اظهارات رئیس جمهور کهن سال مصر علیه ایران در حالی بیان شد که مقامات ایرانی و مصری توافق نامه مهمی را برای از سرگیری خطوط هوایی میان دو کشور به امضا رساندند که به عقیده برخی این توافق نامه میتواند یخ روابط دو کشور را آب کند.
حسنی مبارک در گفتوگو با مجله «القوات المسلحة» مصر، مسایل مورد مذاکره با ایران را فراتر از نام یک خیابان در تهران عنوان کرد. به ادعای وی مسایل امنیتی و سیاستهای ضد صلح از مهمترین مسایل مربوط به روابط میان ایران و مصر است. رئیس جمهور مصر در این گفتوگو با بیان اینکه همچنان در ایران از ما میخواهند که قرارداد صلح با اسرائیل را لغو کنیم، گفت که ما همچنان به این قرارداد پایبند هستیم.
وی همچنین با ایراد سخنان غیر دوستانه و بیان اینکه مصر خواهان ثبات منطقه است، ادعا کرد که رویارویی درباره برنامه هستهای ایران منطقه را به لبه پرتگاه میبرد. وی با اشاره به ديدار با تعدادی از مقامات ارشد ايرانی در سالهای گذشته از جمله ديدار با سيد محمد خاتمی، علي لاريجانی، ناطق نوری و حدادعادل اظهار داشت: «مسائلی که در روابط ايران و مصر قرار دارند بيش از نام يک خيابان يا نقاشی ديواری در تهران در تمجيد از قاتل رئيس جمهور سابق مصر است.»
در حالی که هم اکنون روابط ايران و مصر در سطح دفاتر حفاظت از منافع در پايتختهای دو کشور برقرار است، به عقیده کارشناسان افزایش روابط دو کشور میتواند برای مردم دو کشور و جهان اسلام و کشورهای منطقه بسیار مفید باشد.
روابط تهران و قاهره در طی سالیان گذشته همواره با نوساناتی همراه بوده است. در تاریخ معاصر این روابط دو بار قطع شده که هر دوبار آن مربوط به اختلاف نظر دو کشور نسبت به فلسطین و اسرائیل است.
اولین بار روابط دو کشور در تابستان 1339 به دستور جمال عبد الناصر به دلیل هم پیمان بودن پهلوی دوم با اسرائیل قطع شد. با مرگ ناصر و روی کار آمدن انور سادات این روابط دوباره احیا شد. اما درست دو ماه پس از پیروزی انقلاب در ایران این بار امام خمینی(ره) در اعتراض به انعقاد پیمان کمپ دیوید و سفر انور سادات به بیت المقدس دستور قطع شدن روابط ایران با مصر را صادر کرد.
نگاهی به دلایل قطع روابط ایران و مصر تحلیلگران روابط دو کشور را به این سمت سوق داده که اختلافات ایران و مصر در خصوص روابط دو جانبه تنها متوجه مسائل مربوط به فلسطین نیست، در واقع میشود گفت که اصول ایدوئولوژیک و متعارض حاکم بر سیاست خارجی دو کشور است که تا کنون به مانع اصلی برای از سر گیری روابط تهران-قاهره تبدیل شده است.
علاوه بر این کارشکنیهای آمریکا و اسرائیل نیز در عدم بهبود روابط ایران و مصر موثر است. مصر هم پیمان آمریکا در منطقه است و سالیانه کمکهای زیادی از این کشور دریافت میکند. از سوی دیگر این کشور بزرگ و تاثیر گذار عربی با اسرائیل روابط خود را حفظ کرده است. پس طبیعی است اسرائیل و آمریکا تمایلی به برقراری رابطه ایران و مصر نداشته باشند چرا که برقراری روابط میتواند توازن قوا در منطقه را علیه اسرائیل بر هم زند.
نوری در تاریکی
اما سخنان حسنی مبارک در حالی منتشر شد که مقامات ایرانی و مصری درباره از سرگيری خط پروازی ميان دو کشور به توافق رسيدند.
در جريان سفر رئيس سازمان گردشگری و ميراث فرهنگی كشورمان به قاهره توافقنامه مهمی در حوزه حمل و نقل هوايي ميان دو كشور به امضا رسيد که خبرگزاریها اين توافقنامه را مهمترين موافقت نامه رسمی بين دو كشور جمهوری اسلامي ايران و جمهوری عربی مصر پس از 30 سال خواندهاند.
بر اساس اين تفاهمنامه، که میان حمید بقایی رئیس سازمان گردشگری ایران و سرلشکر احمد شفیق وزیر هوانوردی مصر امضا شد، دو طرف متعهد شدند شرکتهای مسافربری در دو کشور تاسيس و زمينه 14 پرواز را درهفته فراهم کنند که اين نشان دهنده پيشرفت روابط اقتصادی بين دوکشور تلقی میشود.
در همین رابطه رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت خارجه با استقبال از بر قراری خطوط هوایی دو کشور، آن را در گسترش روابط مردم دو کشور مفید دانست.
مهمانپرست همچنین در واکنش به اظهارات حسنی مبارک گفت: «شرایط داخلی مصر حساس است. دستگاه سیاست خارجی این کشور هنوز آمادگی برای بحث مذاکرات و بهبود روابط با ایران ندارد و در دستور کار ما نیز روابط سیاسی با این کشور قرار ندارد.»