فرارو- آرایه میلی‌متری/زیر میلی‌متری آتاکاما (ALMA) که به طور معمول برای مطالعه چگونگی شکل‌گیری سیارات استفاده می‌شود، باز هم افقی جدید به ناشناخته‌های کیهان باز کرد. اخترشناسان با استفاده از این تلسکوپ زمینی موفق شدند جوان‌ترین سیاره کهکشان راه شیری را شناسایی کنند که می‌تواند به دانسته‌های ما در خصوص چگونگی شکل گیری زمین و منظومه شمسی بیفزاید.
به گزارش فرارو، دیسک‌های دور سیاره‌ای تجمعی از گاز، غبار و سنگ در اطراف سیارات جوان هستند. این دیسک‌ها حاوی موادی هستند که ممکن است قمر‌ها و دیگر اجرام کوچک و سنگی را تشکیل دهند و حتی رشد سیارات جوان و غول پیکر را کنترل کنند. تجزیه و تحلیل این دیسک‌ها در مراحل اولیه ممکن است به روشن کردن شکل‌گیری منظومه شمسی خودمان، از جمله قمر‌های گالیله مشتری، که دانشمندان معتقدند حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش در یک قرص دور سیاره‌ای شکل گرفته‌اند، کمک کند.
بر همین اساس، اخترشناسان در حین مطالعه AS 209 - ستاره جوانی که در فاصله تقریباً ۳۹۵ سال نوری از زمین و در صورت فلکی Ophiuchus قرار دارد - یک لکه از نور ساطع شده را در وسط یک شکاف خالی در گاز اطراف ستاره مشاهده کردند. این یافته در ادامه منجر به کشف یک دیسک دور سیاره‌ای در اطراف سیاره‌ای با جرم مشتری شد. نتایج این تحقیق در ۲۷ جولای در نشریه The Astrophysical Journal Letters منتشر شد.
این سیاره فراخورشیدی در فاصله بیش از ۲۰۰ واحد نجومی (یک واحد نجومی برابر با فاصله بین زمین و خورشید است) یا ۱۸.۵۹ میلیارد مایل از ستاره میزبان قرار دارد. این فاصله بسیار زیاد، نظریه‌های پذیرفته شده در مورد تشکیل سیاره را به چالش می‌کشد و اگر سن تخمینی ستاره میزبان یعنی ۱.۶ میلیون سال درست باشد، این سیاره فراخورشیدی می‌تواند یکی از جوان‌ترین سیاره‌های کشف شده در کهکشان ما باشد. البته هنوز تحقیقات بیشتری برای تایید این داده‌ها مورد نیاز است و اخترفیزیکدانان امیدوارند که مشاهدات آتی با تلسکوپ فضایی جیمز وب بتواند وجود اطلاعات ما در خصوص این سیاره را افزایش دهد.
اخترشناسان مدت‌هاست که به وجود قرص‌های دور سیاره‌ای در اطراف سیارات فراخورشیدی مشکوک بودند، اما تا همین اواخر قادر به اثبات آن نبودند. در سال ۲۰۱۹، دانشمندان ALMA برای اولین بار در حین رصد سیاره فراخورشیدی جوان PDS 70c، یک دیسک دور سیاره‌ای تشکیل دهنده قمر را کشف کردند و این کشف را در سال ۲۰۲۱ به اثبات رساندند. مشاهدات جدید یک قرص دور سیاره‌ای در AS 209 ممکن است جزئیات بیشتری از این معما را آشکار سازد. AS ۲۰۹ یک ستاره جوان است که در فاصله ۳۹۵ سال نوری از زمین و در صورت فلکی Ophiuchus قرار دارد. این منظومه ستاره‌ای بیش از پنج سال است که به دلیل وجود هفت حلقه تو در تو، که محققان معتقدند با تشکیل سیارات مرتبط است، مورد توجه دانشمندانی بوده است که با آرایه میلی‌متری/زیر میلی‌متری آتاکاما (ALMA) کار می‌کنند.
منبع: scitechdaily
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو