فرارو- بیماری‌های لثه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن انسان است که بین ۲۰ تا ۵۰ درصد از مردم در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. بیماری‌های لثه زمانی رخ می‌دهند که پلاک (یک لایه چسبنده از باکتری) روی دندان‌ها ایجاد می‌شود.
به گزارش فرارو به نقل از کانورسیشن، مراحل اولیه بیماری لثه قابل درمان و برگشت‌پذیر است. با این وجود، برخی افراد دچار یک نوع مزمن مخرب بیماری لثه می‌شوند که غیرقابل برگشت است. این بیماری به سمت از دست رفتن دندان پیشرفت می‌کند. تعداد فزاینده‌ای از شواهد نشان می‌دهند که بیماری لثه می‌تواند افراد را بیشتر در معرض خطر ابتلا به سایر بیماری‌های جدی سلامت قرار دهد.
در ادامه چند مورد از شرایط سلامت رایج مرتبط با بیماری لثه و نحوه ارتباط آن ذکر خواهد شد:
نتایج چندین مطالعه نشان می‌دهند که بیماری لثه متوسط یا شدید به طور قابل توجهی با زوال عقل مرتبط است. برای مثال، نتیجه یک مطالعه نشان داد که ابتلا به بیماری مزمن لثه به مدت ده سال یا بیشتر با خطر ابتلا به آلزایمر ۷۰ درصد بیشتر از افراد بدون آن مرتبط است. نتایج پژوهش‌ها هم چنین ارتباط بین بیماری لثه و کاهش شش برابر توانایی شناختی را نشان داده اند.
در ابتدا تصور می‌شد باکتری‌ها به طور مستقیم مسئول این ارتباط هستند. P. gingivalis باکتری رایج در بیماری مزمن لثه در مغز افرادی که بر اثر ابتلا به بیماری آلزایمر فوت کرده بودند یافت شده بود. آنزیم‌های باکتریایی سمی به نام gingipains نیز یافت شدند که تصور می‌شود با جلوگیری از خاموش شدن پاسخ ایمنی و در نتیجه طولانی شدن التهاب بیماری لثه را بدتر می‌کنند.
با این وجود، مشخص نیست که باکتری در مغز، یک پاسخ ایمنی اصلاح شده یا سایر عوامل مانند آسیب ناشی از التهاب سیستمیک کدام یک قادر به توضیح این ارتباط هستند. با این وجود، مراقبت از سلامت دهان و دندان می‌تواند یکی از راه‌های کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر باشد.
بیماری‌های قلبی عروقی نیز به شدت با بیماری لثه مرتبط هستند. نتیجه یک مطالعه بزرگ روی بیش از ۱۶۰۰ نفر بالای ۶۰ سال نشان داد که بیماری لثه با ۳۰ درصد اکثر خطرات اولین حمله قلبی مرتبط بوده است. این ارتباط حتی پس از آن که پژوهشگران شرایط دیگر (مانند دیابت و آسم) یا عادات سبک زندگی (مانند وضعیت سیگار کشیدن، تحصیلات و ازدواج) که خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهند را بررسی کردند وجود داشته و ادامه یافته بود.
هم چنین، نتایج مطالعات تازه نشان داده‌اند التهاب سیستمیک ناشی از بیماری مزمن لثه باعث می‌شود سلول‌های بنیادی بدن گروهی از نوتروفیل‌ها (نوعی گلبول سفید دفاعی اولیه) را تولید کنند. این سلول‌ها ممکن است با آسیب رساندن به سلول‌هایی که شریان‌ها را پوشانده‌اند به پوشش شریان‌ها آسیب برسانند و باعث ایجاد پلاک‌ها شوند.
بیماری لثه یکی از عوارض شناخته شده دیابت نوع ۲ است و بیماری مزمن لثه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. فرایند‌هایی که این دو بیماری را به یکدیگر مرتبط می‌سازند کانون پژوهش‌های بسیاری هستند و این احتمال وجود دارد که التهاب ناشی از هر بیماری روی دیگری تاثیر بگذارد. برای مثال، دیابت نوع ۲ با افزایش التهاب در لثه، خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش می‌دهد. هم چنین، نشان داده شده است که بیماری لثه به اختلال در سیگنال دهی انسولین و مقاومت به انسولین دامن می‌زند که هر دو می‌توانند دیابت نوع ۲ را تشدید کنند.
چندین کارآزمایی بالینی نشان داده‌اند که تمیز کردن شدید دندان‌ها می‌تواند کنترل قند خون را در بیماران دیابتی برای چند ماه بهبود بخشد و ارتباط بین این دو بیماری را بیشتر نشان دهد.
بیماری لثه هم چنین با خطر بیشتر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان مرتبط است. برای مثال، نشان داده شده بیمارانی که سابقه بیماری لثه را گزارش کرده‌اند ۴۳ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان مری و ۵۲ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان معده قرار دارند. نتایج پژوهش‌های دیگر نشان داده‌اند که افراد مبتلا به بیماری مزمن لثه بین ۱۴ تا ۲۰ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به هر نوع سرطان هستند.
هم چنین، افراد مبتلا به بیماری مزمن لثه ۵۴ درصد بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان پانکراس قرار دارند. هنوز مشخص نیست که علت این رابطه چیست. برخی فکر می‌کنند که به التهاب مربوط می‌شود که عاملی برای بیماری لثه و سرطان است. التهاب محیطی را که سلول‌ها برای سالم ماندن و عملکرد صحیح به آن نیاز دارند مختل می‌کند و عاملی در پیشرفت بیماری لثه و رشد تومور است.
بیماری لثه در مراحل اولیه می‌تواند قابل پیشگیری و برگشت‌پذیر است. در حالی که برخی از عوامل خطر بیماری لثه را نمی‌توان تغییر داد (مانند ژنتیک). شما می‌توانید سبک زندگی خود را تغییر دهید تا خطر کلی را کاهش دهید. برای مثال، خوردن قند کمتر، پرهیز از سیگار کشیدن و پرهیز از نوشیدن مشروبات الکلی و کاهش استرس همگی می‌توانند کمک کننده باشند. هم چنین، مهم است که بدانید برخی دارو‌ها (مانند برخی از دارو‌های ضد افسردگی و فشار خون بالا) ممکن است تولید بزاق را کاهش دهند که می‌تواند خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهد. افرادی که از این دارو‌ها استفاده می‌کنند باید اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهند مانند استفاده از ژل‌ها یا اسپری‌های مخصوص برای افزایش تولید بزاق یا اطمینان از مراقبت بیشتر در هنگام مسواک زدن.
البته مهمترین کار‌هایی که می‌توانید برای محافظت از خود در برابر بیماری لثه (و متعاقبا سلامت کلی خود) انجام دهید مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید و پرهیز از استفاده از دهان شویه بعد از مسواک زدن است. نخ دندان کشیدن و بازدید‌های منظم دندانپزشکی نیز به شما کمک می‌کنند تا سلامت دهان‌تان را کنترل کنید.