گروهی در دانشگاه بیرمنگام دریافتند درختانی که در معرض دی اکسید کربن زیاد قرار داشتند، با افزایش جذب کربن کارایی مصرف آب خود را افزایش دادند و در عین حال با تنظیم باز و بسته شدن منافذ روی برگ‌ها که روزنه نامیده می‌شود، آب را حفظ کردند.
در مطالعه‌ای که در نیوفیتولوژیست (New phytologist) منتشر شد، آمده است که پژوهشگران دریافتند برخلاف تصورات پیشین، این واکنش‌ها در تمامی انواع درختان مطالعه‌شده مشابه بوده است.
این نتایج برای مدل‌سازی و پیش‌بینی رفتار گیاه در شرایط افزایش دی اکسید کربن رویکرد‌های جدیدی ارائه می‌دهد. این قطعه‌ای جدید از پازل به گیاه‌شناسان می‌دهد تا از چگونگی واکنش جنگل‌ها به شرایط جوی که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ به وجود بیاید، تصویر کامل‌تری بسازند.
دکتر آنا گاردنر، از موسسه پژوهش‌های جنگل بیرمنگام که هدایت این مطالعه را به عهده داشت، گفت: «الگو‌هایی که از آنها برای پیش‌بینی واکنش درختان به سطوح دی اکسید کربن آتی اتمسفر استفاده می‌کنیم، همچنان شبهه‌های زیادی داردــ و رفتار روزنه‌ها یکی از آنها است.»
«در شرایطی که دی اکسید کربن زیاد است، انتظار می‌رود مصرف آب کاهش یابد، چون روزنه‌ها دی اکسید کربن غلیظ تری دریافت می‌کنند و بنابراین نیازی نیست مدت طولانی باز بمانند.»
«اما در حقیقت فهمیدیم که افزایش دی اکسید کربن به افزایش فتوسنتز نیز منجر می‌شودــ و این رفتار محرکی قوی‌تر برای افزایش کارایی مصرف آب بود. در واقع، در شرایطی که میزان دی اکسید کربن بالا است، درختان به ازای هر ذره آب مصرفی، کربن بیشتری هم دریافت می‌کنند.»
این مبادله‌ــ که برای گیاهان در سراسر جهان مهم است‌ــ بین گرفتن کربن و از دست دادن آب است. این سازش در نتیجه ساختار گیاه ایجاد می‌شود: روزنه‌ها باز و بسته می‌شوند تا گیاهان بتوانند برای رشد دی اکسید کربن جذب کنند، اما زمانی که روزنه‌ها باز باشند، آب از راه تعرق [فراتراوش]از گیاه خارج می‌شود.
یعنی گیاه باید بین جذب حداکثر میزان دی اکسید کربن و از دست دادن حداقل آب سازش ایجاد کند.
پژوهشگران داده‌های مربوط به آزمایش‌های طولانی‌مدت افزایش دی اکسید کربن در درختان را طی ۲۰ سال گذشته تجزیه و تحلیل کردند. محدوده این تحلیل ۱۶ محل مختلف در سراسر جهان و شامل داده‌های آزمایش‌هایی بود که برای جمع‌آوری آنها، کل درخت تا شاخه‌ها و برگ‌های کوچک‌تر را نیز بررسی کردند.
پژوهشگران با درنظر گرفتن کل این داده‌ها دریافتند بهره‌وری استفاده از آب در برگ درختان با دو برابر شدن دی اکسید کربن ۸۵ درصد افزایش یافت؛ همان افزایش دی اکسید کربن پیش‌بینی‌شده در اواسط قرن در مقایسه با میانگین دوره پیشاصنعتی.
دکتر گاردنر افزود: «یکی از دلایل اهمیت درختان برای اکوسیستم این است که کربن ذخیره می‌کنندــ، اما آب نیز منبعی ارزشمند است، بنابراین باید راه‌هایی برای محاسبه دقیق هزینه کربن آن آب بیابیم.»
«تمامی این داده‌ها به ما کمک می‌کند از رفتار احتمالی این منابع در آینده تصویری دقیق‌تر ایجاد کنیم.»
منبع: ایندیپندنت