کویر مرکزی یا چاله شرقی با باتلاقها رمل و شنهای فراوان جایی است که آسمان و زمین به هم دوخته میشود مکانی که شاید پوشش گیاهی چندانی ندارد، اما زیباییاش منحصر بهفرد است.
برای سفر به کویر مرکزی ایران (چاله شرقی) راههای زیادی وجود ندارد یکی از راهها طی مسیر از سمت شاهرود و ادامه دادن بیش از ۷۰ کیلومتر تا کویر چاه جام سپس سمت جاده مسیر خالی و صرفاً تردد با خودروهای دو دیفرانسیل سمت روستای دور افتاده و محروم و کم سکنه سهل که تنها کمتر از ۵ خانوار دارد و در ادامه طی مسیر بالغ بر ۲۵۰ کیلومتر در جادهای ناهموار و سرانجام وارد شدن به چاله شرقی کویر مرکزی ایران، دشت کویر مرکزی ایران با مساحتی به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۳۲۰ کیلومتر در جنوب رشته کوه البرز در مرکز شمالی ایران قرار دارد.
کویر مرکزی یا چاله شرقی از شمال به دامنههای البرز مرکزی و شرقی و از غرب به جاده ارتباطی دامغان به جندق و کویر ریگ جن، از شرق به کوههای پیر حاجات و ازبک کوه و از جنوب به محور ارتباطی خور - طبس محدود میشود.
قسمت عمده این کویر را باتلاقهای وسیع فرا گرفته و برای عبور صرفاً از جاده دسترسی اکتشافی به عرض تنها یک خودرو که دو طرف را باتلاق احاطه کرده باید طی مسیر نمود و با شروع باتلاق، زیباییهای کویر چشم هر انسانی را خیره کرده و در جایی که آسمان در پهنه زمین محو میشود میتوان بزرگی خداوند را به نظاره نشست.
عدم وجود پوشش گیاهی در عمده پهنه این کویر و وجود زمینهای پست باعث شده که کوچکترین بارش سبب ایجاد باتلاقهای مهیبی در این کویر گردد. از این رو عبور از این کویر بدون مطالعات لازم و بررسی دقیق ماههای بارش به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
در این کویر خاکهای زرد و همچنین نمک سیاه به وفور دیده میشود. قسمتی از زمینهای این کویر پوشیده از سوراخهایی به شکل دهانه آتشفشان است که در اثر تبخیر سریع آب و پوکی جنس خاک به وجود آمده و زیبایهای را دوچندان کرده است.
عکاس: محمدعلی عباس نژاد