حفاظت از گونههای در خطر انقراض، فرایندی است که تنها با مشارکت نهادهای دولتی و مردم محقق میشود. برخی گونهها در کشور ما به عنوان اصلیترین گونههای درخطر انقراض شناخته میشوند و محافظت از آنها از ابعاد مختلفی قابل بررسی است.
به گزارش ایسنا، همزمان با روز جهانی حیات وحش (۱۲ اسفندماه،۳ مارس) به ۱۳ نکته درباره حفاظت از گونههای در خطر انقراض ایران اشاره میشود:
*برخی گونهها از نظر ملی، برخی از نظر بین المللی و برخی از هردو جنبه در خطر انقراض هستند.
*پرندگانی نظیر درنای سیبری، بالابان، اردک سرسفید، میش مرغ، عقاب طلایی، اردک مرمری و تعدادی دیگر از گونهها در کشور در معرض تهدید و انقراض هستند.
*میش مرغ در ایران، بیشتر از همه گونههای دیگر حتی یوزپلنگ در معرض خطر قرار دارد، اما در ابعاد جهانی وضعیت مطلوبی دارد.
*در رده پستانداران گور ایرانی، یوزپلنگ ایرانی، خرس سیاه و گوزن زرد در معرض خطر انقراض هستند.
*یوز آسیایی گونهای است که هم از بعد ملی و هم از نظر بین المللی در خطر انقراض شناخته شده است. احتمال باروری در گربه سانانی مانند یوز پس از جفت گیری بالا نیست و این میتواند فرایند احیای این گونه را سختتر کند.
*گور ایرانی که قبلا در اغلب دشتهای ایران مرکزی، از سمنان تا جنوب فارس و بخشهایی از شرق کشور پراکنش داشت، اما به علت شکار بیرویه و تخریب زیستگاه به دو لکه در توران سمنان و بهرام گور فارس محدود شده است.
* تغییرات اقلیمی و نابودی زیستگاهها بهطور مستقیم زندگی بسیاری از موجودات مانند گوزن زرد در دریاچه ارومیه را به خطر انداخته است.
*از رده خزندگان در پنج راسته لاکپشتها، کروکودیلسانان، سوسمارها، کرم سوسمارها و مارها تاکنون ۲۲۵ گونه مورد شناسایی قرار گرفته است که گونههایی مانند افعی شاخدار دم عنکبوتی و افعی دماوندی در معرض خطر انقراض قرار دارند.
*قاچاق، زندگی بسیاری از گونهها مانند افعی دم عنکبوتی را به خطر انداخته است.
* افعی دم عنکبوتی گونهای خاص است که تنها در دو کشور عراق و ایران یافت میشود.
*از رده دوزیستان شامل وزغها، قورباغهها و سمندرها در کشورمان ۲۰ گونه تاکنون گزارش شده و گونههایی نظیر سمندر لرستانی، سمندر کردستانی، سمندرغارزی ایرانی و سمندر آذربایجانی در وضعیت بحرانی یا در معرض خطر انقراض قرار دارند.
*سمندر لرستانی به علت ظاهر بسیار زیبا در سالهای اخیر در آکواریومها و متاسفانه در سبد خرید شب عید نیز دیده و در برخی کشورهای دیگر نیز خرید و فروش شده است.
* از میان ماهیان پنج گونه از خاویارماهیان دریای خزر وضعیت مناسبی ندارند و در خطر هستند.