Nigella sativa یک بوته کوچک گلدار با گل‌های بنفش یا سفید رنگ است که در شرق اروپا، خاورمیانه و آسیای غربی رشد می‌کند. این بوته میوه‌هایی را تولید می‌کند که دارای دانه‌های کوچک سیاه هستند. این دانه‌های سیاه از هزاران سال پیش به عنوان دارو استفاده می‌شدند.
به گزارش فرادید، باستان‌شناسان حتی سیاه دانه‌هایی را در آرامگاه توت آنخ آمون یافتند که نشان دهنده اهمیت بالای آن‌ها در طول تاریخ است؛ همچنین از سیاه دانه‌ها در آشپزی برای افزودن عطر و طعم به نان، غذا‌ها و ترشی استفاده می‌شود. این دانه‌ها طعم تلخ‌تری در مقایسه با زیره سبز و پونه کوهی دارند.
برخی از نام‌های دیگر برای روغن سیاه دانه عبارت‌اند از:
• سیاه دانه
• زیره سیاه
• دانه پیاز سیاه
• کلونجی
روغن سیاه دانه خواص آنتی اکسیدانی دارد. این دانه می‌تواند به کاهش التهاب درون بدن و روی پوست کمک فراوانی کند. توصیه می‌شود از برند‌های معتبر استفاده کنید.
مزایای سلامتی روغن سیاه دانه
روغن سیاه دانه در درمان برخی از رایج‌ترین بیماری‌ها از جمله فشار خون بالا و آسم اثرگذار است. این دانه همچنین فعالیت ضد قارچی علیه مخمر کاندیدا آلیکنس نشان می‌دهد، مخمری که می‌تواند به صورت بی رویه در بدن رشد کند و به عفونت کاندیدیازیس منجر شود.
برخی از مزایای سلامتی روغن سیاه دانه عبارت‌اند از:
• کاهش فشار خون بالا: مصرف عصاره سیاه دانه به مدت دو ماه برای اشخاصی که فشار خون بالا دارند، تاثیرگذار است و این افراد پس از این مدت کاهش فشار خون را تجربه خواهند کرد.
• کاهش کلسترول بالا: مصرف روغن سیاه دانه کلسترول بالا را کاهش می‌دهد. روغن سیاه دانه حاوی اسید‌های چرب سالمی است که این اسید‌های چرب می‌توانند به فرد در حفظ سطح کلسترول خوب کمک کنند. نمونه‌هایی از این اسید‌های چرب سالم شامل اسید‌های لینولئیک و اسید اولئیک هستند. سطوح روغن ممکن است باتوجه به مکانی که سیاه دانه در آن رشد می‌کند، متفاوت باشد. افراد هنگام مصرف دانه‌های خرد شده نیز نتایج مفید آن را مشاهده می‌کنند.
• بهبود علائم آرتریت روماتوئید: مصرف روغن سیاه دانه ممکن است به کاهش علائم آرتریت روماتوئید التهابی کمک کند.
• کاهش نشانه‌ها و علائم آسم: اثرات ضد التهابی روغن سیاه دانه ممکن است به بهبود علائم آسم کمک کند؛ همچنین در کاهش التهاب راه‌های هوایی نیز ممکن است به علائم برونشیت کمک کند.
• کاهش ناراحتی معده: خوردن دانه‌های سیاه دانه یا استفاده از روغن سیاه دانه باعث کاهش درد و گرفتگی معده می‌شود. روغن سیاه دانه همچنین می‌تواند برای کاهش گاز، التهاب معده و بروز زخم‌ها موثر باشد.
به نظر می‌رسد روغن سیاه دانه دارای خواص ضد سرطانی نیز باشد. این مسئله ممکن است هنگام استفاده موضعی از آن روی پوست در مقابله با سرطان پوست موثر واقع شود. طبق نتایج پژوهش‌های انجام شده بخش‌هایی از روغن سیاه دانه که به نام تیموکوئینون شناخته می‌شود و قسمت‌های دیگر دانه‌ها قادر به کاهش رشد تومور‌ها در موش‌های آزمایشگاهی بودند. این روغن همچنین به کاهش صدمات بافت تحت‌تاثیر اشعه که برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود، کمک می‌کند؛ اما این نتایج به طور دقیق روی انسان‌ها مورد مطالعه قرار نگرفته است.
فواید زیبایی روغن سیاه دانه
روغن سیاه دانه برای مشکلات پوستی موثر است. این روغن در بسیاری از مواد غذایی سالم و دارو‌ها موجود است. نمونه‌های این کابرد‌ها عبارت‌اند از:
• آکنه: با توجه به تحقیق انجام شده در مجله پوست و جراحی پوست استفاده از یک لوسیون آماده با روغن ۱۰ درصد سیاه دانه به طور چشمگیری در کاهش بروز آکنه پس از دو ماه موثر خواهد بود. افرادی که در این مطالعه شرکت داشتند، ۶۷ درصد رضایت از محصول را گزارش کردند.
