اگزما روی صورت عارضهای متفاوت و واقعاً آزاردهنده است. اگزما به التهاب و قرمزی و خارش پوست گفته میشود و یکی از شایعترین بیماریهای پوستی است. اگر دچار قرمزی و تحریک و خارش در پوست صورت خود هستید (خصوصاً در ناحیه پلکها، ابروها، گونهها یا چانه)، پس بهاحتمال بسیار زیاد اگزمای صورت دارید. شاید در حال حاضر در قسمت دیگری از بدنتان هم اگزما داشته باشید یا اینکه فقط صورتتان با اگزما درگیر باشد.
در مورد اگزمای صورت، تشخیص علت دقیق کمی سختتر است. دو نوع بسیار شایع اگزما شامل درماتیت آتوپیک و درماتیت تماسی میشوند و رفتارهای نسبتاً متفاوتی دارند. برخی از انواع اگزما در عرض چند هفته برطرف میشوند و برخی دیگر مزمن بوده و نیاز به کنترل مداوم دارند.
اگزمای صورت میتواند خارشدار و پوستهدار باشد. صورت شما اولین جایی است که دیگران میبینند و باتوجهبه متنوع بودن اگزما، پیداکردن علت و درمان واقعاً گیجکننده است.
اگزما به التهاب پوست گفته میشود که ناشی از یک آلرژن یا یک محرک است. اگزما میتواند ژنتیکی هم باشد و در حضور محرکهای خاصی شعلهور شود.
اگزمای صورت علائم بسیار گوناگونی دارد که میتوانند در هر فردی خود را متفاوت نشان دهند، اما ویژگیهای مشترک این علائم میتواند پینههای قرمزرنگ پوست، خارش پوست، خشکی پوست و سوزش نیش مانند باشد. در پوستهای تیرهتر ممکن است پینهٔ اگزما فلس فلس هم بشود.
اگزما عارضهای شایع است که میتواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند، اما اگر اگزمای صورت داشته باشید بهاحتمال زیاد پلکها، ابروها، گونهها و یا چانهتان درگیر است. اگزمایی که نزدیک به چشمها ظاهر شود نیاز به مراقبت و درمان دقیقتر و خاصتری دارد؛ زیرا خود چشمها نیز ممکن است درگیر شوند. افرادی که در ناحیه اطراف چشمها اگزما دارند بیشتر در معرض مشکلات چشمی مانند ورم ملتحمه، التهاب قرنیه و تغییراتی در قرنیهاند که به آن قوز قرنیه میگویند.
همانطور که گفتیم اگزمای صورت چند نوع است که نهتنها تشخیص علت آنها اهمیت دارد؛ بلکه به درمان خاص و مناسب خود نیز نیاز دارند. شایعترین نوع اگزمای صورت، درماتیت آتوپیک است. درماتیت آتوپیک ژنتیکی است و علائم آن میتوانند با خشکی محیط، مرطوبکننده نزدن، استرس و آلرژی شعلهور شوند.
دومین نوع شایع اگزمای صورت، درماتیت تماسی است که در اثر قرارگرفتن در معرض مواد محرک یا چیزی که به آن آلرژی دارید ظاهر میشود (مثلاً مواد آرایشی، رنگ مو، صابون، شویندهها، عطرها یا دود و آلرژنهای محیطی مانند موی حیوانات یا گردههای گیاهان). برخی از افراد بعد از خوردن خوراکیهای بخصوصی دچار بثورات ناشی از اگزما میشوند، مثلاً شیر یا تخممرغ.
سعی کنید بفهمید چه زمانی علائم اگزمایتان شعلهور میشود و هر نکتهای را به پزشک متخصص پوستتان بگویید. این کار به هر دوی شما کمک میکند علت اگزما را راحتتر پیدا کنید.
هیدراته نگهداشتن پوست نیز بسیار مهم است. از لوازم آرایشی استفاده کنید که ترکیبات مرطوبکننده دارند. داشتن اگزمای صورت به این معنی نیست که هیچوقت نمیتوانید آرایش کنید، چون همهٔ محصولات مثل هم نیستند
بهترین راه پیشگیری از اگزمای صورت بسیار واضح است؛ اما واقعاً اهمیت دارد: عامل محرک را پیدا کرده و از آن دوری کنید. مثلاً اگر متوجه شدید وقتی از زیورآلات فلزی استفاده میکنید کهیر میزنید پس احتمالاً به نیکل آلرژی دارید. پس دیگر از زیورآلات فلزی استفاده نکنید. یا اگر میبینید بعد از عطر زدن یا استفاده از لوازمآرایش کهیر میزنید پس به دنبال لوازم آرایشی بدون رایحه یا مخصوص آلرژی باشید و عطرتان را عوض کنید یا اصلاً عطر نزنید.
