به گزارش فرارو به نقل از بلومبرگ، «جو بایدن» برای سفر برنامه ریزی شده خود به اسرائیل، کرانه باختری و عربستان سعودی در اواسط ژوئیه یک برنامه سیاسی پرمخاطره دارد. سوال اینجاست که او چرا این کار را انجام میدهد؟
این سفر قرار است از بیت المقدس آغاز شود جایی که رئیس جمهور امریکا قصد دارد «با رهبران اسرائیل در مورد امنیت، رفاه و افزایش ادغام در منطقه بزرگ دیدار کند».
«نفتالی بنت» نخست وزیر روز دوشنبه استعفای خود را اعلام کرد. به گفته سفارت آمریکا سفر بایدن هم چنان ادامه دارد. زمانی که او به بیت المقدس میرسد «یائیر لاپید» نخست وزیر موقت و دولتی را میبیند که قادر به انجام اقدام یا تصمیم گیریهای بزرگ نیست. برگزاری انتخابات برای اواخر اکتبر یا اوایل نوامبر برنامه ریزی شده است. بایدن هم چنین با «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر پیشین و رهبر مخالفان که نظرسنجیها میگویند به احتمال زیاد دولت آینده را رهبری خواهد کرد دیدار میکند.
همه سخنان بایدن برای ترجیحات و اولویتبندیهای سیاسی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. سخنان خوشایند توسط میزبانان وی تبلیغ شده و توسط دیگران به عنوان دخالت در سیاست اسرائیل محکوم خواهند شد.
سفر او به کرانه باختری جایی که قصد دارد با رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین دیدار کند بحثی در انتظار وقوع است. هیچ رئیس جمهور سابق آمریکا تاکنون از آن منطقه مورد مناقشه بازدید نکرده است. خروج بایدن از سنت دیپلماتیک پیشین از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین در رام الله مورد استقبال قرار خواهد گرفت. با این وجود، نبرد اینجا برای آینده است و هیچ دلیلی وجود ندارد که تصور کنیم گفتگوی تابستانی بین محمود عباس ۸۷ساله و بایدن ۷۹ساله تفاوت زیادی در خطوط سرزمین مقدس ایجاد کند.
خارجی بودن سفر بایدن مانع از این نمیشود که سفر رئیس جمهور به کرانه باختری به موضوع بحث و گفتگو در امریکا تبدیل نشود، زیرا انتخابات میان دورهای کنگره در نوامبر برگزار خواهد شد. حامیان و منتقدان اسرائیل بر سر خروج از پروتکل (بازدید نکردن روسای جمهور پیشین از رام الله) بحث خواهند کرد. شاید بایدن به این نتیجه رسیده باشد که این میتواند برای حزب او مفید باشد.
با این وجود، نتایج اکثر نظرسنجیهای عمومی نشان میدهند که دموکراتها به دلایلی که هیچ ارتباطی به کرانه باختری یا روند صلح ۵۵ساله رو به زوال ندارد با شکست بزرگی در مجلس نمایندگان مواجه میشوند.
آخرین ایستگاه در برنامه سفر رئیس جمهور در عربستان سعودی یکی از مهمترین ایستگاهها یا شاید خیلی مهم باشد. به گفته کاخ سفید بایدن با رهبران شورای همکاری خلیج فارس و دیگر رهبران عرب از مصر، اردن و عراق دیدار خواهد کرد. «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان ریاست این گردهمایی را بر عهده خواهد داشت. نام پسر وی «محمد بن سلمان» عمدا از اعلامیه حذف شد. کاخ سفید خاطرنشان میکند که عربستان سعودی «برای نزدیک به هشت دهه شریک استراتژیک ایالات متحده بوده است».
این سخنی درست است، اما وقتی صحبت از دولت بایدن به میان میآید نیاز به علامت ستاره دارد. در سال ۲۰۱۸ میلادی عوامل سعودی در استانبول به شکلی مخفیانه «جمال خاشقجی» روزنامه نگار با سابقه سعودی را که ستون نویس «واشنگتن پست» بود به قتل رساندند. خاشقجی دوستان زیادی در پایتخت آمریکا داشت و قتل او به موضوعی پر سر و صدا تبدیل شد. بایدن در کارزار انتخاباتی خود ولیعهد عربستان سعودی را به صدور فرمان قتل متهم کرد. محمد بن سلمان همان گونه که شناخته میشود وارث تاج و تخت پدر ۸۶سالهاش و صاحب قدرت فعلی در عربستان سعودی است.
تصادفا او به عنوان متحد نزدیک کاخ سفید دونالد ترامپ در نظر گرفته میشد. بایدن وعده داد که در صورت پیروزی در انتخابات عربستان سعودی بهای وحشتناکی برای قتل خاشقجی خواهد پرداخت. او گفت که به رابطه ویژه آمریکا با عربستان سعودی پایان خواهد داد و ریاض را به یک «یاغی بین المللی» تبدیل خواهد کرد. با این وجود، این تعهدی بود که بایدن نتوانست به آن عمل کند. پادشاهی سعودی هر گناه و نقصی که دارد بسیار بزرگ، به شدت غنی از انرژی و متحدی است که نمیتوان آن را منزوی کرد. در نتیجه، عربستان با اجازه بایدن پاک و منزه شد! (بایدن اکنون درصدد کشف راهی است که همین امر در مورد روسیه نیز صدق کند).
اعلامیه کاخ سفید در مورد نشست ریاض مجموعهای از پیشنهادات بیمزه بود: حمایت از آتش بس در یمن، همکاری اقتصادی و امنیتی منطقه ای، زیرساختها و طرحهای اقلیمی، مهار ایران و پیشبرد حقوق بشر. انگیزه واقعی بایدن، اما متقاعد کردن سعودیها برای پمپاژ نفت کافی به منظور کاهش قیمت حاملهای انرژی در ایالات متحده پیش از ماه نوامبر است. این امر بدون رضایت محمد بن سلمان محقق نخواهد شد. خاندان سلطنتی عربستان به مهمان نوازی معروف هستند. محمد بن سلمان شرکت در یک صحنه عمومی به خصوص با حضور پدرش را نمیخواهد. در حال حاضر طراحی صحنه رقص برای سقوط بایدن در حال انجام است.
سه روز پس از اعلام دستور کار رسمی آمریکا بایدن آن را اصلاح کرد. او به خبرنگاران گفت: «من قصد ندارم با محمد بن سلمان ملاقات کنم. من به یک جلسه بین المللی میروم و او نیز بخشی از آن خواهد بود». مطمئنا شاید آن دو مرد در کاخ سلطنتی با یکدیگر برخورد کنند دست بدهند و بگویند: «احساس سختی نیست». به احتمال زیاد، دیدار مسالمتآمیز و آشتی جویانه به صورت خصوصی انجام میشود. مهم نیست همه آگاه خواهند بود که بایدن رهبر خیالی جهان آزاد برای دیدار با شاهزادهای که به اندازه کافی جوان است که میتواند نوه او باشد به عربستان سعودی سفر کرد.
سفر بایدن به خاورمیانه به نوعی مرخصی آخر هفته قلمداد میشود. در سرزمین مقدس کسی نیست که با او صحبت کند. کسی نیست که بخواهد در اجلاس با او صحبت کند. او باید راهی برای جبران رابطه تیره شده خود با محمد بن سلمان بیابد که به سفر تقریبا ۱۱ هزار کیلومتری نیازی ندارد و میتواند به پادشاهی سعودی پیشنهاد نفتی سخاوتمندانهای ارائه بدهد که ریاض نتواند آن را رد کند.