حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در بخش عالیرتبه پنجاه و دومین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل و همچنین نشست سالانه کنفرانس خلع سلاح به ژنو سفر کرده بود در حاشیه این نشست‌‌ها گفت‌وگویی هم با کریستین امانپور خبرنگار سی.ان.ان داشت.
وی همچنین در حاشیه حضورش در ژنو با تعدادی از مقامات حاضر دیدار و گفت‌وگو کرد. وزرای خارجه فنلاند، نروژ، بلژیک، ارمنستان، ونزوئلا و سنگال، روسای چهار نهاد بشردوستانه بین‌المللی و معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه در محل اقامت امیرعبداللهیان حضور یافتند و با وی گفت‌وگو کردند. وزیر خارجه اندونزی، دبیرکل سازمان ملل، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، رئیس مجمع عمومی سازمان ملل نیز از دیگر مقاماتی بودند که با وزیر خارجه ایران ملاقات کرده و به گفت‌وگو پرداختند.
مشروح این گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید:
شما اینجا در شورای حقوق بشر سازمان ملل سخنرانی داشتید، آن هم در حالی که می‌دانید بسیاری از این موضوع متعجب بودند که با توجه به تحولات پیش آمده در ایران، چرا شما باید در این شورا سخنرانی کنید؟ شما در سخنرانی خود اشاره داشتید که هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند که حقوق بشر را به صورت کامل اجرا می‌کند. با توجه به اینکه ایران نه تنها در زمینه اجرای حقوق بشر حرکت نکرده است، بلکه در مقابل، اقدام به سرکوب و کشتار مردم کرده و گزارشاتی مبنی بر شکنجه و تعرض به زندانیان و همچنین تصاویری از شلیک مرگبار نیروهای امنیتی به تجمعات مسالمت آمیز وجود دارد؛ آیا می‌توان گفت که منظور شما از اینکه هیچ کشوری نمی‌تواند ادعای اجرای کامل حقوق بشر را کند، به نوعی تایید کننده همین موضوعات است؟
شما اصالتا ایرانی هستید؛ ما در تاریخ چند هزار ساله تمدن ایران، اولین کشوری هستیم که کتیبه‌های مربوط به حقوق بشر و سنگ نوشته‌های مربوط به آن را در موزه‌های ایران و جهان در اختیار داریم. در آموزه‌های دینی و اسلامی خودمان هم حقوق بشر یکی از موضوعات اساسی است که همواره رعایت آن به ما توصیه شده است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز تاکید ویژه بر این موضوع داشته است. ما حقوق بشر را به خوبی رعایت می‌کنیم، اما وقتی من در سخنرانی خودم گفتم که کشورها حقوق بشر را به طور کامل رعایت نمی‌کنند، دقیقا منظورم کشورهایی است که ادعا می‌کنند، اما عمل نمی‌کنند.
من مایلم در مورد کشور شما صحبت کنم. همه آن چیزی که من می‌خواهم بدانم این است آیا شما آماده‌اید که بگویید کشتن معترضان بیگناه، سوءاستفاده جنسی و تعرض به زنان دستگیر شده که سی.ان.ان در گزارشات خود دست کم با یکی از آنها که در یک بازداشتگاه وابسته به سپاه زندانی بوده گفت‌وگو کرده و همچنین دستگیری‌های گسترده بدین معنی است که ایران بر رعایت حقوق بشر تأکید دارد؟
در ایران اتفاقی افتاد؛ یک دختر ایرانی فوت شد. همه ما هم متاسف شدیم؛ اما مداخلات خارجی، رسانه‌های فارسی زبان که از آمریکا و انگلیس فعالیت‌شان را منعکس می‌کنند، آشوب و اغتشاش و ترور را تشویق کردند. تظاهرات مسالمت آمیز با مداخله خارجی به خشونت کشیده شد و حتی با سوءاستفاده از شرایط تا مرحله عملیات داعش در داخل ایران پیش رفت. با اطمینان به شما می‌گویم، پلیس و نیروهای حافظ امنیت در ایران احدی را با گلوله یا به هر شیوه دیگر را در این حتی «اغتشاشات» نکشته‌اند. اصلا به پلیس اجازه داده نشد که سلاح جنگی حمل کند.
