چندی پیش مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرده بود که بر اساس مطالعات، هر سال حدود ۴۰ هزار نفر در کشور به دلیل مواجهه با غلظت آلایندگی ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در هوا جان خود را از دست می‌دهند که این عدد، معادل ۱۰ درصد کل موارد فوتی‌ها است و در دنیا به هفت میلیون نفر می‌رسد.
به گزارش فارس، براساس تحقیقات، تهران یکی از آلوده‌ترین شهر‌های جهان محسوب می‌شود که عواقب آن به صورت بیماری‌ها و امراض قلبی‌عروقی، تنفسی و سکته مغزی متوجه ساکنان این شهر می‌شود. شواهد نشان داده است که در روز‌هایی که آلودگی هوای ناشی از ذرات معلق زیاد بوده، موارد پذیرش افرادی که دچار مشکلات قلبی-عروقی و تنفسی شده بوده‌اند، بیشتر بوده است. این روز‌ها تعداد زیادی از شهر‌های کشور از معضل آلودگی هوا رنج می‌برند و بار‌ها طی روز‌های گذشته مدارس به دلیل آلودگی هوا تعطیل شده‌اند.
تعطیلی مدارس درحالی انجام می‌شود که به اعتقاد مسئولان فوری‌ترین اقدام برای مبارزه با آلودگی هوا تعطیلی دو تا سه روزه مدارس کلانشهر است، اما به گفته کارشناسان؛ بی‌گمان این راهکار، کارآمدترین راهکار نیست. شاید در ظاهر برای نبود خروج دانش‌آموزان و فعالیت خودروها، یکی از راهکار‌های متولیان امر برای کنترل آلودگی هوا، مجازی شدن آموزش در مدارس است، اما در عمل به جرئت می‌توان گفت که این تعطیلی‌ها تأثیر چندانی ندارد، ضمن اینکه علاوه بر تاثیرپذیر نبودن این راهکار برای کنترل آلودگی هوا، آموزش دانش‌آموزان نیز با مشکل مواجه می‌شود.
طی دو سال از همه‌گیری ویروس کرونا و حضور نیافتن دانش‌آموزان در مدارس و کلاس درس؛ افت تحصیلی، وابستگی بیشتر به والدین به‌جای نظام آموزشی و بروز ناهنجاری‌های اجتماعی در محصلان از حواشی آموزش مجازی بوده است، اما در این میان نگرانی والدین از سلامت فرزندان و نگرانی مسئولان از تبعات آینده آموزش مجازی برای نظام تعلیم و تربیت هر دو به‌جا و منطقی است، زیرا محققان حوزه روانشناسی تاکید دارند یادگیری از طریق تعامل جمعی بهترین شیوه مؤثر در ارتقای مهارت‌های فردی، اجتماعی است.
موضوع تعطیلی مدارس در آلودگی هوا حالا به چالشی جدی تبدیل شده به طوری که روز گذشته وزرای کشور و آموزش و پرورش از احتمال تغییر استاندارد‌ها در شاخص آلودگی هوا در موضوع تعطیلی مدارس خبر دادند. وزیر کشور دیروز در حاشیه نشست استانداران در پاسخ به سؤالی درباره تعطیلی مدارس به علت آلودگی هوا، گفت: تعطیلی مدارس به خاطر رفع آلودگی نیست، بلکه به خاطر سلامتی فرزندان‌مان است. مصوبه‌ای وجود دارد که در آن مشخص کرده در چه شاخصی از آلودگی، مدارس باید تعطیل باشند. گروه‌های اضطراری استان‌ها براساس همین مصوبه ناچارند تصمیم به تعطیلی بگیرند.
احمد وحیدی افزود: در هرحال این موضوع موجب شد تا با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی را برای دولت تعیین کنیم تا این استاندارد‌ها را کمی تغییر دهیم تا لازم نباشد در این شرایط مدارسمان را تعطیل کنیم. وزیر آموزش و پرورش نیز گفته بود: رئیس‌جمهور هم به موضوع بازگشایی مدارس توجه دارد و می‌خواهیم پیشنهاد دهیم که شاخص‌ها برای تعطیلی مدارس را تعلیق کنند.
