نحوۀ برخورد با انتقاد

فرارو- برخورد با انتقاد به شکلی مثبت، یک مهارت مهم در زندگی است. 

به گزارش فرارو، شما در برهه‌هایی از زندگی ممکن است مورد انتقاد قرار گیرید. گاهی پذیرش انتقاد سخت است، اما همه چیز به واکنش شما برمی‌گردد. 

شما یا می‌توانید از انتقاد به شکلی مثبت برای بهتر شده استفاده کنید، یا به شکلی منفی که می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفستان شود و موجب ایجاد استرس، عصبانیت یا حتی واکنش تهاجمی در شما شود. 

برای اینکه با انتقاد به شکلی مثبت برخورد کنید، نیاز به اعتماد به نفس خوب و مهارتهای جسور بودن دارید. 

دو نوع انتقاد داریم: سازنده و مخرب. اینکه یاد بگیرید که تفاوت میان این دو را تشخیص دهید می‌تواند به شما کمک کند تا با هر انتقادی که متوجه شما می‌شود درست برخورد کنید. 

به قول دیل کارنگی: «هر احمقی می‌تواند انتقاد کند، محکوم کند و شکایت کند، اما درک کردن و بخشنده بودن نیاز به شخصیت و قدرت کنترل خویشتن دارد.» 

وقتی کسی دیگر شما را به چالش می‌کشد، بروز رفتار منفی معمول است. حواستان باشد که واکنش‌های منفی باعث می‌شود چطور به نظر برسید و مهمتر از آن چه حسی در شما ایجاد می‌کند. روشی که برای برخورد با انتقاد انتخاب می‌کنید، می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای برای جنبه‌های مختلف زندگیتان داشته باشد، بنابراین بهتر است راههایی را که می‌توانید از انتقاد نفع ببرید را بشناسید و از آن برای بدل شدن به فردی قوی‌تر و تواناتر به نفع خودتان استفاده کنید. 

انتقاد سازنده و انتقاد مخرب

تفاوت انتقاد سازنده و مخرب در نحوۀ بیان آن‌ها است. 

اگرچه هر دو نوع این انتقادها، نظرات، شخصیت یا توانایی شما را به چالش می‌کشند، اما وقتی کسی انتقاد را به صورت مخرب مطرح می‌کند، می‌تواند به غرور شما آسیب بزند و تاثیر منفی روی اعتماد به نفس شما داشته باشد. انتقاد مخرب اغلب ناشی از بی‌فکری طرف مقابل است، اما ممکن است عمداً آزاردهنده طرح شود. انتقاد مخرب در برخی موارد می‌تواند منجر به خشم و یا رفتار تهاجمی شود. 

انتقاد سازنده، در مقابل، طرح می‌شود تا اشتباهات شما را گوشزد کند، ولی در عین حال به شما نشان دهد که کجا و چطور می‌توانید خودتان را بهتر کنید. انتقاد سازنده را باید بازخوردی مفید دانست که می‌تواند به شما کمک کند تا پیشرفت کنید، نه اینکه شما را زمین بزند. 

وقتی که انتقاد سازنده باشد، معمولاً پذیرش آن آسانتر است، حتی اگر قدری آزاردهنده باشد. در هر صورت، همواره به یاد داشته باشید که می‌توانید از انتقاد به نفع خود استفاده کنید. 

برخورد با افراد منتقد

برخی افراد ذاتاً منتقد هستند و معمولاً متوجه ضربه‌ای که به احساسات طرف مقابلشان می‌زنند، نمی‌شوند. 

اگر شخصی را می‌شناسید که نسبت به همه چیز انتقاد دارد، سعی کنید که نظراتش را خیلی جدی نگیرید، چرا که انتقاد کردن بخشی از ویژگی‌های شخصی اوست. اگر نظرات منفی را به دل بگیرید، می‌تواند شما را نسبت به طرفتان کینه‌ورز و عصبانی کند و به ارتباطتان آسیب بزند. 

یادتان باشد، کسانی که از همه چیز انتقاده می‌کنند و زخم زبان می‌زنند تا به دیگران آسیب بزنند، نیاز به کمک دارند نه شما! 

مسئلۀ کلیدی این است که تحت هر شرایطی، واکنش عصبانی از خود بروز ندهید، چرا که باعث می‌شود صحنه‌ای رقم بخورد و احساسات بد پدید آید و احتمالاً تصویری بد از شما باقی بماند. 

آرامش خود را حفظ کنید و با درک و احترام با طرف مقابل برخورد کنید. این به شما کمک می‌کند تا شرایط را خنثی کنید و جلوی اینکه اوضاع از کنترل خارج شود را بگیرید. نشان دهید که شما طرف قوی‌تر هستید و در دام نیافتید و از انتقاد به عنوان مستمسکی برای انتقاد متقابل استفاده نکنید. اگر طرف مقابل را به چالش بکشید، ممکن است بحثی و جدلی غیرضروری میانتان راه بیافتد. 

اگر حس می‌کنید که ممکن است کنترل خود را از دست بدهید، یا چیزی بگویید و کاری کنند که احتمالاً عواقب مضری دارد، محل را ترک کنید. اگر در یک جلسۀ کاری هستید، مودبانه اجازه بگیرید و اتاق را ترک کنید تا بتوانید خود را جمع و جور کنید. حتی اگر صحبتهای منفی فردی باعث آزار شما شده باشد، از آن بدتر این است که بگذارید انتقادشان باعث شود که اعتماد به نفستان را از دست بدهید. 

مثبت‌های انتقاد را از آن استخراج کنید

انسان جایزالخطا است و ما همواره مرتکب اشتباه می‌شویم. همچنان که در زندگی پیش می‌رویم، فرصتهای زیادی برای یادگیری و بهتر کردن خود به ما رو می‌کنند. به همین خاطر، فرقی نمی‌کند که هدف چه نوع انتقادی قرار می‌گیرید، آن را تحلیل کنید تا چیزی که می‌توانید از آن بیاموزید را یاد بگیرید. مثلاً در موضوعات مادی در محل کار، مدرسه یا کلوبهای اجتماعی، سعی کنید انتقاد را گوش کنید تا بتوانید خود را بهتر کنید. وقتی کسی به شخصیت شما حمله می‌کند، پذیرش آن سخت است، اما معنایش این نیست که باید به آن بی‌توجه باشید. 

همچنین در ذهن داشته باشید که انتقادی که به شما می‌شود، ممکن در آن لحظه به نظرتان منطقی نیاید. به طور کلی، معمولاً هر انتقادی، حتی اگر ظاهراً از روی خشم و تلخی صورت گرفته باشد، قدری از حقیقت را در خود دارد. اغلب وقتی کسی به شخصیت شما حمله‌ای می‌کند، انعکاسی است از نگرش او به شما در آن برهۀ زمانی. یک قدم به عقب بروید و سعی کنید تا چیزها را نگاه طرف مقابلتان ببینید، یا از دوستی راجع به نظر صادقانه‌اش راجع به خودتان بپرسید. خردمندانه از انتقاد استفاده کنید و آن را تجربه‌ای آموزنده بدانید. سعی کنید بفهمید که دیگران چه دیدی نسبت به شما دارند، و ممکن است بدین ترتیب بتوانید مهارتهای میان‌فردی خود را تقویت کنید. 

ما همه با اشتباه کردن یاد می‌گیریم و آموختن اینکه چطور با انتقاد برخوردی مثبت داشته باشیم، راهی است که می‌توانیم ارتباطهای میان‌فردی خود با دیگران را بهبود ببخشیم.