بلکه برعکس، بیش از صد پلیس توسط افرادی که سلاح گرم و سرد داشتند و این سلاح‌ها از مرزهای کشورهای ناامن همسایه وارد شده بود، به شهادت رسیدند و چند هزار تن نیز مجروح شدند. برخی طرف‌های خارجی و رسانه‌های فارسی زبانی که با پول آنها و هدایت آنها کار می‌کنند، ادعا کردند در ایران یک انقلاب جدید یا یک کودتا در حال رخ دادن است. چه کسی قرار بود این جریان را رهبری کند؟ رهبر گروهک ترویستی منافقین که ۱۷ هزار ایرانی، زن و کودک را به شهادت رساندند و سال‌ها در لیست سیاه تروریستی آمریکا و غرب بودند. همچنین پسر شاه سابق که جنایت‌های بسیاری کرد. من به مقامات آلمان گفتم آیا شما اجازه می‌دهید اگر هیتلر فرزندی داشته باشد، امروز بیاید و صدراعظم آلمان شود؟
واقعا این را گفتید؟
بله من این را منتقل کردم.
اولا در تظاهرات مسالمت آمیز پاییز هیچ کس دستگیر نشد، اما در تظاهراتی که به خشونت کشیده شد، افرادی که بخشی از آنها از خارج از ایران وارد شده بودند و سلاح سرد و گرم حمل می‌کردند و پلیس را کشتند، دستگیر شدند. شما می‌دانید مقام معظم رهبری فرمان عفو عمومی دادند و همه کسانی که در زندان بودند آزاد شدند، جز آن دسته از افرادی که کسی را کشته‌اند و شاکی دارند. موردی که در مورد این خانم ایرانی گفتید را نمی‌توانم تایید کنم. از این حرف‌های بی اساس در فضای مجازی و رسانه‌ها زیاد گفته می‌شود.
بی اساس نیست. سی.ان.ان با یک روحانی و شخصی مذهبی مورد تایید کشور شما گفت‌وگو کرده است.
ما خیلی وقت‌ها دیده‌ایم که گزارش‌هایی را سی.ان.ان جهت دار و نادرست منتشر کرده است.
ما واقعیت‌ها و حقیقت‌ها را منعکس می‌کنیم و درست به همین خاطر است آقای وزیر که شما الان اینجا نشسته‌اید. به بحث خودمان برگردیم. شما همسر دارید، خواهر دارید، فرزند دختر دارید؛ مایلم نظر شما در مورد اعتراضات مسالمت آمیز برای تغییر روش زندگی زنان و برداشتن حجاب را بدانم؟ آیا این حق زنان نیست که بخواهند به شکل مسالمت آمیز روسری خود را بردارند؟ خانواده شما در این زمینه چه می گویند؟
مایلم بگویم که ما در ایران قوی‌ترین دموکراسی را به ویژه در مقایسه با بسیاری از کشورها داریم. هر کشوری ضوابط و مقرراتی دارد. خانم ها نقش بسیار مهمی در ایران دارند و این نقش را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دست آوردند. امروز شبکه‌های بیرونی در حال تبدیل کردن موضوع حجاب و روسری به یک بحران سیاسی هستند. خانم‌ها در ایران در چارچوب مقررات از آزادی فوق العاده برخوردارند.
