فعالیت دارند. حذف مشاوران املاک در پروسه نقل‌وانتقال خانه به‌همین‌جا ختم نمی‌شود و حالا با راه‌اندازی سامانه املاک و مستغلات، مستاجر می‌تواند به‌شکل آنلاین و بدون مراجعه به املاکی‌ها برای ثبت رایگان قرارداد‌های اجاره و دریافت کد رهگیری اقدام کند. تا الان ارئه کدرهگیری که با آن می‌شود برای دریافت وام ودیعه اقدام کرد، در انحصار املاکی‌ها بوده است.
افزایش تسهیلات اجاره‌بها دومین راهکار درنظرگرفته شده برای سروسامان دادن به وضعیت بازار مسکن عنوان شده است. در این بخش مهمترین تسهیلاتی که وجود دارد، به‌اسم وام ودیعه مسکن شناخته می‌شود و امسال این رقم برای مستاجران ساکن تهران ۱۰۰ میلیون، برای مستاجران ساکن کلانشهر‌ها ۷۰ میلیون و برای خانه‌به‌دوش‌های سایر شهر‌ها ۴۰ میلیون تومان اعلام شده است. فراموش نکنید که این ارقام به‌اسم تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت می‌شوند و حالا مسئولان وزارت راهوشهرسازی می‌گویند دنبال راهی هستند تا متقاضیانی که قبلا از این وام استفاده کردند، دوباره امکان دریافت داشته باشند. برای اینکه خدایی ناکرده بانک‌ها در پرداخت وام ودیعه مسکن کم‌کاری نکنند، سهمیه‌ای برای هر بانک درنظر گرفته شده و امسال بابت اینکه خیال همه راحت باشد، برای هر استان سهمیه جداگانه‌ای تحت عنوان وام ودیعه مسکن پیش‌بینی شده است. نکته مهم این است که وام ودیعه مسکن فقط برای متاهل‌ها نیست و مجر‌د‌ها با یکسری، اما واگر مثل شرط سنی، می‌توانند برای دریافت آن دست به‌کار شوند.
اخذ مالیات از خانه‌های خالی امسال جنبه رسمی پیدا می‌کند. دولت به مالکان واحد‌های مسکونی فرصت داده تا ۱۵ شهریور ماه خانه‌های خود را به فروش برسانند یا اجاره بدهند؛ وگرنه صاحبخانه‌ها مشمول مالیات از خانه‌های خالی می‌شوند. مسئولان وزارت راهوشهرسازی در توضیح این طرح گفتند، با ادامه این روند در همین امسال رقمی نزدیک به دو هزار میلیارد از طریق مالیات خانه‌های خالی جمع می‌شود. آن‌هایی که به قضیه بدبینانه نگاه می‌کنند، مطرح کردن ماجرای اخذ مالیات از خانه‌های خالی را یکجور منبع کسب درآمد برای دولت می‌دانند، اما مسئولان وزارت راهوشهرسازی استان تهران می‌گوید اخذ مالیات از خانه‌های خالی به‌معنی افزایش درآمد دولت نیست و با این کار صاحبخانه‌ها را مجبور به افزایش عرضه به بازار می‌کنیم و همین اتفاق می‌تواند منجر به پایین آمدن هزینه‌ها در بخش خرید مسکن و اجاره‌بها شود. تا همین الان وزارت راهوشهرسازی اطلاعات و اسامی آن‌هایی که بیش از ۵۰ خانه خالی دارند را به سازمان امور مالیاتی فرستاده است.
طرح تشویقی مالکان، یکی دیگر از راهکار‌های دولت برای راضی کردن صاحبخانه‌ها است که می‌توانیم آن را در دوبخش خلاصه کنیم. راهکار اول ارائه معافیت‌های مالیاتی و دومین ترفند مطرح کردن بحث پرداخت پاداش به صاحبخانه‌ها است. جزییات طرح کنترل و ساماندهی اجاره‌بها نشان می‌دهد مالکانی که حاضر هستند ملکشان را برای حداقل دو سال به مستاجر اجاره بدهند، شامل یکسری معافیت‌های مالیاتی می‌شوند و ممکن است اصلا نیازی به پرداخت مالیات نباشند. حالا بحث پرداخت پاداش به صاحبخانه‌ها یعنی چی؟ اگر صاحبخانه موقع نوشتن اجاره‌نامه، مدت قرارداد را دوسال بنویسد و در قرارداد قید کند که اجاره سال دوم با نرخ حداکثر ۵۰ درصد تورم سالانه اعلامی بانک مرکزی بالا برود، پاداش آن صاحبخانه معادل ۵۰ درصد تخفیف مالیاتی است. از طرفی اگر صاحبخانه، ملکش را برای سه سال یا بیشتر از آن اجاره بدهد، برای آن ۱۰۰ درصد تخفیف مالیاتی درنظر گرفته خواهد شد.