فرارو- در حالی که این روز‌ها بودجه سال آینده در مجلس بررسی می‌شود، هنوز تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی مشخص نیست، در حالی که دولت اصرار دارد ارز ترجیحی حرف شود، اما نمایندگان مجلس در کمیسیون تلفیق تاکنون دو بار با این امر مخالف کرده‌اند، این در حالی است که به نظر می‌رسد سرنوشت ارز ۴۲۰۰ تومانی گره‌ای مستقیمی با سرنوشت برجام خورده است.
به گزارش فرارو، مرتضی عزتی استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالای اساسی دارای جنبه‌های مختلف است، به فرارو گفت: دولت قصد داشت به یکباره ارز ترجیحی را حذف کند این موضوع به هیچ عنوان منطقی و به صلاح معیشت مردم نبود، زیرا این کار باعث یک شوک تورمی بسیار شدید می‌شود که موجبات افزایش قیمت‌ها در بازار را فراهم می‌آورد، بنابراین با توجه به شرایط حاضر نباید این کار به صورت یک دفعه‌ای انجام شود که مجلس نیز جلوی این کار را گرفت.
وی افزود: با توجه به اینکه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث می‌شود هزینه تمام شده تولید کالاها افزایش پیدا کند به طوری که مبنای ارز وارداتی از ۴۲۰۰ تومان به ۲۳ هزار تومان که نرخ ارز در بودجه سال آینده است تغییر پیدا می‌کرد که این موضوع باعث می‌شد در یک تا دو سال آینده کالا‌هایی که ارز ترجیحی به آن‌ها تعلق می‌گرفت با افزایش نزدیک ۱۵۰ درصدی مواجه شوند.
عزتی گفت: این در حالی است که ارز ترجیحی بر روی سایر کالاها و خدمات نیز اثرگذار است و می‌تواند باعث رشد دسته جمعی قیمت‌ها شود، بنابراین باید در این زمینه مجلس و دولت به این تفاهم برسند که به صورت تدریجی و طی یک بازه بلند مدت ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند، زیرا نمی‌توان تخصیص ارز ترجیحی را برای همیشه ادامه داد و در صورتیکه برجام احیا شده و تحریم‌ها نیز رفع شود، این موضوع می‌تواند زمینه را برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فراهم کند.
برجام تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی را مشخص خواهد کردمرتضی افقه کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه مجلس و دولت نمی‌خواهند هیچ کدام مسئولیت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را برعهده بگیرند، اظهار داشت: طی دو سال گذشته همواره چه دولت قبلی و چه دولت فعلی و همچنین مجلس از حذف ارز ترجیحی دم می‌زنند، اما هر زمانی که موعد تصمیم‌گیری فرا می‌رسد دولت و مجلس این موضوع را میان هم پاسکاری می‌کنند.
وی افزود: به نوعی می‌توان گفت دولت و مجلس از تبعات تورم‌زای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واهمه دارند و این تعللی که در رابطه با تصمیم‌گیری وجود دارد به دلیل این است که منتظرند تا تکلیف برجام و رفع تحریم‌ها مشخص شود، اگر برجام دوباره امضا شود به طور قطع شاهد خواهیم بود که ارز ۴۲۰۰ تومانی کنار گذاشته خواهد شد.
وی گفت: با توجه به اینکه دلار‌های بلوکه شده ایران در کشور‌های نظیر کره جنوبی، ژاپن، هند و عراق آزاد خواهد شد، دولت می‌تواند قدری افزایش قیمت‌هایی که ناشی از حذف ترجیحی است را پوشش دهد و به نوعی بازار را کنترل و مدیریت کند، اما اگر برجام به طور کلی از بین رود، آن زمان شرایط اقتصادی کشور بسیار وخیم خواهد شد و هرگونه تصمیمی در رابطه با حذف ارز ترجیحی تبعات بسیار سنگینی را به دنبال خواهد داشت.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه برخی از اقتصاددانان نیز از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی حمایت می‌کنند، اضافه کرد: این اقتصاددانان هیچ درکی از وضعیت اقتصادی امروز و سیستم معیوب سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در کشور ندارند، این در حالیست که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث می‌شود، مردم تورم بسیار سنگینی را تجربه کنند و افزایش قیمت‌ها به نوعی سر به فلک خواهد کشید بنابراین این کار به این راحتی‌ها نمی‌تواند انجام شود.
افقه ادامه داد: این در حالی است که برخی از مسئولان ارشد دولت و نمایندگان مجلس همچنین به دنبال حذف یارانه گندم ودارو نیز هستند که این موضوع نیز حتی در صورت احیای برجام می‌تواند عواقب بسیار جبران‌ناپذیری داشته باشد، بنابراین تصمیم گیری در این موضوع بسیار می‌تواند با معیشت مردم و سفره آن‌ها سروکار داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه در داخل نیز بعد از احیای برجام باید اقداماتی نیز انجام شود تا تبعات تورمی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، گرفته شود، خاطرنشان کرد: مهم‌ترین موضوع در این رابطه خارج شدن ایران از لیست سیاه اف‌ای تی اف است، زیرا تا زمانیکه ما نتوانیم با بانک‌ها و کشور‌های مختلف مراوده مالی و بانکی داشته باشیم، به هیچ عنوان نمی‌توانیم از فرصت رفع تحریم کنیم استفاده کنیم، بنابراین در این زمینه باید به فوریت و بعد از تعیین تکلیف برجام، اف‌ای‌تی‌اف نیز وضعش مشخص شود، تا بتوانیم از فرصت رفع تحریم‌ها استفاده کنیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه نمی‌توان انتظار داشت که رفع تحریم‌ها به سرعت در اقتصاد کشور تاثیرگذار باشد، خاطرنشان کرد: در ۶ ماه اول سال آینده، ما با تورم حداقل ۴۰ درصدی روبرو خواهیم بود، زیرا تا زمانی که دلار‌های نفتی بخواهد دوباره به کشور وارد شود و میزان افزایش فروش نفت نیز به تثبیت برسد، حداقل چند ماه لازم است، بنابراین نمی‌توان انتظار معجزه از رفع احیای برجام داشت، از سوی دیگر اینکه ما به توافقی با غرب دست پیدا می‌کنیم خود، از اهمیت بسزایی برخوردار است.