فرارو- اسپوروتریکوز یک بیماری قارچی عفونی است که باعث ایجاد زخم‌ها و آبسه‌هایی در پوست، غدد لنفاوی و عروق لنفاوی می‌شود. این بیماری معمولاً در افراد شاغل در کشاورزی و باغبانی، به ویژه کسانی که با گیاهانی مانند گل سرخ، خزه مردابی و زرشك در تماس هستند، شایع‌تر است. اسپوروتریکوز سرایت فرد به فرد ندارد، اما در مردان نسبت به زنان شایع‌تر است.
علائم شایع اسپوروتریکوز
مراحل اولیه:
- ظهور یک ندول کوچک، قابل حرکت و غیر حساس به درد در زیر پوست، معمولاً در انگشتان.
- ندول به تدریج بزرگ شده و به رنگ صورتی و زخمی در می‌آید.
در عرض چند روز یا هفته:
- ندول‌های تیره‌ای در امتداد عروق لنفاوی تخلیه‌کننده ناحیه ظاهر می‌شوند.
- اگر قارچ به ریه‌ها برسد، سرفه همراه با خلط شروع می‌شود (که نادر است).
علائم غیرمعمول: برخلاف سایر بیماری‌های قارچی که تب، لرز، احساس ناخوشی عمومی و بی‌اشتهاهی را به دنبال دارند، اسپوروتریکوز معمولاً این علائم را ندارد.
علل اسپورتریکوز
عفونت به علت یک قارچ به نام اسپوروتریکوز شنکی ایجاد می‌شود که در خاک، خزه مردابی، علف‌های هرزه و سبزیجات آلی در حال فساد زندگی می‌کند.
عوامل تشدیدکننده بیماری
- سابقه پزشکی سارکوئیدوز یا سل.
- شغل‌هایی که با گیاهان و خاک سر و کار دارند (مانند کشاورزی و پرورش گل).
- سركوب ایمنی ناشی از بیماری‌ها یا داروها.
پیشگیری از اسپوروتریکوز
برای پیشگیری از این بیماری، هنگام کار با خاک یا گیاهان باید دستکش بپوشید.
عواقب مورد انتظار
اسپوروتریکوز معمولاً با درمان در عرض 1 تا 2 ماه بهبود می‌یابد، ولی در برخی موارد ممکن است بهبودی تا 6 تا 7 ماه طول بکشد. در صورت گسترش عفونت به سایر نقاط بدن، میزان کشندگی بالاست.
عوارض احتمالی
- گسترش قارچ در بدن که ممکن است باعث عفونت‌های سرتاسری و تهدیدکننده زندگی شود (این عارضه نادر است).
اصول کلی درمان اسپوروتریکوز
تشخیص این بیماری معمولاً با کشت آزمایشگاهی چرک حاصل از ضایعات صورت می‌گیرد. از آنجا که این بیماری مسری نیست، نیازی به قرنطینه بیمار نیست. در درمان خانگی، می‌توان از گرم کردن ضایعات و پوشاندن آنها با بانداژهای شل برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه استفاده کرد.
داروها برای درمان اسپوروتریکوز
- محلول یدید پتاسیم: آن را در آب، آب‌میوه یا سایر نوشیدنی‌ها رقیق کرده و روزانه سه بار پس از غذا مصرف کنید. برای جلوگیری از تغییر رنگ دندان‌ها، آن را با نی بنوشید.
- داروهای ضد قارچ مانند فلوکونازول یا ایتراکونازول.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی در فعالیت بدنی وجود ندارد مگر اینکه علائم عفونت منتشر شود.
رژیم غذایی برای اسپوروتریکوز
رژیم غذایی خاصی برای این بیماری توصیه نمی‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائم اسپوروتریکوز را داشته باشید.
- در طول درمان، در صورتی که علائم زیر را مشاهده کردید:
- کاهش وزن غیرقابل توجیه.
- تب بیش از 38 درجه سانتی‌گراد.
- اگر علائم جدید و غیر قابل توجیهی بروز کرد.
- داروهای ضد قارچ ممکن است عوارض جانبی مانند بثورات پوستی، تحریک زبان و دهان، و سرفه ایجاد کنند.