امام خمینی (ره) همواره به تربیت دانش‌آموزان و نظام آموزش و پرورش توجه ویژه داشت و به خصوص بعد از انقلاب اسلامی، توجه ایشان به مسأله تربیت نسل، بسیار ویژه‌تر شد. به طوری که همواره به مسئولان وقت آموزش و پرورش و مسئولانی که در حوزه‌های دیگر با دانش‌آموزان ارتباط داشتند، تذکرات جدی می‌دادند.
به گزارش جماران، در برنامه دیگری از مجموعه «حضور» که به مناسبت چهل و چهارمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در حسینیه جماران میزبان چهره‌های شاخص سیاسی نظام است، «حمیدرضا حاجی بابایی» در خصوص سیره حضرت امام روح‌الله در بحث تعلیم و تربیت به سوالات «محمدحسین رنجبران» پاسخ داد.
حاجی بابایی که اکنون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی است، پیش از این وزیر آموزش و پرورش بوده است. وی از چهره‌های شناخته شده و اثرگذار مجلس است که نظراتش در حوزه تعلیم و تربیت همواره مورد توجه قرار گرفته است.
حاجی بابایی درخصوص گرایش جوانان به مشی و مکتب امام خمینی (ره) آن هم در دوره‌ای که شرایط برای بسیاری انتخاب‌های دیگر فراهم بود، اظهار داشت: امام خمینی (ره) به یکباره ظرفیت همه ما را پر کرد. هم ما ظرفیت پذیرش آن را داشتیم و هم امامِ خودساخته توانست خودش را در ما متبلور کند.
وی افزود: امام توانست همه آرزوها، آرمان‌ها، آینده، شخصیت و هر چه را که نیاز داشتیم، یکجا به ما بدهد. طرف با شلوار لی به جبهه می‌آمد و به یک رزمنده درجه یک تبدیل می‌شد؛ یعنی تحول عالی بود.
حاجی بابایی خاطرنشان کرد: فرد هر چقدر هم راحت‌تر بود، امامی‌تر می‌شد. خیلی‌ها مدعی بودند ما دیندارتر هستیم و دعای توسل و ندبه می‌خوانیم، اما آن‌هایی که اهل دعای ندبه و توسل نبودند، امامی‌تر شدند و اگر بگویم از خیلی از آن‌هایی که مدعی بودند، جلوتر بودند، اغراق نکردم.
وی در خصوص نظام تعلیم و تربیت مدنظر امام خمینی (ره) بیان داشت: حضرت امام (ره) اعتقاد داشت که باید از همان کودکی فرد را ساخت و می‌فرماید به ابتدایی برسید. دانشگاه دیر است.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با بیان اینکه راه نجات کشور، تعلیم و تربیت است، گفت: حضرت امام (ره) می‌فرماید اینطور نباشد که معلمین ما و مربی‌های جوان‌های ما تربیت مسکو شده باشند. یا تربیت واشنگتن. ساده‌اندیشی است که ما گمان کنیم که باید همه این‌ها که تخصص دارند، هر طوری که می‌خواهد باشند و باید بیایند و ما از آن‌ها استفاده کنیم. باید تربیت شما تربیت معلمین، تربیت اسلامی باشد. یک تربیت انسانی باشد. یک تربیت در صراط مستقیم باشد.
وی افزود: من معتقدم اگر قرار باشد ما یک روزی شیر نفت را باز کنیم و فقط یکجا خرج کنیم، آموزش و پرورش است. بعضی‌ها فکر می‌کنند این سخن من فقط برای معلم‌ها است. بله؛ معلم عزیز است، ولی من برای همه دانش‌آموزان کشور می‌گویم. ما هر آسیبی در ۴۳ سال گذشته دیدیم، برای عدم توجه به آموزش و پرورش بوده است و هر نفعی هم بوده به دلیل توجه به آموزش و پرورش بوده است.
حاجی بابایی خاطرنشان کرد: شاید باورتان نشود، ولی تا به حال شاید به حضور مسئولی نرسیده‌ام که مانند مقام معظم رهبری، بعد از امام (ره)، به آموزش و پرورش اعتقاد داشته باشد. اصلاً درباره آموزش و پرورش ماورائی فکر می‌کنند. چند سال پیش در روز معلم، برای اولین بار به جای اینکه معلمان خدمت رهبر انقلاب بیایند، ایشان خودشان به دیدار معلم‌ها در دانشگاه فرهنگیان رفتند تا بگوید دانشگاه فرهنگیان باید باشد.