اظهارات عجسی و غریب وزرا با واکنش وزارت بهداشت مواجه شد، به طوری که عباس شاهسونی رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، درباره برخی اظهارات اخیر مسوولان وزارت آموزش و پرورش مبنی بر لزوم تغییر شاخص‌های تعطیلی مدارس ناشی از آلودگی هوا، گفته است: بعضی روز‌ها در تهران غلظت ذرات معلق PM ۲.۵ بیش از ۱۰ برابر راهنمای سازمان جهانی بهداشت می‌شود که این یعنی غلظت ذرات معلق به حدی زیاد است که برای سلامتی مردم و بویژه گروه‌های حساس خطرناک است.
وی افزود: یکی از گروه‌های حساس کودکان هستند و این درست نیست که صرفا با تغییر شاخص آلودگی هوا، صورت مسئله را پاک کنیم. ما باید اقدام جدی برای کاهش مواجهه و کاهش غلظت آلاینده‌های هوا داشته باشیم.ای کاش وزیر محترم آموزش و پرورش پیشنهاد می‌دادند که اقداماتی نظیر نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، از رده خارج کردن خودرو‌های فرسوده، بهبود کیفیت سوخت و بهبود کیفیت خودرو‌های تولید داخلی و... برای کاهش غلظت آلاینده‌های هوا صورت گیرد. ما هم در وزارت بهداشت تعطیلی مدارس را راهکار اصلی نمی‌دانیم، اما چاره دیگری جز این نداریم که با این کار مواجهه کودکان با آلودگی هوا را کاهش دهیم.
وی تاکید کرد: مبنای رسیدن غلظت آلاینده‌های هوا به ۱۵۰ که به دنبال آن غیرحضوری شدن مدارس صورت می‌گیرد، در راستای قانون هوای پاک مصوب هیئت وزیران در سال ۱۳۹۶ است. برای تغییر این شاخص که در قانون مطرح شده است باید کمیته‌ای متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل شود تا تصمیماتی با رویکرد سلامت محور اخذ کنند و نه اینکه بیاییم صورت مسئله را پاک کنیم. مگر سازمان محیط زیست که استاندارد‌های ذرات معلق هوا را افزایش داد، به هدف خود رسید که ما با عدم غیرحضوری کردن مدارس به هدف خود برسیم؟
شاهسونی با تاکید بر اینکه اولویت وزارت بهداشت سلامت همه مردم بویژه گروه‌های آسیب پذیر از جمله کودکان، سالمندان و بیماران زمینه‌ای است، اظهار کرد: هر چه که در راستای سلامت مردم باشد وزارت بهداشت با آن موافق است و هرچه که به سلامت مردم آسیب برساند، وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم با آن مخالف خواهد بود.
وی افزود: از طرفی نکته حائز اهمیت این است که خوشبختانه با زیرساختی که خود وزارت آموزش و پرورش به دنبال شیوع کرونا راه انداخت و اپلیکیشن شاد را طراحی کرد، مدارس امسال هیچ وقت تعطیل نشدند و به شکل مجازی فعال بودند درحالی که سال‌های قبل که زیرساختی وجود نداشت، مدارس تعطیل می‌شدند. اما اکنون آموزش از راه دور برقرار است.
معضل دیرینه آلودگی هوای کلان‌شهر‌ها هر ساله با فرارسیدن فصل پاییز و زمستان یادآور خاطرات تلخ، افزایش آلایندگی‌های زیست‌محیطی و علل بیماری‌های قلبی عروقی، تنفسی و گوارشی است که بسیاری از هموطنان را راهی مراکز درمانی می‌کند و بار‌ها مدارس شهر و شهرستان‌های آن را به تعطیلی می‌کشاند، گرچه به‌طور معمول هنگام آلودگی هوا و در نبود باد و باران، تعطیلی مدارس اقدامی عاجل است و گریزی هم از آن نیست، اما بی‌گمان اجرایی نشدن قانون هوای پاک و کم‌کاری سازمان‌های متولی در مبارزه با این قاتل خاموش، راحت‌ترین اقدام برای حفظ سلامت، تعطیلی مدارس است.