فرارو- توانایی پژوهش و استفاده از موادی که از بحث مطالعۀ شما پشتیبانی کند یا تفسیرهای متفاوتی از حوضۀ مطالعۀ شما ارایه میکند، جنبۀ اساسی مطالعه و یادگیری است.
به گزارش فرارو، در وهلۀ اول باید بدانید که کجا دنبال اطلاعات بگردید، چگونه به آن دسترسی پیدا کنید و چگونه از آن استفاده کنید. شما باید بتوانید در منابع خود مداقه کنید تا بتوانید مربوط بودن آن را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که برای استفاده در کار شما مناسبت دارند. در اینجا انواع مختلف اسناد موجود و نحوۀ دسترسی به آنها را بررسی میکنید.
وقتی که در یک برنامۀ مطالعۀ رسمی شرکت دارید، ممکن است به صورت خودکار فرض کنید که کتابهای درسی دانشگاهی، منبع اصلی اطلاعات هستند. این موضوع ممکن است تا حدی درست باشد و معمولاً در اعتبار چنین کتابهایی شک چندانی وجود ندارد؛ این کتابها معمولاً توسط استاد معرفی میشوند. با این حال، منابع اطلاعاتی بسیار دیگری وجود دارد که نباید از آنها غفلت کرد. از جملۀ این منابع عبارتند از: اینترنت، روزنامهها، ژورنالها، متون پیاده شده از رادیو یا برنامههای تلویزیونی، بروشورها، عکسها و دیگر اشیای دستساخت بشر هستند.
در دستۀ کتابها، انواع و ژانرهای گوناگونی وجود دارد، مثلاً داستانی و غیرداستانی، شامل فرهنگهای لغت، دایره المعارفها، زندگینامهها، سالنامهها، آرشیوها و اطلسها و بسیاری موارد دیگر. در میان وبسایتهای و دیگر منابع اینترنتی، دستهها و گوناگونی از این هم بیشتر است. همۀ منابع اطلاعات بسته موضوع پژوهش یا پروژهای که در دست انجام دارید، میتوانند با کار شما ارتباط پیدا کنند. همواره مهم است که اعتبار و اصلیت اسناد را مدنظر قرار دهید. همۀ اسنادی که در مطالعه استفاده میکنید در یکی از سه دستۀ زیر قرار میگیرند.
سند دست اول، سندی است که همزمان با یک رویداد یا بازۀ پژوهش نوشته شده است. از این رو، اسناد دسته اول شامل متون ادبی، نامهها، سخنرانیها و اسناد تاریخی نظیر گواهی تولد و خاطرات میشوند. گزارش خبری زنده، یک منبع دست اول است که رویدادها را همزمان با اتفاق افتادنشان ثبت میکند. هر رویداد خبری مهمی (نظیر بازیهای المپیک)، احتمالاً چندین منبع دست اول خواهد داشت که روایتهای از رسانههای مختلف هستند. برای آنکه تصویر کلیتری از رویداد به دست آورید، میتوانید به بیش از یک منع دست اول اطلاعات مراجعه کنید؛ ضمن اینکه پیشداوریها، دیدگاهها و دریافتهای شخصی و فرهنگی را در این منابع باید مورد توجه قرار دارید.
سند دست دوم، سندی است که بعد از رویداد نوشته شده است، و معمولاً نویسندگان آن، خود شاهد آن رویداد نبودهاند. چنین اسنادی با ارجاع به اسناد دست اول نوشته شدهاند و تلاش دارند تا تصویری ارایه کنند. متون اصلی، یعنی متون آکادمیک مرتبط با موضوع مورد مطالعه، نمونهای از اسناد دست دوم هستند. در امور جاری، منبع دست دوم، همان خبر استانداردی است که در رسانهها میبینید. داستانی که پس از رویداد گزارش میشود. از آنجایی که منبع دست دوم، تفسیر نویسنده از چیزی است که اتفاق افتاده (یعنی منبع دست اول)، احتمال اینکه مشاهدات، پیشداوریها در آن آمده و گزارشی با دید شخصی باشد که تلاش رویداد را توضیح دهد و آن را در نوعی بافت بگنجاند، بیشتر است.
