یک کارشناس مسایل بین الملل، پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران را زمینهای برای بروز مخالفتهای کشورهای عربی دانست و گفت؛ مساله هستهای بهانه ای شده است برای آنکه کشورهای عربی مکنونات قلبی شان را بیان کنند.
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در نشست این شورا اعلام کردند که تمایلات هستهای ایران را با "حساسیت زیاد" دنبال میکنند و از کشورهای غربی نیز خواستهاند که در مذاکرات جدید خود با ایران، نقش بیشتری برای کشورهای حوزه خلیج فارس در نظر بگیرند.
از سوی دیگر افشای برخی از پیامهای دیپلماتیک توسط سایت ویکی لیکس حکایت از آن داشت که رهبران برخی از کشورهای همسایه ایران، از آمریکا خواستهاند که به منظور توقف فعالیتهای هستهای به ایران حمله کند.
داوود هرمیداس باوند در گفتوگو با در این باره که کشورهای عربی در پرونده هستهای چه چیزی را دنبال میکنند، گفت: «اعراب بر اساس این ادعا که ممکن است ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند، نگرانی خود را ابراز میکنند.»
وی افزود: «آنها مانند اروپاییها معتقدند که دستیابی ایران به این سلاحها سبب میشود که سایر کشورهای منطقه نیز به دنبال تولید سلاح باشند. در واقع اعراب پیدایش چنین روند را مثبت تلقی نمیکنند.»
این کارشناس مسایل خارجی در تحلیل دیدگاه کشورهای عربی نسبت پرونده هستهای ایران اظهار کرد: «از نظر اعراب اگر ادعایی که نسبت به ایران مطرح میشود و تردیدهایی که شورای حکام و شورای امنیت ابراز میدارد، از راههای دیپلماتیک حل و فصل نشود، ممکن است که پیامدهای نظامی را در پی داشته باشد.»
وی اضافه کرد: «آنها قبلا این نکته را مطرح کرده بودند که اگر اقدام نظامی علیه ایران صورت پذیرد منطقه دچار تشتت میشود و فرایندهایی که قابل پیش بینی نیست برای برخی از کشورهای منطقه از جمله کشورهای عربی پیش میآید.»
باوند همچنین با اشاره به ادعاهای مقامات برخی از کشورهای منطقه پیرامون مساله زیست محیطی نیروگاه بوشهر گفت: «به طور کلی اعراب مایل نیستند که ایران دارای توان هستهای باشد. در هر حال هر چه که بر وزن و قدرت ایران بیافزاید موجب نگرانی آنها میشود.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اعراب با نگرش آمریکا نسبت به فعالیت همسو شدهاند، گفت: «کشورهای عربی میگویند؛ پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران پیش از اینکه جنبه جهانی داشته باشد، پیامدهای منطقهای درپی خواهد داشت و بنابراین در سرنوشت آنها اثر گذار خواهد بود. پس با این استدلال آنها معتقدند که باید اعراب نیز در جریان تصمیم گیری در این باره قرار گیرند.»
وی با اشاره به اسناد ویکیلیکس درباره اظهارات مقامات کشورهای عربی نسبت به فعالیتهای هستهای ایران گفت: «حال که نظرات و نیت باطنی اعراب در این اسناد بر ملا شده است آنها بر آن شدهاند که به صورت جدی و دست جمعی در مورد فعالیتهای هستهای ایران موضع گیری کنند.»
باوند با بیان اینکه اعراب نمیخواهند به گفتن اینکه هر کشوری حق دستیابی به انرژی هستهای را دارد، بسنده کنند، گفت: «در واقع آنها قصد دارند در نگرانیهای جامعه بین الملل شریک شوند و به صورت جدیتری این مساله را پیگیری کنند، چنانچه در بیانیه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس آمده است که 1+5 نظرات این کشورها را به نحوی از انحا ملحوظ کند.»
این تحلیلگر مسایل بین المللی در پاسخ به این سوال که چه مقدار احتمال دارد که 1+5 این درخواست اعراب را بپذیرد، گفت: «بعید است چرا که اگر آنها وارد مذاکره شوند، باید ترکیه و کشورهای دیگر نیز وارد مذاکرات شوند. 1+5 فقط میتواند اعلام کند که نظرات آنها را ملحوظ میدارد یا اینکه بپذیرد یک کشور به نمایندگی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به عنوان ناظر در مذاکرات حضور پیدا کند.»
وی همچنین زمینه اختلاف اعراب با ایران را فقط محدود به پرونده هستهای ندانست و عنوان کرد: «اعراب در رابطه با ایران از دو نکته اظهار نگرانی میکنند؛ یکی اینکه میگویند؛ جمهوری اسلامی میخواهد مسایلاش با آمریکا را در جوامع عربی حل کند و دوم اینکه خطر هلال شیعی را مطرح میکنند.»
وی در ادامه با بیان اینکه مساله هستهای بهانه ای شده است که کشورهای عربی مکنونات قلبی شان را بیان کنند، تاکید کرد: «این کشورها ایران را به عنوان یک چالشی برای جهان عرب به خصوص کشورهای عربی منطقه هلال حاصلخیز تلقی میکنند.»