خودرو نیز همانند هر دستگاه دیگری نیاز به یک به وجود آورنده نیرو و یک منتقل کننده نیرو دارد . در خودرو این وظایف بر عهده موتور یا همان تولید کننده نیرو و گیر بکس یا همان انتقال کننده نیرو است . گیربکس به همراه کلاچ و دیفرانسیل نیروی تولید شده توسط موتور را به چرخ ها منتقل میکنند و یکی از عوامل اصلی حرکت خودرو به حساب می آیند. از آنجا که این بخش از اهمیت بسیار بالایی برخورد دار است و تعمیرات آن فقط از دست یک متخصص بر می آید ، در این مقاله به شما نحوه کار گیربکس و چگونگی مراقبت از این قطعه با اهمیت را آموزش خواهیم داد .
گیربکس
گیربکس یکی از قطعات مهم لوازم یدکی خودرو است که به طور خلاصه وظیفه گیربکس این است که قدرت نیروی تولید شده توسط موتور را کنترل و به دست راننده به سپارد . گیربکس این امکان را به خودرو میدهد که بدون بالا بردن دور موتور به سرعت دخواه برسیم چرا که هر موتور میزان شخصی در تولید توان دارد . البته گیر بکس یا همان جعبه دنده وظایف مهم دیگری نیز دارد که از مهم ترین آن ها میتوان به :
جلوگیری از سرعت های نا خواسته : با کمک گیربکس میتوان در جاده های مختلف با شرایط مختلف کنترل سر عت را به راننده سپرد تا در سراشیبی ها خودرو سرعت بیش از حد نگیرد .
دنده عقب : گیر بکس میتواند چرخ ها را وادار به حرکت در جهت مخالف جهت معمول کرد تا خودرو در جهت معکوس حرکت کند .
روشن کردن موتور بدون حرکت : اگر بخواهیم موتور را روشن کنیم و حرکت نکنیم این وظیفه گیر بکس است که انتقال نیرو به چرخ ها را متوقف و باعث حرکت نکردن خودرو شود .
قطعات گیربکس و چگونگی کارکرد آن
گیر بکس ها از قطعات زیادی شکل گرفته اند اما از مهم ترین آنها میتوانیم به جعبه دنده اشاره کنیم که در شکل ها و کیفیت های مختلف مانند تمام لوازم یدکی خودرو حتی لوازم یدکی میتسوبیشی وجود دارند . در هر گیربکسی جعبه دنده ها وجود دارند فقط تعداد آن ها متفاوت است . چرخ دنده ها همان دنده های دسته دنده داخل کابین هستند . چرخ دنده های گیر بکس به نوعی همان دنده های روی دوچرخه هستند که حتما همگی دیده اید . قطعات دیگری در گیربکس که دارای اهمیت کمتری هستند :
پوسته گیر بکس
این بخش از جنس چدن است و تمام قطعات گیر بکس مانند جعبه دنده ها ، یاتاقان گیربکس و محور ها همگی روی این بخش قرار دارند .
شافت ورودی یا محور کلاچ
این بخش وظیفه حرکت دادن گیر بکس را بر عهده دارد . این بخش به صورت یک دست به بخش چرخ دنده ای پوسته گیربکس متصل است و وظیفه اتصال با موتور خودرو از طریق کلاچ بر عهده دارد .
چگونه از خرابی گیربکس جلوگیری کنیم ؟
در بالا از اهمیت گیر بکس مطلع شدیم ، حالا شاید بخواهید بدانید چگونه باید از خرابی گیر بکس این لوازم یدکی پر اهمیت جلوگیری کنیم ، در این بخش نیز به این پرسش شما پاسخ خواهیم داد .
بررسی مایعات گیر بکس
گیر بکس برای انجام وظیفه خود نیاز به مایع خاصی دارد تا چرخ دنده ها را نرم نگه داشته و از به هم سابییدن آن ها جلوگیری کند . بدیهی است که اگر مقدار این مایع کم شود دیگر چرخ دنده ها نرم نخواهد بود و با به سابییده شدن های طولانی باعث خرابی گیر بکس و سایر اجزای آن خواهد شد .
نکته : انواع مختفی از مایعات برای انواع گیر بکس وجود دارد که انتخاب مایع اشتباه میتواند باعث خرابی و آسیب زیادی به گیربکس و خودرو ما شود پس توصیه میشود دفتر چه راهنمای مالک خود را کنترل کنید تا بدانید چه نوع مایع ای برای خودرو شما مناسب است .
با دقت دنده عوض کنید
عوض کردن دنده امری حیاتی برای سلامت گیر بکس است چرا که چرخ دنده ها قطعات ظریفی هستند و هر اشتباه در عوض کردن دنده میتواند باعث خرابی جدی در گیر بکس خودرو شما باشد . معمولا اشتباه در دنده عوض کردن غیر عمد است اما با دانستن مضرات بد دنده عوض کردن میتوان از انجام این کار جلوگیری کرد .
از ترمز دستی خود استفاده کنید
اگر شما نیز در سراشیبی ها پارک میکنید و ترمز دستی خود را نکشید و به مکانیزم خودرو اعتماد میکنید باید بگویم اشتباه میکنید چرا که کاسه فرسوده خواهد شد و اگر در سراشیبی ها از ترمز دستی استفاده نکنید امکان خراب شدن آن وجود دارد
داغ شدن گیر بکس
داغ شدن یکی از اصلی ترین دلایل خرابی گیر بکس یا هر قطعه دیگری است ، گرما بیش از حد در نزدیکی گیر بکس شود چرا که این قطعه بسیار ظریف است و در صورت گرما میتواند دچار مشکل شود . گرما میتواند باعث آسیب دیدن چرخ دنده ها ، لرزیدن برای اطمینان از اینکه گیر بکس خودرو شما بیش از حد داغ نمی شود ، باید هر چند وقت یکبار آن را بررسی و میزان مایع درون آن را کنترل کنید و از نشتی آن جلوگیری کنید .