خانم شیرین ابوعاقله که همکار شما و یک خبرنگار بود. زنی مسیحی در روز روشن به دست رژیم اسرائیل به شهادت رسید. چه کسی از او دفاع کرد؟
در اوایل انقلاب من به یاد می‌آورم که تا مدتی مسئله حجاب اجباری وجود نداشت. هر کسی در انتخاب نوع حجاب خود آزاد بود، چه روسری و چه چادر، اما پس از آن یکسری اتفاقات افتاد که باعث شد حجاب اجباری شود. البته اخیرا رهبر انقلاب اسلامی، آیت الله خامنه‌ای اشاره کردند که آن دسته از کسانی که حجاب خود را به درستی رعایت نمی‌کنند را نمی‌توان به آنها لقب بی دین داد و نمی‌توانیم بگوییم که آنها ضد دین هستند. آقای لاریجانی، رئیس سابق مجلس ایران نیز گفته بود که چرا اینقدر این مسئله را بزرگ می‌کنید. سؤال من در اینجا این است که دولت اکنون چگونه می‌خواهد با این موضوع برخورد کند؟ آیا قبول دارید که بالاخره زنان باید بیایند و به صورت مسالمت آمیز برای حق و حقوق خودشان اعتراض کنند؟ آیا در این دموکراسی که می‌گویید، زنان این حق را دارند؟
متاسفانه در این موضوعات با استاندارد دوگانه و سیاست دوگانه برخورد می‌شود؛ بگذارید من از شما سؤالی بپرسم سپس به سوال شما بازخواهیم گشت. ببینید این ماجرا از کجا شروع شد؟ یک دختر ایرانی به نام مهسا امینی فوت کرد. او را به نمادی برای تغییر نظام در ایران تبدیل کردند... به اسم دفاع از آزادی زن؛ سؤال من این است: خانم شیرین ابوعاقله که همکار شما و یک خبرنگار بود. زنی مسیحی در روز روشن به دست رژیم اسرائیل به شهادت رسید. چه کسی از او دفاع کرد؟
همه دنیا از او دفاع کرد و بسیاری مرگ او را محکوم کردند.
نتیجه چه شد؟ پس چرا اجازه ندادند موضوع او در شورای امنیت مطرح شود.
آقای وزیر سؤال من این است که به اعتقاد شما زنان در ایران حق اعتراض مسالمت آمیز دارند؟ همانطور که احتمالا شما بهتر از من می‌دانید برخی اوقات پلیس امنیت اخلاقی خارج از ضوابط با افراد برخورد کرده و مسؤولان راحت از آن می‌گذرند. کمپین انتخاباتی رئیس جمهور فعلی شما روی موضوع زنان هم متمرکز بود و تصمیم گرفت که در مورد زنان سختگیر باشد و لذا همانطور که نتیجه را می‌بینید از زمان ریاست جمهوری ایشان شاهد برخورد و سرکوب علیه زنان در هر دو موضوع پوشش و حقوق آنها هستیم. چرا یک حکومت باید خود را با بهره گرفتن از حقوق زنان ثابت کند؟
شما قرار است مصاحبه کنید، اما در عمل در حال مجادله هستید و این روش درستی برای مصاحبه نیست. خانم‌ها در ایران از آزادی‌های لازم در چارچوب قانون برخوردارند. آیا شما از کشورهای دیگر منطقه که دوست و متحد آمریکا هم هستند در ارتباط با خانم‌ها همین گونه سؤال می‌پرسید؟ موضوع امروز در ایران اصلا موضوع حجاب نیست. حجاب چه ربطی به گروهک تروریستی منافقین دارد؟
از آنها بپرسید این چه حجابی است که بر سر می‌گذارند آن هم در حالی که در اروپا و آمریکا حضور دارند؟ آن خانمی که با ادعای ریاست جمهوری قصد آمدن به ایران داشت یک سناتور آمریکا از ریاست جمهوری این تروریست حمایت کردند این چه حجاب اجباری است که در تشکیلات تروریستی خود ایجاد کرده است. این افراد اکنون دوستان آمریکا و کاخ سفید هستند. چرا بر اساس الگوی استاندارد دوگانه برخورد می‌کنید.
در مورد ارسال سلاح‌های ایرانی به روسیه و هدف قرار دادن مردم غیر نظامی اوکراین. می‌توانید برای من توضیح دهید که چرا سیاست ایران بر ارسال سلاح و دیگر کمک‌های نظامی برای رئیس جمهور پوتین به منظور کشتن افراد غیرنظامی در اوکراین استوار است؟
قبل از آن من توضیح دهم که خانم‌ها در ایران بخش مهم جامعه ما هستند. زن ایرانی در سال‌های انقلاب ما به یک مجموعه پویا و بانشاط تبدیل شده است. ما نمی‌خواهیم زن فعال ایرانی را که پایبند به ارزش‌های خودش است، برخی طرف‌ها با ارزش‌های اجباری خودشان همراه کنند و به بهانه حجاب، ناامنی، ترور و اغتشاش را در ایران رقم بزنند.
امروز زن ایرانی از جایگاه و موقعیت ویژه‌ای در ایران و جهان برخوردار است. آنها در هر کجای جهان که حضور دارند جزء نخبه‌ها و برترین‌ها هستند. لذا نباید تلاش کرد تا جایگاه مهم آنها تقلیل داده شود.
