اعتماد نوشت: تداوم رشد شاخص بورس در سال جدید با توجه به تجربه ناخوشایند سال ۱۳۹۹ بسیاری از سهامداران را نگران کرده که آیا حبابی در بازار سرمایه شکل گرفته است؟ برخی از کارشناسان بورسی بر این باورند که بازار سرمایه از نظر بازدهی در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نسبت به دیگر بازار‌های دارایی عملکرد امیدوارکننده‌ای نداشته و اغلب بازار‌های موازی این روز‌ها با حباب مواجه شده‌اند و اگر قرار باشد چرخش نقدینگی رخ دهد بی‌شک به سمت بازار سرمایه خواهد بود.
درباره ارزیابی میزان «حبابی بودن» بورس شاخص‌های زیادی در دسترس است. مهیار بقایی، کارشناس بازار سرمایه در مورد افزایش شاخص‌های بورس نسبت به دو ماه گذشته و احتمال حبابی شدن بازار سرمایه بر این باور است که برای ارزیابی این مساله باید سایر شاخص‌های اقتصادی را در کنار یکدیگر بررسی کرد.
این کارشناس حوزه بورس با اشاره به میزان رشد نرخ دلار در سال گذشته گفت: بهای دلار در سال ۱۴۰۱ مسیر پر فرازو نشیبی را طی کرد، قیمت دلار که در ابتدای بهار در کانال ۲۶ هزار تومان بود در آخرین ماه سال به کانال‌های ۵۰ و ۶۰ هزار تومان هم نفوذ کرد و بازار ارز با شوک قیمتی همراه شد. بقایی با اشاره به رشد نقدینگی نیز تصریح کرد: در مهر ماه سال ۱۳۹۹ میزان نقدینگی ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان بود که بر اساس گزارش بانک مرکزی میزان نقدینگی در دی ماه ۱۴۰۱ رقم ۶۰۰۰ هزار میلیارد تومان را هم پشت سر گذاشت و تا دو برابر افزایش یافت. عملا بازار‌های موازی بورس تحت‌تاثیر قرار گرفتند و همگی با رشد همراه شدند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: یکی از بازار‌هایی که در این مدت رشد بالایی را تجربه کرد بازار ملک و زمین بود و بسیاری از شرکت‌هایی هم که در بورس حضور دارند دارای زمین و املاک زیادی هستند و ارزش دارایی آن‌ها هم در این مدت افزایش پیدا کرد.
او با مقایسه ارزش دلاری بورس در سال ۱۳۹۹ و ارزش دلاری این روز‌های بورس خاطرنشان کرد: ارزش دلاری بازار امروز حدود ۱۸۷ میلیارد دلار است که نسبت به قله ۴۳۰میلیارد دلاری در سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۲۹ درصد فاصله دارد که از این نظر هم بورس حبابی ندارد. اما موضوع مهم کنترل ریسک است. سهامداران نباید با عجله خرید کنند و روی سهم‌های خود دقت بیشتری داشته باشند. چرا که در این مقطع ممکن است با یکسری از اصلاحاتی هم روبرو شویم.
بقایی با بیان اینکه چشم‌انداز بورس مثبت خواهد بود افزود: به اعتقاد بنده ارزان‌ترین دارایی در حال حاضر بازار سهام است. با توجه به ابزار‌هایی که در بورس اوراق بهادار و بورس کالا به وجود آمده و اختیار معاملاتی که ایجاد شده بهترین بازار برای امسال بورس خواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: شوک ارزی که سال گذشته رخ داد باعث رشد ۱۰۰ درصدی نرخ دلار شد و امروز باید تحول مالی پیش روی شرکت‌ها را بررسی کرد، شرکت‌هایی در بورس هستند که در آذر ماه ۱۴۰۱ دلار خود را وارد کشور کرده‌اند و با نرخ ۴۰ هزار تومان در بازار متشکل ارزی آن را فروخته‌اند و سودآوری زیادی را هم تجربه کرده‌اند. امروز موضوعی که باعث رشد بورس شده تنها رشد نرخ دلار نیست و تغییرات در بازار‌های جهانی هم روی آن تاثیرگذار بوده. پتروشیمی‌های ایرانی محصولاتی تولید می‌کنند که تا پیش از این در اختیار کشور‌های اوکراین، بلاروس و روسیه و ازبکستان بوده و سه کشور آن عملا در جنگ و درگیری هستند و صادراتی هم ندارند. قیمت محصولات این شرکت‌ها از ۲۰۰ دلار، به ۴۰۰ دلار رسیده که ارزش این شرکت‌ها را متحول کرده است.