اسناد دست سوم معمولاً نقش اشاره به اسناد دست اول و دست دوم را ایفا میکنند. نمایهها، کتابهای راهنما، کتابنامهها و دیگر مجموعههای طبقهبندیشدۀ اطلاعات در زمرۀ اسناد دست سوم هستند؛ اسنادی که برای راه یافتن به دیگر اسناد بالقوه مرتبط در یک موضوع خاص، میتوانید به آنها مراجعه کنید. برای مثال، بررسی کتابنامه میتواند شما را برای رسیدن به مواد پژوهشی بیشتر راهنمایی کند.
منابع اطلاعاتی مختلف بسیاری برای شما به عنوان یک دانشجو وجود دارند. فهرست زیر تمام این منابع اطلاعات را پوشش نمیدهد، بلکه شامل منابع اصلیای است که احتمالاً به کارتان میآید.
اغلب بدون نیاز به عضویت میتوان به یک کتابخانه مراجعه کرد و در قفسهها جستجو کرد و به نشریات و دیگر منابع دسترسی داشت. اگر در دانشسرا یا دانشگاه تحصیل میکنید، احتمالاً به کتابخانه دسترسی دارید. بسیاری از کتابخانهها سیستمهای جستجویی دارند که به شما کمک میکند تا اسناد دلخواهتان را پیدا کنید؛ این سیستمها معمولاً کامپیوتری هستند، هر چند که سیستمهای قدیمیتر همچنان وجود دارند. سیستمهای جستجو به شما امکان جستجو در پایگاه دادۀ عناوین موجود در کتابخانه را میدهد و بسته به سیستم میتوانید با استفاده از نام نویسنده، عنوان کتاب یا حتی عباراتی نظیر موضوع پژوهشتان به فهرستی از مواد چاپی دسترسی پیدا کنید.
مقدار انبوهی اطلاعات به صورت آنلاین و در قالب صفحههای اینترنتی، وبلاگها، انجمنها، رسانههای اجتماعی، کاتالوگها و امثالهم در دسترس است. از آنجایی که اطلاعات موجود بسیار است و این اطلاعات را هر کسی در هر زمانی، فوراً میتواند منتشر کند، مهم است که در انتخاب منابع قابل اعتماد، نهایت دقت را به عمل آورید.
اینترنت برای بسیاری از موضوعات، یک محل پژوهش بسیار مهم است. برای برخی رشتهها اینترنت مناسبترین - یا تنها - راه جمعآوری اطلاعات است. این امر به خصوص در مورد موضوعات مرتبط به تکنولوژی یا امور جاری صدق میکند. در هنگام استفاده از اینترنت برای پژوهش به یاد داشته باشید که تشخیص اصالت، اعتبار و سندیت اسناد اینترنتی بسیار دشوار است. از این رو هنگام استفاده از اینترنت برای پژوهش آکادمیک باید هوشیار و مراقب باشید. اگر در حال درس خواندن رسمی، در مدرسه، دانشسرا یا دانشگاه هستید، باید به دستورالعملهای موسسۀ خود در ارتباط با استفاده از منابع اینترنتی در کار خود توجه داشته باشید.
راه دیگر یافتن اطلاعات، کتاب یا مقالاتی، که ممکن است با موضوع مورد پژوهش شما مرتبط باشند، از طریق بررسی کتابنامۀ متون اصلی یا کتابهای مرتبط است. نویسندگان از نوشتههای دیگر پژوهشگران بهره گرفتهاند و با بررسی کتابنامۀ ایشان، مقالات و مواد چاپی مرتبطی را پیدا میکنید که ممکن است پژوهش شما را تقویت کنند. برخی نویسندگان همچنین یک فهرست از متونی که برای خواندن توصیه میکنند را آوردهاند که بد نیست به آن توجه کنید.
همیشه خوب است که در مورد موضوع مطالعۀ خود با دوستان، خانواده و همکاران بحث کنید و خواهید دید که اغلب دیدگاههای جالبی دارند و بعضاً میتوانند به شما در یافتن منابع اطلاعات کمک کنند. برای مثال، ممکن است زمانی در این حوضه مطالعاتی کرده باشند یا کسی را بشناسند که در این حوضه کار کرده و میتواند کتابها و دیگر منابع مرتبط را در اختیار شما بگذارد.