اما در مورد اوکراین، ما در جنگ اوکراین و روسیه به هیچ طرفی سلاحی ندادیم. ما مخالف جنگ در اوکراین هستیم و به هیچ طرفی سلاحی را ارسال نکردیم. از ابتدای جنگ هم تلاش کردیم تا جنگ متوقف شود و طرفین بر گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی متمرکز شوند، یعنی همان سیاستی که در مورد یمن، افغانستان و دیگر کشورهای بحرانی اتخاذ کردیم.
اتهاماتی که در مورد پهپاد به ایران وارد می‌شود، اتهامات نادرستی است. ما از گذشته با روسیه همکاری دفاعی داشتیم و این همکاری‌ها همچنان ادامه دارد. اما هیچ سلاحی برای استفاده در جنگ علیه اوکراین به روسیه ندادیم.
این تصویر پهپاد ایرانی است که در داخل اوکراین گرفته شده است.
چه کسی می‌گوید که این تصویر مربوط به پهپاد ایرانی است؟ من به شما توضیح می‌دهم. من با وزیر امور خارجه اوکراین چند ماه پیش تماس گرفتم و گفتم این اتهامات بی اساس چیست که در مورد ایران مطرح می‌کنید؟ او به من گفت که ما اسنادی داریم که پهپاد شاهد ایرانی توسط روسیه در اوکراین به کار گرفته می‌شود. به او گفتم ما آمادگی داریم تیم نظامی ایران و اوکراین با هم سندهای شما را ببینند و بعد قضاوت کنیم. در کشور عمان قرار گذاشتیم تیم‌های نظامی ما و طرف اوکراینی آمدند و تعدادی عکس ماهواره ای مغشوش، مبهم و غیر واضح به ما ارائه دادند و ادعا کردند اینها پهپادهای ایرانی است.
متخصصان ما بررسی کردند و آن تصاویر هیچ ارتباطی با ایران نداشت. در حال حاضر چهار ماه است که ما منتظر هستیم دور دوم گفت‌وگوها آغاز شود و آنها اسناد روشن تری ارائه دهند. اما طرف اوکراینی دائما می‌گوید دو هفته دیگر، یک ماه دیگر اما تا به امروز برای دور دوم مذاکرات و ارائه اسناد نیامده‌اند.
شما گفته‌اید که پهپادهای شاهد را به روسیه قبل از اشغال اوکراین فرستاده‌اید. اما برای دیپلمات‌های غربی روشن است که شما پس از اشغال اوکراین صدها پهپاد به روسیه داده‌اید و این پهپادها صدها هدف را در اوکراین مورد حمله قرار داده است. روسیه می‌خواهد در مقابل به شما جنگنده بدهد؟
ما از روسیه پرسیدیم و گفت از پهپاد ایرانی در اوکراین استفاده نکرده است. به اوکراین هم گفتیم اگر مستنداتی دارید، ارائه دهید تا ما بررسی می‌کنیم. هیچ مستندات قوی به جز اتهامات رسانه‌ای از سمت طرف اوکراینی در این رابطه ارائه نداده است.
من به صراحت به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران می‌گویم: ما مخالف جنگ هستیم. ما مخالف جنگ در اوکراین، یمن، فلسطین و افغانستان هستیم. رئیس جمهور کشورم برای توقف جنگ در اوکراین تلاش‌های زیادی انجام داد.چند ماه پیش آقای ماکرون از رئیس جمهور کشورم خواست با توجه به روابط خوبی که با روسیه دارید به روسیه توصیه کنید جنگ را متوقف کند. آقای رئیس جمهور رئیسی من را به مسکو فرستاد، من با مقامات مسکو صحبت کردم، هنوز هم ما در این مسیر هستیم.
من معتقد هستم که جنگ نه در اوکراین و نه در هیچ جای جهان راه‌حل نیست. اما اینکه برخی رسانه‌های غربی می خواهند همه مسائلی از جمله مرگ طبیعی یک دختر ایرانی، جنگ در اوکراین، بحران در حوزه انرژی را به ایران ارتباط دهند، اهداف خاص خود را دنبال کنند، این همان استاندارد دوگانه است که گفتم. البته ما نیت آنها را می‌دانیم و به نظرم ملت ایران در راهپیمایی ٢٢ بهمن پاسخ خوبی دادند.