وی گفت: من در دوره وزارت، سفری به روسیه رفتم. یک ساختمانی ساخته بودند به اندازه یک شهرک؛ پرسیدم اینجا کجاست؟ گفتند دانشگاه فرهنگیان است. آن‌وقت ما سال‌ها دانشگاه تربیت معلم را تعطیل کرده بودیم.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه همه تمرکز امام روی ابتدایی اظهار داشت: ایشان معتقد بود اگر ابتدایی را از دست دادید، در دوره متوسطه و دانشگاه کارتان به شدت سخت خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه سند تحول براساس ایده قرآنی امام (ره) و مقام معظم رهبری نوشته شده است، خاطرنشان کرد: مدرسه‌ای که ما در سند تحول بنیادین از آن سخن گفته‌ایم، مدرسه‌ای است که به کمک معلم، اولیاء و مسجد به کانون فرهنگی محله تبدیل شود و هر روز دوست‌داشتنی‌تر شود. مدرسه‌ای که من دوست دارم و این از زبان همه مردم شنیده شود. امام (ره) به دنبال این تعلیم و تربیت بود که از آن شهید حججی و شهید سلیمانی درست شود. یعنی کسانی که با تمام وجود برای انقلاب، نظام، مردم، کشور و حتی برای خودشان سرمایه‌گذاری می‌کنند.
حاجی بابایی درباره نظر امام خمینی (ره) درباره خصوصی کردن مدارس اظهار داشت: شما نظرات مقام معظم رهبری و نظرات امام (ره) را در مورد خصوصی‌سازی آموزش و پرورش بررسی کنید و ببینید چه تشر‌هایی زده‌اند. من تا به حال از امام (ره) و مقام معظم رهبری چیزی مبنی بر تأیید خصوصی‌سازی مدارس ندیده‌ام. البته در مورد اقتصاد داریم که هم امام و مقام معظم رهبری اعتقادشان بر این است که اقتصاد را به مردم بسپارید.
وی افزود: من یکبار با کسی که سردمدار اندیشه خصوصی‌سازی آموزش است در شبکه افق مناظره داشتم. اسمش را نمی‌برم. ایشان می‌گفت ما باید مانند آمریکای جنوبی رفتار کنیم. یعنی تمام مدارس باید خصوصی شود و به مردمی که توانش را ندارند، کوپن بدهیم تا فرزندشان به مدرسه بروند. این یک نوع تفکر نسبت به آموزش است.
حاجی بابایی ادامه داد: تفکر دیگر هم تفکر امام (ره) و مقام معظم رهبری است. رهبر انقلاب در سند سیاست‌های کلی فرمودند دو چیز را در مورد تعلیم و تربیت نباید حساب کنید؛ یکی پول و دیگری تعداد معلم.
وی با ذکر خاطره‌ای گفت: یک روز یکی از روسای سه قوه، می‌گفت من الان دارم از خدمت آقا می‌آیم ـ، چون من با ایشان خیلی بحث و جدل داشتم در مورد خصوصی‌سازی. آن‌ها بودجه را آورده بودند و نوشته بودند که پنج درصدش باید به اجبار خصوصی‌سازی شود و من هم نمی‌توانستم اجرا کنم، چون آقا در سیاست‌های کلی این را نفرمودند ـ گفت من ۳ ساعت خدمت آقا بودم؛ هر کاری کردم نتوانستم آقا را برای خصوصی‌سازی مجاب کنم.
وزیر اسبق آموزش و پرورش افزود: یک زمانی در دوره ریاست آقای هاشمی، به مجمع تشخیص رفتم. بحث واگذاری مدارس در رابطه با سند تحول بود. بعضی‌ها موافقت کردند، ولی من به شدت مخالفت کردم. با اختلاف یک رأی این طرح رأی آورد که مدارس را به شورا‌های شهر و شهرداری‌ها بدهیم. من گفتم مخالفم به دلیل اینکه این شورا و شهرداری یک روز دست چپ است و یک روز دست راست و اداره مدارس سیاسی می‌شود.
