برزيل فراز و نشيب زيادي را درگذار به دموكراسي طي كرده است. پس از استقلال از پرتغال در سال 1822 ميلادي، رژيم سلطنتي پدرو دوم با كودتاي نظامي در سال 1889 سرنگون شد و جمهوري فدرال تشكيل شد. دوره 1945 - 1930 عصر وارگاس مينامند.
دورهاي كه با ديكتاتوري همراه بود و وارگاس در 1930 قدرت را به دست گرفت و در سال 1945 توسط نظاميها سرنگون شد. وي مجددا در سال 1950 در انتخابات رياستجمهوري پيروز شد و در سال 1954 خودكشي كرد.
دوره 1964 - 1946 دوره دموكراتيك در برزيل تجربه شد اما نظاميها در سال 1964 قدرت را در اختيار گرفتند و تا سال 1985 ميلادي رژيم نظامي بر كشور حاكم بود. در اين دوره مردم از حقوق سياسي و اجتماعي محروم بودند و كانديداهاي فعلي رياستجمهوري از جمله ديلما و سرا در مقابله با رژيم نظامي سختيهاي زيادي متحمل شدند.
اولين انتخابات رياستجمهوري از زمان اكتبر 1960 پس از 29 سال در نوامبر 1989 برگزار شد. پس از 7 سال برگزاري انتخابات در دوره جديدگذار به دموكراسي، برزيل در نحوه برگزاري انتخابات مدلي جديد را مورد آزمايش قرار داد كه در تثبيت سلامت انتخابات بسيار موثر واقع شد.
برگزاري نخستين انتخابات الكترونيكي در سال 1996 نخستين گام در جهت سلامت انتخابات بود كه بهطور آزمايشي در يكي از ايالتها برگزار شد و از سال 2000 ميلادي تمامي انتخاباتهاي اين كشور به همين نحو انجام شد. ويژگي اين سيستم به گونهاي است كه با پايان تمامي انتخابات رياستجمهوري، مجلس و فرمانداريها در يك روز، نتايج آن دقايقي بعد به سرعت اعلام ميشود.
در بازديد آموزشي كه طي دور اول انتخابات از برزيل داشتم مسئولان اجرايي انتخابات صندوق راي گيري قديمي خود را به عنوان سمبل انتخابات سنتي به ما نشان دادند و از تحول تكنولوژيكي و سيستم الكترونيكي انتخابات خود كه روز به روز در حال تحول است سخن گفتند.
فضاي حاكم بر انتخابات برزيل رقابتي و حزبي است. دهها حزب سياسي در برزيل فعالند اما عمده ترين احزاب سياسي راست هستند. اين احزاب تقريبا بيش از 85 درصد آراي مردم را در انتخابات از آن خود ميكنند. انتخابات در برزيل اجباري است و افراد بالاي 18 سال اگر به دلايل غيرموجه در انتخابات شركت نكنند به جريمه نقدي و محروميتهاي اجتماعي محكوم ميشوند.
ميراث لولا
ديلما روسف معروف به ديلما اولين بانويي است كه به عنوان رئيسجمهور در انتخابات يكشنبه از شانس بالايي براي پيروزي برخوردار است. او طي دهه 60 و 70 در مخالفت با ديكتاتوري نظامي سه سال زنداني در دهه 70 را تجربه كرد. بالاترين پست سياسي وي تا پيش از سال 2000 ميلادي وزير انرژي ايالت ريو گراند دو سول بود. با پيوستنش به حزب كارگر و پيروزي اين حزب در انتخابات رياستجمهوري وزير انرژي دولت لولا شد و در دولت دوم وي مسئوليت كابينه مدني را بر عهده گرفت.
ديلما به عنوان كانديداي خوش شانس كنوني از سوي احزابي متعدد حمايت ميشود و مايكل تمر رئيس حزب جنبش دموكراتيك برزيل و رئيس مجلس نمايندگان برزيل معاون وي خواهد بود.
ديلما ادامه دهنده راه لولا در برزيل است. حمايتهاي لولا از او در تبليغات انتخاباتي نشاني از ادامه حضور تفكر وي در برزيل است. گرايش به دخالت دولت در اقتصاد و حمايت از اقشار طبقه پايين از ويژگيهاي لولا و ديلماست كه آنها را تبديل به يك روح در يك بدن ميسازد.
اكثريت مردم نيز از اين وضعيت راضي به نظر ميرسند و دخالت دولت در اقتصاد و حضور تفكر لولا برايشان اهميت خاصي دارد و به همين سبب لولا را خيلي دوست دارند. اين تفكر طي 8 سال گذشته توانسته بود به وعدههاي اقتصادي خود،تامين شغل و بهبود زندگي مردم عمل كند.
در مقابل كانديداي رقيب كه گرايشي راست به اقتصاد و سياست دارد، مدافع نئوليبراليسم در برزيل است.
«سرا » از حزب راستگرا
خوزهسرا نيز تجربه مبارزه سياسي با ديكتاتوري نظامي را در كارنامه سياسي خود دارد و به شدت به وابستگي ديلما به لولا و عدم شايستگيهاي او سخن ميگويد. با اين وجود محبوبيت لولا مانع از نفوذ كلام سرا در راي دهندگان برزيلي خواهد شد.
از همين جا ميتوان به اين موضوع پي برد كه بهرغم وجود ساختارهاي دموكراتيك در برزيل هنوز نيز افراد و رهبران تاثيرگذار از قدرت بالايي براي تغيير اوضاع برخوردارند و نميتوان به استدلال حاميان ديلما در دفاع از عدم وابستگي او به لولا توجهي كرد كه حضور ساختارها را مهم تر از نقش افراد ميدانند و در نتيجه ساختارهاي محكم را ضامن موفقيت ديلما معرفي مينمايند. آينده نشان خواهد داد كه تا چه ميزاني ديلما ابتكار عمل را به عهده خواهد گرفت و نام نيكي ازخود به عنوان نخستين رئيسجمهور زن تاريخ برزيل به يادگار ميگذارد.
آينده سياسي احزاب ليبرال
محافظه كاران و نيروهاي سياسي طرفدار ليبراليسم در برزيل طي هشت سال گذشته، رياستجمهوري را از كف دادهاند و با وجود سياستهاي پويوليستي و حمايتهاي آن از لولا بايد فكري به جذب آراي تودهها بكنند. شايد سياستهاي اقتصادي لولا و گسترش طبقه متوسط در برزيل در آينده فرصتي بزرگ در اختيار نيروهاي جديد قرار دهد كه تحت حمايت نيروهاي طبقه متوسط قرار دارند. انتخابات دور اول و كسب آراي حدود 20 درصد خانم سيلوا كه تحت حمايت تحصيلكردهها و طبقه متوسط قرار داشت نشان از اهميت اين گروهها در آينده سياسي برزيل دارد.