ما مشروعیت خودمان را از مردم ایران می‌گیریم. مردم ما تعداد اندکی منافق تروریست که در خارج از کشور حضور دارند، نیستند. مردم ما پسر شاه مخلوع و جنایتکار سابق ایران نیستند. مردم ایران آنهایی هستند که در سختی‌ها پای انقلاب، نظام، امنیت و ارزش‌هایشان ایستادند. اما اگر یک زمانی آنها همه مسائل را گره بزنند برای اینکه به هدفی که می‌خواهند برسند، مردم ایران مردم آگاه و روشنی هستند و دیدید به همین دلیل چقدر زود خودشان را از اغتشاشاتی که دیگران داشتند آن را رهبری می‌کردند، جدا کردند. مردم دارند زندگی طبیعی و عادی خود را می‌کنند.
اما از بیرون هنوز رسانه‌هایی هستند که صحبت از حرکت مردم برای سرنگونی جمهوری اسلامی ایران می‌کنند. در کف خیابان در ایران چیز دیگری وجود دارد. رسانه‌ها هر چه می‌خواهند بگویند. خبرسازی کنند، مطالب را جعل کنند. شما نمی‌توانید به اخبار فضای مجازی استناد کنید. این چه عکسی است که به من نشان می‌دهید؟ من ادعا می‌کنم آن یک پهپاد آمریکایی است. شما ثابت کنید که آن آمریکایی نیست. این را متخصصان نظامی باید بگویند. شما به عنوان یک خبرنگار که متخصص نیستید، نباید این را بگویید. من هم به عنوان یک فردی که متخصص نظامی نیستم، نباید بگویم.
من متخصصان عالیرتبه نظامی کشورم را فرستادم به عمان متخصصان اوکراین هم آمدند و نتوانستند اثبات کنند و بعد شما می‌خواهید به عنوان خبرنگار سی.ان.ان بگویید این پهپاد ایرانی است. من می‌گویم این پهپاد اتفاقا برای رژیم صهیونیستی است که در اوکراین علیه مردم استفاده شده است. شما اثبات کن که برای رژیم صهیونیستی نیست. این نحوه سؤال پرسیدن و ادعایتان اشتباه است.
خوب اگر اوکراین مستند دارد، چرا وقتی با مقامات متخصص نظامی ما مذاکره می‌کنند، نمی توانند این مستندات را ارائه دهند. در میز مذاکره اسناد را ارائه دهند، ما که به پای میز مذاکره آمدیم.
آیا امیدی به مذاکرات برجام و توافق هسته‌ای دارید؟ و اینکه شما چند درصد غنی سازی دارید؟ برخی گزارش‌های رسانه‌ای می‌گویند ٨۴ درصد، من نمی‌دانم و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید احتمالا ۶٠ درصد.
در مورد برجام، جمهوری اسلامی ایران متعهدترین طرف در مجموعه طرف‌های گفت‌وگو و برجام بوده و هست. طرفی که از برجام خارج شد، ترامپ و آمریکا بود. آمریکا در حال حاضر در جایگاهی نیست که بخواهد به جای رفتار سازنده و بازگشت به برجام، با رفتارهای ریاکارانه برخورد کند.
ما در دولت جدید ایران تصمیم گرفتیم گفت‌وگوها را برای بازگشت به برجام ادامه دهیم. از نظر ما و از نظر دولت جدید این برجام ایراداتی هم دارد. جمع‌بندی ما در دولت جدید این است که اگر همه طرف‌ها به برجام بازگردند، در واقع این توافق را در چارچوب برجام احیا کنیم. گفت‌وگوهای طولانی در وین انجام شد. آمریکایی‌ها ایران را متهم می‌کنند که ایرانی‌ها اراده کافی را ندارند و می‌گویند ما در مرحله توافق بودیم و ایرانی‌ها زیاده خواهی کردند.
من به صراحت به شما می‌گویم، اولا: ما در یکسال گذشته بارها دیدیم مقامات آمریکایی قادر به جمع بندی نیستند. مقامات آمریکایی به دلیل فشارها و مشکلات داخلی هنوز نمی‌توانند یک تصمیم شجاعانه برای بازگشت به برجام بگیرند.
