کوخم، شهر کوچکی با تقریبا ۵ هزار نفر جمعیت در ساحل رود موزل در ایالت راینلند فالس است. گرچه این منطقه از دوران روم باستان مورد سکونت واقع شده، اما برای نخستین‌بار در سال ۸۸۶ میلادی نام آن در سندی ذکر شده است. پس از جنگ جهانی دوم و آغاز جنگ سرد و خطر بروز جنگ اتمی هیچ کس نمی‌دانست این شهر چه اسراری را در خود نهفته است.
در قطعه‌زمینی به مساحت ۸ هزار و ۷۰۰ متر مربع بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۴ یک "مدرسه و استراحتگاه" وابسته به بانک مرکزی آلمان در یک محله مسکونی احداث شد. با وجود برخی گمانه‌زنی‌ها حتی همسایه‌ها هم نمی‌دانستتند در دل این ساختمان چه می‌گذرد.
مخفیگاه و سنگر اصلی در زیر ساختمان قرار دارد. سازندگان امیدوار بودند این سنگر که در دره موزل و در عمق ۳۰ متری زمین ساخته شده بتواند در جنگ جهانی سوم و حملات با بمب‌های هسته‌ای دوام بیاورد. در درون این مخفیگاه ۱۵ میلیارد مارک، واحد پول آن زمان آلمان، بعنوان پول وضعیت اضطراری انبار شده بود.
در دوران جنگ سرد دولت آلمان با ترس از اینکه اسکناس‌های جعلی وارد سیستم اقتصادی شوند و اعتماد مردم و بخش‌های اقتصاد کشور از "مارک آلمان" سلب شود، اسکناس‌های مارک جایگزین را چاپ و در گاوصندوق‌های مخفیگاه کوخم از آن نگهداری می‌کرد. (سمت راست اسکناس صد مارکی جایگزین را نشان می‌دهد که در صورت حمله مورد استفاده قرار می‌گرفت)
تنها چند نفر از کارمندان بانک مرکزی آلمان در فرانکفورت کلید و شماره‌های رمز گاو صندوق را در اختیار داشتند. این گاو صندوق‌ها به سنسور‌های لرزشی و صوتی مجهز بودند که به اداره پلیس اتصال داشت. جالب اینکه حتی پلیس هم نمی‌دانست در درون صندوق‌های مخفیگاه چه چیزی قرار دارد.
در درون گاو صندوق‌های مخفیگاه بانک مرکزی آلمان کارتن‌های اسکناس‌های ۱۰، ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ مارکی که قرار بود در وضعیت اضطراری جایگزین شوند، انبار شده بود. هر سه ماه یکبار، کارمندانی ویژه از بانک مرکزی بخشی از این اسکناس‌ها را کنترل و شمارش می‌کردند.
این مخفیگاه و سنگر از هر لحاظ برای جنگ اتمی آماده بود و ساکنان آن می‌توانستند برای حداقل دو هفته در آن زندگی کنند. این سنگر با وزارت‌خانه‌های پایتخت آن زمان در شهر بن ارتباط داشت. یک ژنراتور با ۱۸ هزار لیتر گازوئیل انرژی برق آن را تامین می‌کرد و یک چاه عمیق آب نیز با تانکری به ظرفیت ۴۰ هزار لیتر آب آشامیدنی ایجاد شده بود.
در وضعیت اضطراری، این سنگر امکان نگهداری ۸۰ نفر غیر نظامی دیگر را نیز می داشت. برای آنها جای خواب و محل کار نیز در نظر گرفته شده بود. از طریق یک فیلتر شنی، هوای تازه وارد مخفیگاه می‌شد. البته هیچ دستورالعملی یافت نشده که نشان دهد این ۸۰ مکان برای چه کسانی درنظر گرفته شده است، افراد خاصی که باید هنگام بروز یک جنگ اتمی احتمالی وارد این سنگر می‌شدند.
در سال ۱۹۸۸ دولت آلمان تصمیم گرفت، اسکناس‌هایی را که برای "وضعیت اضطراری" چاپ کرده بود نابود کند. اسکناس‌ها دارای قابل جعل بودند و دیگر با شرایط روز همخوان نبودند. تاسیسات زیر زمینی مدتی خالی بود تا اینکه در سال ۲۰۱۴ به یک سرمایه‌گذار فروخته شد و از سال ۲۰۱۶ امکان بازدید از آن برای عموم فراهم شده است.
منبع: دویچه وله