حاجی بابایی بیان داشت: من یکبار در مجلس شوخی کردم. گفتم من حاضرم مجلس را بدهیم دست بخش خصوصی اداره کند، ولی مدارس را نه. چطور است که مسکن را دولت باید بسازد، ولی دانش‌آموز ۶ ساله ما را باید بخش خصوصی تربیت کند!
وی پرورش را حلقه مفقوده آموزش دانست و گفت: در یک مدرسه که ۵۰۰ دانش‌آموز دارد، ۵۰ تا از آن‌ها امتیازاتی مثلاً در هنر یا ورزش دارند. اما آن فردی که این ۵۰ تا را به هم گره می‌زد، مربی پرورشی بود، اما الان چ کسی جای او را در مدارس گرفته است.
حاجی بابایی بیان داشت: ما از اینکه مردم بچه‌هایشان را به مدارس خاص می‌فرستند و هزینه می‌کنند برای مدرسه خوشحالیم و می‌گوییم ببینید دولت خرج نمی‌کند! در صورتی که مردم دارند برای خودشان خرج می‌کنند. بخشی از آن‌ها برای کشور خرج نمی‌کنند. آن مدرسه بچه را به گونه‌ای تربیت می‌کند که دوست دارد، ولی باید بچه را جوری تربیت کرد که نظام و کشور دوست دارد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی افزود: به نظر شما امروز مدارس ما آباد است یا ساختمان وزارتخانه‌ها و ادارات کل؟ای کاش ما مدارس را با ساختمان‌های اداری‌مان عوض کنیم. شما یکی از این خصوصی‌سازی‌هایی که صورت گرفته است را دیده‌اید؟ این‌ها اصلاً حیاط ندارد. درِ مدرسه که باز می‌شود وارد ساختمان می‌شوید. این مدرسه نیست، این پمپاژ دودوتا چهارتا است.
وی با اشاره به نقش بانوان در نظام تعلیم و تربیت بیان داشت: موفق‌ترین معلمان ابتدایی خانم‌ها هستند. آقایان هم موفق هستند و نمی‌خواهم نقش آن‌ها را نادیده بگیرم، ولی خانم‌ها به شدت موفق هستند. حتی تا کلاس سوم، اثرگذاری بسیار بالایی دارند. الان فقط آموزش و پرورش است که بیش از ۵۰ درصد کارمندانش خانم‌ها هستند.
حاجی بابایی با اشاره به ابعاد دیگری از مدل تعلیم و تربیت حضرت امام (ره) اظهار داشت: تعلیم و تربیت مد نظر امام (ره) یعنی وقتی دانش‌آموز از سر کلاس بیرون می‌آید، شخصیتش شکل گرفته باشد؛ نه اینکه فقط ضرب دو در دو را حفظ کرده باشد. بلکه چیزی را باید در غالب درس به او آموزش دهیم که سبک زندگی او را بسازد.
وی افزود: به طور مثال در کاربرد واژگان، ما در سند تحول تأکید بر این داشته‌ایم که معلم به عنوان یک متخصص باید بتواند بار معنایی مثبت به واژگان بدهد.
حاجی بابایی با اشاره به وقوع برخی اتفاقات در مدارس در حوادث سه چهار ماه اخیر بیان داشت: یکی از جنبه‌های «جهاد تبیین» که مقام معظم رهبری می‌فرمایند این است که جوانان را با دستاورد‌های کشور آشنا کنیم. آن‌ها باید از صنایع موشک‌سازی یا مجتمع ستاره طلایی عسلویه بازدید کنند و عظمت‌های ایجاد شده در کشور را ببینند. چرا که در فضای مجازی اینطور برای جوان ما جا انداخته‌اند که هیچ چیزی در این کشور نیست و هر چه هست در بیرون است. او فکر می‌کند اصلا کشور سوخته است.