بقایی تصریح کرد: هرچند نگرانی‌هایی بابت ریزش شاخص‌ها باز هم وجود دارد، اما جلوگیری از این مساله هم وظیفه سازمان بورس است، چرا که دلیل اصلی ریزش‌های سال ۱۳۹۹ هم دستکاری‌هایی بود که انجام می‌شد، اما اگر واقعا این نگرانی از ریزش باز هم وجود دارد بهترین راه این است که سهامداران از طریق صندوق‌های شرکت‌های سرمایه‌داری برای خریدهای‌شان اقدام کنند.
این کارشناس بورس در پاسخ به این پرسش که کدام بازار‌ها به جز سکه و ارز که حباب قیمتی بسیار بالایی دارند، گفت: این مساله نه تنها در بخش سکه طلا وجود دارد بلکه در مورد بازار خودرو هم وضعیت همین گونه است. به عنوان مثال؛ یک خودروی چینی (فونیکس) در حالی که در خارج از ایران به قیمت ۸۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده، اما در داخل ایران همین خودرو ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان نرخ‌گذاری شده به این معنی که با دلار نزدیک به ۱۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. در مورد سایر خودرو‌ها هم وضعیت به همین شکل است.
بقایی در خصوص مبنای نرخ دلار در بورس نیز افزود: در بخش سودآوری مبنا بر اساس نرخ نیمایی دلار است، اما ارزش بازار سهام این روز‌ها با نرخ دلار ۳۲ تا ۳۳ هزار تومانی محاسبه می‌شود و شرکت‌های پتروشیمی با ۳۸ هزار تومان دلار می‌فروشند و شرکت‌های دیگر با سقف ۴۰ هزار تومانی هم می‌فروشند و امروز هم درصددند تا قیمت‌ها را بالا ببرند تا با قیمت‌های بازار متشکل ارز و طلا یکی شود که نرخ‌ها در حدود ۴۲ هزار و ۶۰۰ تومان صرافی ملی خواهد شد.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد قیمت کامودیتی‌ها نیز خاطرنشان کرد: امسال با سقف شکنی‌های وحشتناکی روبرو می‌شویم. به خصوص در دو فلز «مس و روی» و با توجه به تحولاتی که در سیاست‌گذاری‌هایی امریکا اتفاق افتاده است، به نظر می‌رسد در نرخ طلای جهانی نیز با سقف شکنی‌هایی مواجه شویم و ارقام بالاتری را هم ببینیم. با توجه به سیاست‌های جدید در منطقه به نظر می‌رسد افزایش قیمت نفت هم به بیش از ۱۰۰ دلار هم رخ دهد.
او افزود: ممکن است در اردیبهشت ماه با یک اصلاح در بازار روبرو شویم و همین اصلاح باعث ترس عده‌ای شود. اما نکته اینجاست که اوج ارزش بورس در سال ۱۳۹۹ به ۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود و میانگین آن به ۳۰ هزار میلیارد تومان رسید و میزان نقدینگی در آن زمان ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان بود؛ اما میزان نقدینگی سال گذشته دو برابر آن رقم شده و امسال ممکن است باز هم بالاتر از این برود. در صورتی که این اتفاق رخ دهد ارزش بورس به راحتی به بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان خواهد رسید و این منابع که امروز در بازار‌های اشباع شده مانند خودرو و سکه هستند یقینا وارد بورس خواهند شد.