فرارو- باستان شناسی دریایی در روز‌های اخیر شاهد اخبار هیجان انگیزی بوده است. پس از کشف یک گنجینه بزرگ غرق شده در اقیانوس اطلس، حالا باستان شناسان می‌گویند که کشتی سلطنتی ۳۴۰ ساله حامل یکی از جنجالی‌ترین پادشاهان انگلستان، یعنی جیمز دوم (حکومت ۱۶۸۵-۱۶۸۸ میلادی) را در سواحل شرقی این کشور یافته اند.
به گزارش فرارو، یک کشتی جنگی سلطنتی بریتانیا در سال ۱۶۸۲ در سواحل شرقی این جزیره غرق شد. این کشتی از آن جهت مشهور بود که حامل جیمز استورات، ولیعهد پادشاهی انگلستان بود که به علت گرویدن به مذهب کاتولیک از سوی پارلمان انگلستان تبعید و در شهر‌هایی همچون بروکسل و ادینبرو زندگی می‌کرد. در سال ۱۶۸۲، شرایط در انگلستان به شکلی پیش رفت که جمیز تصمیم گرفت به انگلستان بازگردد تا جایگاه سابق خود را بدست آورد، اما در این بازگشت کشتی او دچار حادثه و سپس غرق شد.
جیمز دوم، پادشاه کاتولیک انگلستان از 1685 تا 1688
گلوسستر (کشتی مورد نظر) نیمه مدفون در بستر دریا پنهان شده بود تا اینکه برادران جولیان و لینکلن بارنول و دوستشان جیمز لیتل در سال ۲۰۰۷ پس از چهار سال جستجو در خط ساحلی نورفولک آن را کشف کردند. نتایج این کشف، اما تازه اکنون منتشر شده، زیرا در تمام این مدت به دلایل امنیتی و حفاظتی، کار‌های بازیابی به صورت مخفیانه دنبال می‌شد.
گفته می‌شود که این کشتی به علت اختلاف میان جیمز که در آن زمان دوک یورک محسوب می‌شد، با ناخدا بر سر هدایت مسیر کشتی در ۶ می ۱۶۸۲ در سواحل شنی نورفولک غرق شد. هنوز معلوم نیست که این غرق شدن یک تصادف بود یا در نتیجه اقدامی خائنانه به وقوع پیوست، اما کلر جوویت، کارشناس تاریخ دریانوردی دانشگاه آنگلیای شرقی، خاطرنشان کرد که قدمت و اعتبار کشتی، وضعیت غرق شدن، یافته‌های بدست آمده و زمینه سیاسی حادثه، همگی به اهمیت این کشف بزرگ تأکید دارند. صد‌ها خدمه و مسافر کشتی در این حادثه جان باختند، اما ما می‌دانیم که جیمز توانست به سختی از این مهلکه جان سالم بدر ببرد.
زنگ هشدار دهنده کشتی گلوسستر
جوویت افزود: «به دلیل شرایط غرق شدن، می‌توان ادعا کرد که این مهم‌ترین کشف تاریخی دریایی از زمان کشف کشتی مری رز در سال ۱۹۸۲ است.» مری رز، یکی از کشتی‌های جنگی هنری هشتم بود که در سال ۱۵۴۵ غرق شد و در سال ۱۹۸۲ در یک شاهکار باستان شناسی دریایی، از زیر دریا به بیرون کشیده شد. کالسکه‌های چوبی، قابلمه‌های پخت و پز، چاقوی جراحی، جلد کتاب‌های چرمی، سرنگ ها، کمانچه ها، سوت ها، اسلحه ها، وسایل ناوبری، و مبلمان همگی از جمله مواردی بودند که از مری رز بازیابی شدند و بزرگترین مجموعه از مصنوعات واقعی عصر تودور را در اختیار مورخان قرار دادند.
یک عینک که هنوز در جعبه خود قرار دارد
گلوسستر نیز یک لحظه «تقریباً» مهم در تاریخ سیاسی بریتانیا را نشان می‌دهد؛ یک کشتی غرق شده سلطنتی که نزدیک بود باعث مرگ وارث کاتولیک تاج و تخت پروتستان انگلستان، در پر تنش‌ترین دوران این امپراتوری شود. دوک یورک اگرچه در سال ۱۶۸۵ توانست با عنوان جیمز دوم به پادشاهی انگلستان برسد، اما تنها سه سال بعد مخالفان او را در جنگی شکست داده و از سلطنت خلع کردند. جیمز نیز به فرانسه رفت و تا سال ۱۷۰۱ که تاریخ درگذشت او بود، در این کشور زندگی کرد. اعلام شده نمایشگاهی برای سال ۲۰۲۳ در موزه و گالری هنر قلعه نورویچ برنامه ریزی شده است که در آن اشیاء یافت شده از این کشتی، از جمله زنگی که به شناسایی موقعیت کشتی کمک کرد، نمایش داده می‌شود.
منبع: sciencealert
ترجمه: مصطفی جرفی -فرارو