وی با بیان اینکه ما نتوانستیم انقلاب را به این نسل معرفی کنیم، گفت: قسم می‌خورم اگر در یک مدت کوتاه پیشرفت‌های کشور را به جوانان نشان دهید، قطره قطره خونشان را برای وطن می‌دهند. از جوانی که در فضای مجازی جز خبر دزدی و فساد افراد چیز دیگری نمی‌بیند چه توقعی داریم؟ ما در مدارس بچه‌هایمان را سوار ماشین انقلاب نکرده‌ایم. او اطلاع ندارد. وقتی اطلاع ندارد، دو نفر که از بیرون چیزی می‌گویند باور می‌کند. حتی پدر و مادرهایشان هم اطلاع ندارند.
این نماینده مجلس با اشاره به اعتراضات به حق مردم در مورد عملکرد مسئولان بیان داشت: مردم ما به ثروتمند شدن کسی که از راه تلاش و کوشش و راه‌اندازی کارخانه و شغل به ثروت رسیده ست، اشکالی ندارند؛ ایراد اینجاست که چرا یک نفر بعد از مسئول شدن، ثروتمند شده است؟
وی افزود: اعتقاد من این است که کسی که در جمهوری اسلامی مسئول می‌شود، نباید کار اقتصادی کند. اگر می‌خواهد کار اقتصادی کند، برود به کارش برسد و مسئول نشود؛ اما اینطور نیست. اگر کسی مسئول شد فرزندانش نباید کار اقتصادی کنند.
حاجی بابایی با بیان اینکه برخی رفتار‌هایی که در جامعه شکل می‌گیرد و ما را ناامید می‌کند، در واکنش به برخی اقدامات است، گفت: من مسئول می‌شوم و از فردا وضع خودم و فرزندانم فرق می‌کند. خب این‌ها به مردم برمی‌خورد. حضرت آقا در بیانیه گام دوم فرمودند ما باید عدالت را بیشتر کنیم.
وی ادامه داد: مردم دوست دارند ببینند که منِ نماینده مانند خودشان هستم. دوست دارند ببینند ماشین من هم مانند ماشین خودشان است یا بچه من مانند بچه خودشان است. آیا این بد است؟ این حسن مردم است.
حاجی بابایی خاطرنشان کرد: هزینه شده است برای این نظام. نمی‌شود که یک عده مفت‌خوری کنند. چه اصولگرا باشد چه اصلاح‌طلب. این باید ملاک باشد که آقا شما می‌خواهید وزیر شوید، ولی بدان که خانواده تو وزیر نیستند. اگر بعد از یکسال معلوم شود که وضع خانواده‌اش اشرافی شده است، باید کنار برود. آقای وزیر، آقای نماینده، آقای استاندار باید زندگیت عمومی باشد و مردم ببینند.
وزیر اسبق آموزش و پرورش در خصوص ایجاد دو قطبی در مورد مسئله حجاب اظهار داشت: حضرت آقا بار‌ها تأکید کردند که نباید دو قطبی ایجاد شود و این موضوع نباید سیاسی شود. اصلاً نباید اینطور حساب کنیم که اگر کسی چادر دارد، طرفدار انقلاب است و اگر مانتویی شد، درجه انقلابی‌گری‌اش کمتر است و کسی که موهایش بیرون بود، دیگر ضدانقلاب است.
وی افزود: همانطور که آقا فرمودند ممکن است من در ظاهر وجیه باشم، ولی آن دیگری در باطن درست‌تر باشد. اما شاید یک فردی اگر ۵۰ سال رویش کار کنید، ۷۰ درصدش درست شود و آن دیگری ۳۰ درصد. حالا ما با این ۳۰ درصد باید چه کنیم؟ نمی‌شود که از خدمات محروم شود. مگر خداوند به خاطر کفر، سیستم گوارشی یا سلامتی کسی را مختل می‌کند؟
حاجی بابایی با تأکید بر اینکه برای برون رفت از این شرایط باید اقدامات را قرآنی‌تر کنیم، گفت: معتقدم هر آسیبی در کشور دیده‌ایم برای این است که به قرآن عمل نکرده‌ایم و در مقابل هر حسنی که داشته‌ایم برای عمل به دستور خدا و توجه به دین بوده است. اگر بتوانیم هر آنچه دین و قرآن و عقل می‌گوید، این‌ها را کنار هم قرار دهیم و جامعه را عقلایی اداره و مدیریت کنیم، پاسخ مثبت خواهد داد. ما در جامعه نیاز به محبت و هم‌افزایی عمومی داریم.