فرارو- تری گلیسیرید نوعی چربی است که با آنچه در رژیم غذایی خود میخورید، ارتباط دارد و میتواند خطر ابتلا به حمله قلبی را به میزان قابل توجهی افزایش بدهد. به همین دلیل تری گلیسرید از اهیمت ویژهای برخوردار است. در صورتی که شاخص تری گلیسرید شما بالا باشد، چه کاری باید انجام بدهید؟
به گزارش فرارو، تری گلیسریدها چربیهایی هستند که در خون وجود دارند. غذاهایی که مصرف میکنید، شیوه زندگی، رژیم غذایی و سابقه خانوادگی بر میزان آنها در خون تاثیرگذار هستند. دریافت بیش از حد کالری و موادی که حاوی میزان بالایی کربوهیدرات هستند، سبب میشود تا آنها در بدن به تری گلیسرید تبدیل شوند و به صورت سلولهای چربی در بدن ذخیره شوند.
میزان تری گلیسرید طبیعی چقدر است؟
آزمایشهای متنوع محدوده متفاوتی را برای میزان نرمال تری گلیسرید دارند؛ ولی محدودههای زیر میتواند برای تشخیص سلامت فرد به عنوان یک راهنما کمک کننده باشند:
• تری گلیسرید طبیعی: کمتر از ۱۵۰ میلی گرم در هر دسی لیتر (کمتر از ۱۰۷ میلی مول/لیتر)
• مرز سلامت: ۱۵۰ تا ۱۹۹ میلی گرم در هر دسی لیتر (۱۰۸ تا ۲۰۲ میلی مول/لیتر)
• بالا: ۲۰۰ تا ۴۹۹ میلی گرم در هر دسی لیتر (۲۰۳ تا ۵۰۶ میلی مول/لیتر)
• بسیار بالا: ۵۰۰ میلی گرم در هر دسی لیتر و بالاتر (۵۰۷ و بیشتر میلی مول/لیتر)
تری گلیسرید یکی از فاکتورهای اصلی در بروز بیماریهای قلبی است. هنگامی که پزشک میخواهد چربی خون فرد را بررسی کند، ارزیابی تری گلیسرید یکی از این آزمایشهاست. فرد قبل از انجام چنین آزمایشی باید ناشتا باشد.
تفاوت تری گلیسرید و کلسترول چیست؟
تری گلیسرید منبع انرژی است، درحالیکه کلسترول ماده مومی شکل و بیبویی است که یا در مواد غذائی وجود دارد و یا در کبد ساخته میشود. تری گلیسرید و کلسترول گونهای از چربیها هستند که در خون گردش دارند.
• تری گلیسرید کالریهای مصرف نشده را ذخیره و انرژی بدن را نیز تامین میکند.
• کلسترول برای ساخت سلولها و هورمونهای خاص استفاده میشود.
تری گلیسرید بالا
تری گلیسرید بالا ممکن است موجب سختی شریان و یا ضخیم شدن دیواره آن شود که خطر حمله قلبی، مغزی و بیماری قلبی را افزایش میدهد و حتی تری گلیسرید بالا میتواند سبب التهاب حاد لوزالمعده (پانکراتیت) شود.
گاه تری گلیسرید بالا نشان دهنده وجود شرایط دیگری همچون چاقی و یا سندروم متابولیک است. ممکن است در افرادی که دیابت نوع دو دارند (که در افراد چاق بیشتر بروز میکند و معمولاً نیازی به انسولین نیست؛ ولی قرصهای پایین آورنده قند خون را استفاده میکنند)؛ ولی قند خونشان را در محدوده طبیعی نگاه نمیدارند؛ نیز دیده شود.
