فرارو- نحوه دریافت ارز مسافرتی با رسمی شدن مرکز مبادله ارز و طلا دستخوش تغییراتی شده است. قرار است ارز مسافرتی بعد از طی کردن مراحل لازم در فرودگاه و اصطلاحا پای پرواز به متقاضیان داده شود و علاوه بر شعب ارزی، برای اولین بار از طریق خودپردازهایی که بانک ملی در فرودگاهها مستقر کرده، این ارز به مسافران تحویل داده میشود. اتفاقی که میتواند ایرادهایی مثل تخصیص ارز دولتی به متقاضیان غیرواقعی را پوشش بدهد و از طرفی، چون نرخ آن کمتر از بازار آزاد است، خریدش در حال حاضر نسبت به ارقام اعلامی از سوی فروشندههای میدان فردوسی ۲۰ درصد کمتر تمام میشود.
شرایط دریافت ارز مسافرتی تقریبا هیچ فرقی با گذشته ندارد. اگر داشتن ویزا، پاسپورت و بلیط قبلا جزو شرایط دریافت ارز مسافرتی بوده، الان هم این ارز به کسانی داده میشود که با همین مدارک خودشان را به فرودگاه رساندند و متقاضی واقعی دریافت ارز مسافرتی محسوب میشود. البته همانطور که ارز مسافرتی جزو ارز خدماتی است، متقاضیان آن باید قبل از اینکه راهی فرودگاه شوند، مراحلی را پشت سر بگذارند. در قدم اول متقاضی باید مستندات خودش را آماده کند و با آنها راهی شعب منتخب ارزی شود. آنوقت درصورت احراز مستندات متقاضی، او میتواند با مراجعه به شعب منتخب، ارز مورد نیاز خود را دریافت کند که خب اینجا منظور از شعب منتخب همان پایانه مرزی یا اصطلاحا همان فرودگاه است. میماند یک موضوع. بحث سقف ارز مسافرتی. درحال حاضر مسافرانی که با هواپیما به کشوری میروند که به ویزا احتیاج دارد، نهایتا ۵۰۰ یورو یا معادل ریالی آن را دریافت میکنند. اگر کشور مقصد ویزا نخواهد، سقف دریافت ارز مسافرتی ۳۰۰ یورو خواهد بود. از طرفی طبق اعلام بانک مرکزی سقف دریافت ارز مسافرتی برای سفرهای زمینی ۳۰۰ یورو است.
نحوه دریافت ارز مسافرتی تفاوتهایی با گذشته دارد. قبلا مسافرانی که قصد مسافرت به خارج از کشور را داشتند باید با در دست داشتن مدارکی مثل بلیطی که مهر دارد، ویزا یا پاسپورت و اینجور چیزها به صرافیها میرفتند و تا سقفی که تعیین شده بود، دلار یا یورو دولتی دریافت میکردند. اما الان بحث فروش ارز مسافرتی در فرودگاه مطرح شده است. یکی از مدیران بانک مرکزی در توضیح مکانیزم جدید مرکز مبادله ارز و طلا که ساختار فروش ارز مسافرتی را از نظر نحوه فروش تغییر داده، گفته: از امروز –چهارشنبه- ارز مسافرتی پشت گیت فرودگاهها به مسافران تحویل داده خواهد شد و علاوه بر باجه بانک ملی، برای اولین بار از طریق خودپردازهای بانک ملی که در فرودگاه قرار دارند، اسکناس به مسافران داده میشود. وقتی به شیوه جدید فروش و نحوه دریافت ارز مسافرتی نگاه میکنیم، متوجه برطرف شدن یکسری از باگها و ایرادهای شیوه قبلی میشویم. مثلا قبلا گزارشهای زیادی از جعل بلیط توسط متقاضیان یا سختگیر نبودن برخی از صرافها در ارائه ویزا و پاسپورت میشنیدیم. حالا حداقل در نگاه اول میتوانیم بگوییم با اجرایی شدن شیوه جدید، ارز مسافرتی به متقاضی واقعی میرسد و کسی که واقعا پای پرواز است، ارز دولتی دریافت میکند.
نرخ ارز مسافرتی قرار است بر مبنای ارقام اعلام شده توسط بانک مرکزی محاسبه شود. مثلا در روز دوم اسفند که مرکز مبادله ارز و طلا سروشکل رسمی گرفت، نرخ دلار در تالار ارز خدماتی حدود ۴۱ هزار و ۵۰۰ تومان کشف شد و روز چهارشنبه این عدد همان ۴۱ هزار و ۵۰۰ تومان باقی ماند. چند سطر بالاتر از سقف ۵۰۰ یورویی دریافت ارز مسافرتی گفتیم که الان با احتساب نرخ برابری دلار و یورو، تقریبا معادل ۵۳۱ دلار است. یعنی کسی که بتواند الان ارز مسافرتی دریافت کند، بابت این ۵۳۱ دلار باید حدود ۲۲ میلیون تومان بپردازد. احتمالا درجریان وقایع این روزهای بازار آزاد ارز هستید، اما این را هم باید اضافه کنیم که خرید همین میزان دلار از بازار آزاد حدود ۲۰ درصد بیشتر تمام میشود. سهمیه ۵۰۰ یورویی فقط به مسافرانی که ویزا احتیاج دارند، تعلق میگیرد و آنهایی که ۳۰۰ یورو دریافت میکنند، بابت این میزان یورو که معادل ۳۱۸ دلار است، حولوحوش ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان یعنی نزدیک دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان کمتر از بازار هزینه میکنند.