در مورد محصولات مراقبت از پوست نیز همینطور، ممکن است به مادهٔ خاصی در محصولات مراقبت از پوست حساس باشید. خیلی خوب است که هر محصول جدیدی را ابتدا روی قسمتی از پوستتان با صبر و حوصله تست کنید (مثلاً روی ساعدتان) و به آن ۲۴ ساعت زمان بدهید تا اگر هر نوع واکنش پوستی قرار است اتفاق بیفتد متوجه شوید.
اگر متوجه شدید وقتی استرس دارید علائم اگزما شعلهور میشوند پس باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید، مثلاً مسئولیتهای کاریتان را کمتر کنید، بیشتر استراحت کنید یا هر روز زمانی را برای ریلکسیشن و آرامسازی ذهنتان در نظر بگیرید. همینطور اگر متوجه شدید اگزمای صورتتان در هوای گرم یا خشک بدتر میشود، از قبل اقدامات لازم را انجام دهید: از ضدآفتاب قویتر و مناسبتری استفاده کنید، مرطوبکنندهٔ بهتری تهیه کنید یا جوری برنامهریزی کنید که در ساعات گرم روز بیرون نباشید.
گاهی فقط کافی است عوامل محرک اگزما را حذف کنید تا عارضهٔ پوستیتان برطرف شود؛ اما اگر اگزمای صورتتان بسیار شدید است و نمیتوانید عامل آن را پیدا کنید، پس باید به پزشک مراجعه کنید تا با مصرف هیدروکورتیزون یا استروئیدهای موضعی که برایتان تجویز میکند، علائم کنترل شوند. یک کرم موضعی کورتیکواستروئید میتواند هر علتی از اگزمای صورت را مداوا کند.
کورتیکواستروئیدهای موضعی خاصیت ضدالتهابی دارند و بعد از شعلهورشدن علائم میتوانید هرچقدر که لازم است از آنها استفاده کنید؛ اما برای مصرف طولانیمدت مناسب نیستند چون مصرف بلندمدت این داروها میتواند عوارض جانبی داشته باشد، مانند قرمزی و تحریک پوست.
آنتیهیستامینها نیز میتوانند بهعنوان راهحلی کوتاهمدت مؤثر باشند. در موارد شدیدتر، داروهای سیستمیک تخصصیتر نیز وجود دارند.
همهٔ انواع اگزما درمان قطعی ندارند؛ اما شما میتوانید علائمتان را قابلکنترلتر کرده و کاهش دهید. با درپیشگرفتن عادتهای سالم و خوب در سبک زندگی، استفاده از محصولات پوستی مناسب و روتین پوستی خاص خودتان که ملایم و حاوی مرطوبکنندهاند، بیشتر علائم اگزمای صورت قابلکنترلاند.
مراقبت خوب از پوست، مهمترین جنبهٔ درمان اگزمای صورت است. حتماً از شویندهای ملایم و آب ولرم برای صورتتان استفاده کنید؛ چون گرما میتواند علائم اگزما را بدتر کند.
هیدراته نگهداشتن پوست نیز بسیار مهم است. از لوازم آرایشی استفاده کنید که ترکیبات مرطوبکننده دارند. داشتن اگزمای صورت به این معنی نیست که هیچوقت نمیتوانید آرایش کنید، چون همهٔ محصولات مثل هم نیستند. به دنبال ترکیباتی مانند هیالورونیک اسید و شیباتر باشید؛ چون لوازم آرایشی که این ترکیبات را دارند میتوانند از سد دفاعی پوست مراقبت کنند تا آسیب نبیند و مستعد اگزما نشود.
بله شما باید از محصولات ملایمتری روی صورت خود استفاده کنید؛ زیرا پوست صورت نازکتر و حساستر از پوست قسمتهای دیگر بدن است. همچنین از استروئیدهای موضعی ضعیفتر برای پوست صورت استفاده کنید.
منبع: بهداشت نیوز