یک تحلیلگر مسایل بین الملل میگوید آمریکا با طرح پیشنهاد مبادله 1995 کیلوگرم به دنبال آن است که اولا ذخیر واستراتژیک ایران را از کشور خارج کند و دوما به بیانیه تهران بی توجهی کند.
در حالیکه هنوز طرفین در گیر در پرونده هستهای ایران بر سر زمان، مکان و موضوع مذاکرات ماه نوامبر به توافق نرسیدهاند، آمریکا با طرح این موضوع که بجای1200 کیلوگرم اورانیوم باید 1995 کیلوگرم مبادله شود به استقبال مذاکرات رفته است.
این درحالی است رامین مهمانپرست، سخنگوی وزرات خارجه این پیشنهاد را رد کرد و گفت: «بحث مبادله سوخت موضوعي جداگانه است که بين ايران و اعضای گروه وين بايد دنبال شود که هنوز چيزی دريافت نکرده ايم.»
احمد بخشایشی در گفتوگو با درباره اینکه اهداف آمریکا از پیشنهاد جدیدش در رابطه با تبادل سوخت 1995 کیلو به جای 1200 کیلو چیست، گفت: «آمریکاییها گفتهاند که به جای 1200 کیلوگرم 1995 کیلوگرم اروانیوم باید مبادله شود. طرح این پیشنهاد به این دلیل است که از یک سو آمریکا فکر میکند که ایران طی این مدت ذخایر استراتژیکاش را افزایش داده و میزان اورانیوم غنی شده 5 درصدی ایران در حدود 2000 تا 3000 کیلوگرم است. بنابراین آمریکا با طرح این پیشنهاد میخواهد ذخایر ایران را از دستاش خارج کند.»
وی افزود: «از سویی دیگر چون در بیانیه تهران به طور مشخص بیان شده است که میزان اورانیوم مورد مبادله 1200 کیلوگرم است، آمریکا با طرح این پیشنهاد میخواهد به این بیانیه نیز بی توجهی کند.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اوباما داسیلوا را مامور کرد تا مسئله تبادل سوخت را حل کند، اظهار داشت: «آمریکا احساس میکرد که ایران پیشنهاد برزیل و ترکیه را نخواهد پذیرفت و در نتیجه آمریکا با انجام تبلیغات منفی علیه ایران خواهد توانست این دو را در کنار خود قرار دهد.»
وی اضافه کرد: «زمانیکه ایران حاضر شد این بیانیه را امضا کند، بیشتر از همه روسیه ناراحت شد. چون روسیه این امتیازات را حق خودش میدانست. به همین دلیل است که الان فشار روسیه بر ایران افزایش پیدا کرده است.»
بخشایشی همچنین در پاسخ به این سوال که مذاکرات ماه نوامبر میان ایران و 1+5 را چگونه ارزیابی میکنید، گفت: «با توجه به سفر مقام معظم رهبری به قم که انسجام ملی را در پی داشت و سفر رئیس جمهور به لبنان، فکر میکنم که ایران در مذاکرات دست بالا را داشته باشد، چرا که زمان به نفع ایران در گذر است.»
وی با تاکید بر این نکته که روی هم رفته فضا به نفع ایران است، ادامه داد: «با این وجود آمریکا فکر میکند که ایران در حال ضعف بسر میبرد و به همین دلیل دست برای مذاکره دراز کرده است. در هر حال از نظر آمریکا همین که گفته شود ایران حاضر به مذاکره شد، یک نقطه ضعف برای ایران و پیروزی برای آمریکا محسوب میشود.»
این کارشناس درباره موضع کشورهای اروپایی در مذاکرات گفت: «اروپاییها منافع خودشان را دنبال میکنند و دوست ندارند مشکل ایران با آمریکا به سرعت حل شود. در واقع اروپا میخواهد با آمریکا بر سر ایران چانه زنی کرده و امتیاز بدست بیاورد.»
بخشایشی همچنین درباره میزان تاثیر تحریمها بر ایران گفت: «آمریکا میگوید تحریمها اثر کرده است. ولی من فکر نمیکنم این سخن درستی باشد.»
وی افزود: «مگر اینکه آمریکا بخواهد در بحث هدفمند کردن یارانهها بالاترین فشار را بر روی اقتصاد ایران وارد کرده و در جامعه شکاف ایجاد کند که این شکاف منجر به شورشهایی شود.»
وی با بیان اینکه آنها علاقمند هستند بگویند که تحریمهای هوشمند اثر گذار بوده و باعث شده است ایران هزینههایی را بپردازد، گفت: «اگرچه ایران اعتقاد دارد که تحریمها هزینهها را بالا برده ولی میگوید که این هزینهها به اندازهای نشده است که ما را تسلیم کند.»
به گفته بخشایشی آمریکا میخواهد در افکار عمومی داخلی خود تبلیغ کند که تحریمها علیه ایران اثر کرده و باعث شده است ایرانی که حاضر به مذاکره نبود، مجبور به مذاکره شود.