ما بارها ابتکار خودمان را نشان دادیم. هنوز هم ما در مسیر گفت‌وگو و توافق قرار داریم. البته پارلمان ایران در هفته‌های گذشته و به ویژه بعد از اغتشاشات و مداخلات آمریکا و سه کشور اروپایی در تظاهرات مسالمت آمیز در ایران، فشار زیادی را بر دولت دارند. من هفته گذشته در پارلمان کشورم بودم، آنها به من می‌گویند شما با چه کسی می‌خواهید توافق کنید؟ با آمریکا و سه کشور اروپایی؟ اینها که در اغتشاشات پاییز برای تغییر نظام تلاش کرده‌اند. چه اعتباری دارند و چه اطمینانی به آنها برای انجام این کار دارید؟
اما ما هنوز در مسیر توافق هستیم. یک نقشه راهی بین ما و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ترسیم شده است. از آقای گروسی دعوتی به عمل آمده است و ایشان بزودی قرار است به تهران سفر کند. پس روابط ما با آژانس در مسیر طبیعی خودش پیش می‌رود. به طرف آمریکایی از طریق واسطه‌ها به صراحت گفتیم ما همچنان در مسیر توافق هستیم.
اما اگر پارلمان ایران قانون جدیدی را تصویب کند ما باید از قانون پارلمان حمایت کنیم. لذا پنجره توافق باز است اما این پنجره برای همیشه باز نخواهد ماند. طرف آمریکایی در مسیر دیپلماتیک پیام‌های مثبتی برای ما ارسال می‌کند اما در اظهارنظرهای رسانه‌ای مطالب ریاکارانه و دیگری را ارائه می‌کند. واقعا من به عنوان وزیر امور خارجه ایران گاهی اوقات دچار تردید جدی می‌شوم که این پیامی که طرف آمریکایی به ما داده است و بر توافق تأکید می‌کند با این موضوع که در رسانه‌های خود می‌گوید برجام اولویت ما نیست، کدام را می‌توانیم باور کنیم؟
شما فارس زبان هستید. ما در زبان فارسی یک ضرب المثلی داریم مبنی بر اینکه یک شخصی خروسی را سرقت کرده بود و در زیر کتش پنهان کرده بود و دم خروس از کتش بیرون زده بود. از آن شخص پرسیدند: تو این خروس را دزدیدی. گفت: نه.گفتند ما حرف تو را باور کنیم یا آن دم خروس را؟
من اظهارات رسانه‌ای مقامات آمریکا را باور کنم که می‌گویند برجام اولویت ما نیست، یا پیام‌هایی که از مجاری رسمی می‌فرستند؟
من به عنوان وزیر امور خارجه ایران به مقام آمریکایی که دو حرف متناقض می‌زند در میز مذاکره چقدر می‌توانم اعتماد کنم؟ اما با این حال ما در مسیر توافق قرار داریم، معتقد هستیم که یک الی دو موضوع باقیمانده بین ما می‌تواند نهایی شود و می‌توانیم توافق را جمع بندی کنیم. اما لازمه این موضوع این است که طرف آمریکایی همان مطلبی که در مسیر دیپلماتیک و محرمانه به ما منتقل می‌کند، حتی اگر نمی‌خواهد تمام آن مطلب را در رسانه بگوید حداقل آن مطلب را در رسانه تکذیب نکند و بعد به ما نگوید که من تحت فشار مقاله نویس‌ها در آمریکا هستم و به خاطر شرایط داخلی مجبور هستم این حرف‌ها را بزنم.
در دور قبلی مذاکرات نیز به همکار من آقای ظریف این حرف‌ها را زیاد می‌زدند. آقای ظریف می‌گفت چرا این کار را کردید؟ این کار با گفت‌وگوی ما در تعارض بود و آنها پاسخ می‌دادند به دلیل حزب و روزنامه نگاران مخالف ما، و شرایط داخلی این کار را انجام دادیم.طرف آمریکایی اگر می‌خواهد به برجام بازگردد باید شجاعت تصمیم گیری داشته باشد. ما این شجاعت را داریم و نشان دادیم.