تری گلیسرید بالا همچنین میتواند نشانهای از:
• دیابت نوع ۲ یا پیش دیابت
• سندروم متابولیک: وضعیتی که با فشار خون بالا، چاقی و قند خون بالا همراه است و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
• کمکاری تیروئید
• برخی از شرایط ژنتیکی نادر که بر چگونگی تبدیل چربی به انرژی اثر میگذارد
همچنین برخی مواقع تری گلیسرید بالا یک اثر جانبی ناشی از مصرف داروهای خاص است، مانند:
• دیورتیکها
• استروژن و پروژسترون
• رتینوئیدها
• استروئیدها
• داروهای مسدود کننده بتا
• برخی از داروهای HIV
بهترین راه کاهش تری گلیسرید چیست؟
انتخاب سبک زندگی سالم کلید اصلی کاهش تری گلیسرید است.
• کاهش وزن اضافی: در صورتی که اضافه وزن دارید، کاهش وزن اضافی میتواند تری گلیسرید را کاهش بدهد. سعی کنید با تمرکز بر فواید کاهش وزن همچون افزایش انرژی روحی و بهبود سلامت در خود ایجاد انگیزه کنید.
• به طور منظم ورزش کنید: هدف حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی در بسیاری از روزهای هفته است. ورزش منظم میتواند تری گلیسرید را کاهش بدهد و از طرفی سبب افزایش کلسترول خوب شود.
• کالری دریافتی را کاهش بدهید: به یاد داشته باشید کالری اضافی میتواند به تری گلیسرید تبدیل شود و به شکل چربی در بدن ذخیره شود. کاهش کالری تری گلیسرید را نیز کاهش میدهد.
• از نوشیدن نوشابههای الکلی خودداری کنید: الکل سرشار از کالری و شکر است و تاثیر زیادی بر میزان تری گلیسرید دارد؛ حتی مقدار کم آن میتواند تری گلیسرید را افزایش بدهد.
• کلسترول دریافتی از طریق رژیم غذایی را محدود کنید: سعی کنید میزان دریافت کمتر از ۳۰۰ میلی گرم در روز باشد. در صورتی که دچار بیماری قلبی هستید و یا چربیهای خون تان بالاست، این مقدار باید زیر ۲۰۰ میلی گرم باشد. از مصرف منابع غذایی سرشار از کلسترول همچون گوشتهای پر چرب، زرده تخم مرغ، مرغ با پوست و لبنیات پر چرب اجتناب کنید.
• چربیهای سالم را انتخاب کنید: چربیهای اشباع شده را با روغنهایی با یک پیوند غیر اشباع که در روغن زیتون، بادام زمینی و روغن کانولا یافت میشود، جایگزین کنید. چربیهای اشباع شده کلسترول بد را افزایش میدهند. ماهی را جایگزین گوشت قرمز کنید. دریافت حداقل ۲ وعده ماهی در هفته و یا روغن ماهی که سرشار از روغنهای امگا-۳ است، میتواند به کاهش تری گلیسرید در بسیاری از افراد کمک کند. همچنین باید چربیهای ترانس را از برنامه غذاییتان حذف کنید. چربیهای ترانس معمولا در غذاهای سرخ شده و شیرینیهایی همچون بیسکویت و کیکهای بستهبندی شده و سسهای سالاد یافت میشوند.
• از مصرف غذاهای شیرین و فرآوری شده خوداری کنید: کربو هیدراتهای ساده مانند شکر و غذاهایی که با آرد سفید طبخ میشود، میتوانند باعث افزایش ناگهانی تولید انسولین شده و در نهایت تری گلیسرید را افزایش بدهند. به طور کلی بهتر است که در مصرف کربوهیدراتها زیادهروی نکنید، حتی در صورتی که در مصرف قندهای ساده که به طور طبیعی در مواد غذایی وجود دارند، همچون قند میوهها زیادهروی شود، میتواند میزان تری گلیسرید را افزایش بدهد.
در صورتی که ایجاد تغییرات در شیوه زندگی برای کاهش تری گلیسرید بالا کارساز واقع نشود، پزشک معالج ممکن است دارو تجویز کند. در این صورت نهتنها باید این دارو را مصرف کنید، ایجاد تغییرات در شیوه زندگی نیز اهمیت خود را حفظ میکند و به منظور کاهش تری گلیسرید باید دنبال شود.
منبع: mayoclinic