• تغذیه رسانی به مو: روغن سیاه دانه را می‌توان روی مو‌ها استفاده کرد تا آن‌ها را نرم و لطیف نگه دارد.
• پسوریازیس: استفاده از روغن سیاه دانه باعث کاهش بروز پلاک پسوریازیس می‌شود.
• نرم کننده پوست: روغن سیاه دانه به عنوان روغن و مرطوب کننده‌ها به منظور بهبود پوست و هیدراته کردن پوست اضافه می‌شود.
• بهبود زخم: استفاده از روغن سیاه دانه در کاهش التهاب و حضور باکتری‌ها برای کمک به بهبود زخم موثر است. درحالی‌که به نظر نمی‌رسد روغن سیاه دانه در رشد فیبر‌های کلاژنی موثر باشد، می‌تواند عوامل دیگر رشد را تحریک کند تا به بدن کمک کنند که پوست سالم جدید را بسازد.
به خاطر بسپارید که روغن سیاه دانه به هیچ‌وجه نباید جایگزین درمان‌های تجویزی شود که پزشک برای‌تان تعیین می‌کند؛ اگرچه چندین خاصیت زیبایی دارد که می‌تواند در کنار این درمان‌ها به زیبایی پوست فرد کمک کند.
آیا استفاده از روغن سیاه دانه ایمن است
این احتمال وجود دارد که روغن سیاه دانه بتواند اثر دارو‌هایی را که بدن از طریق مسیر سیتوکروم P۴۵۰ پردازش می‌کند، افزایش بدهد. آنزیم‌ها در این مسیر ۹۰ درصد از دارو‌های متداول را متابولیزه می‌کنند. نمونه‌هایی از دارو‌های رایج می‌توانند شامل بتابلوکر‌هایی مانند متوپرولول (Lopressor) و وارفارین (Coumadin) باشد.
در صورتی که به طور منظم دارو‌های تجویزی را مصرف می‌کنید، قبل از شروع به مصرف روغن سیاه دانه با پزشک خود مشورت کنید. به هیچ‌وجه نباید استفاده از دارو‌های مشخص را بدون هماهنگی با پزشکتان متوقف کنید.
روغن سیاه دانه می‌تواند برای عملکرد کبد مفید باشد؛ اما مصرف زیاد روغن سیاه دانه ممکن است برای کبد و کلیه مضر واقع شود. در صورتی که هر یک از این اندام‌ها مشکلی داشته باشند، برای تعیین دوز مطمئن با پزشک خود مشورت کنید؛ همچنین روغن سیاه دانه می‌تواند واکنش‌های آلرژیک را به همراه داشته باشد. قبل از اعمال آن روی پوست آن را روی بخش کوچکی از بازوی خود امتحان کنید.
استفاده از روغن سیاه دانه
در صورتی که در پی گسترش ذائقه خود هستید، می‌توانید سیاه دانه را به غذا‌های خود اضافه کنید. استفاده‌های خوراکی برای افزودن سیاه دانه شامل موارد زیر است:
• استفاده از سیاه دانه روی نان‌های ورقه‌ای
• پاشیدن روی بیسکوئیت‌ها یا نان‌های شیرین
• افزودن به سوپ‌ها، خورش‌ها و روی مواد سرخ شده
• آسیاب و ترکیب کردن آن‌ها با چاشنی‌های دیگر مانند خردل، رازیانه و زیره سبز
افراد مختلف همچنین می‌توانند روغن سیاه دانه را از فروشگاه‌های بهداشتی و داروخانه‌ها خریداری کنند. این روغن معمولا داخل کپسول‌هایی برای استفاده روزانه قرار داده شده است؛ همچنین به عنوان روغنی که می‌توان آن را روی پوست و مو استفاده کرد یا با قاشق برداشت، فروخته می‌شود.
کلام آخر
در حال حاضر توصیه روزانه خاصی برای اینکه چه میزان مصرف روغن سیاه دانه برای سلامتی مفید است، وجود ندارد. افزودن دانه‌های عمل‌آوری نشده به انواع غذا و محصولات پوستی مطمئن‌ترین روش برای استفاده از روغن سیاه دانه است. در صورتی که محصولی با بسته‌بندی منحصر به فرد را انتخاب می‌کنید، دوز توصیه شده را مصرف کنید. معمولا مصرف آن روزانه حدود ۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری است. قبل از شروع به مصرف روغن سیاه دانه با پزشک خود مشورت کنید و آن را در لیست دارو‌های خانگی قرار بدهید.
منبع: healthline