یک کارشناس مسایل بین الملل میگوید: «تحریم شورای امنیت و تحریمها یک جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا یک بسیج روزافزونی علیه ایران را شکل داده است. با این اوصاف منافع ایران اقتضا میکند که وارد یک مذاکرات جدی پیرامون مساله هستهای شود و از این فرصتی که در پیش است برای ورود به مذاکرات مرضی الطرفین استفاده کند.»
خبرگزاري رسمي دولت ديروز خبر داد كه رييسجمهوري اسلامي ايران اعلام كرد آماده است در نشست آتي مجمع عمومي سازمان ملل، رو در رو با باراك اوباما، رييسجمهوري آمريكا گفتوگو كند.
محمود احمدينژاد درباره اظهارات جديد مقامات آمريكايي مبنيبر آمادگي آنان براي گفتوگو با ايران در سطوح بالاتر اظهار داشت: «زماني كه آقاي بوش بر سر كار بود، ما ميگفتيم كه آماده هستيم در برابر رسانهها با وي صحبت كنيم، اما به من گفتند كه او از اين گفتوگو واهمه دارد؛ بنابراين پيشنهاد كردم كه مشاورانش را هم به همراه بياورد.»
احمدينژاد افزود: «سال گذشته نيز در سفر به نيويورك اعلام كرديم كه آماده گفتوگو با اوباما هستيم و اكنون هم بار ديگر اعلام ميكنيم كه در اواخر شهريورماه كه قرار است در مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك حضور يابم، با آقاي اوباما حاضر به گفتوگو هستم.»
رييسجمهوري ادامه داد: «ما حاضريم مرد و مردانه و رو در رو و در برابر رسانهها با آقاي اوباما مسائل جهان را روي ميز بگذاريم تا معلوم شود راهحل چه كسي بهتر است.»
از سوی دیگر دیروز دریاسالار مایک مولن، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، با ابراز این نظر که توسل به حمله نظامی برای جلوگیری از برنامههای اتمی ایران "احتمالا نظر بدی است" گفته است که در صورتیکه چنین حمله ای ضرورت داشته باشد ارتش آمریکا نقشه عملیاتی آن را تهیه کرده و در دست دارد.
برابر این اظهارات سرتیپ پاسدار یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران، گفت که اگر آمریکایی ها دست به عملیاتی علیه ایران بزنند، امنیت تمامی منطقه به مخاطره خواهد افتاد.
داوود هرمیداس باوند با تحلیل فضای حاکم در این باره بهگفت: «امروزه مساله حمله نظامی تقریبا به عنوان احتمال پذیرفته شده تلقی میشود و فضا برای توسل به اقدام سخت افزاری روز به روز بیشتر آمادهتر میگردد. مضاف بر اینکه موضع مذاکره به صورت جدی به مسیر خود ادامه نمیدهد.»
وی افزود: «علاوه بر این تحریم شورای امنیت و تحریمها یک جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا یک بسیج روزافزونی علیه ایران را شکل داده است. با این اوصاف منافع ایران اقتضا میکند که وارد یک مذاکرات جدی پیرامون مساله هستهای شود و از این فرصتی که در پیش است برای ورود به مذاکرات مرضی الطرفین استفاده کند؛ در غیر این صورت پیامدهای نگران کننده در پیش است.»
باوند با اشاره به اظهارات یک دریاسالار آمریکایی مبنی بر اینکه نقشه حمله ایران آماده است، گفت: «دریا سالار آمریکایی اظهار کرده که نقشه حمله به ایران از قبل تهیه شده است. یعنی اگر شرایط اقتضا کند که آمریکا حمله نظامی به ایران را در دستور کار قرار دهد، مشکلی از نظر تهیه و تنظیم طرح نخواهند داشت.»
این استاد دانشگاه در تحلیل سخنان این مقام ارشد ارتش آمریکا اظهار کرد: «در اصطلاح بین المللی به اظهاراتی از قبیل اظهارات دریا سالار آمریکایی بالن آزمایشی میگویند و این سخنان را به سه دلیل مطرح میکنند.»
وی اضافه کرد: «اول واکنش دیگر کشورها را به این رویداد احتمالی جنگ ارزیابی کنند. دوم افکار عمومی جهان را آماده کنند تا جامعه بین الملل از پیش با احتمال وقوع حمله آشنا شود و جنگ را یک رویداد غیر مترقبه تلقی نکند و دیگر آنکه به این طریق به جمهوری اسلامی هشدار دهند که اگر آمریکا از طریق مذاکره به نتیجه نرسد، استراتژی سخت افزاری یا استفاده از قدرت نظامی به اجرا در میآورد.»
این کارشناس مسایل خارجی درباره روند مذاکرات گفت: «در همه قطعنامههای شورای امنیت تصریح میشود که با وجود تمام تحریمهای صورت گرفته باب مذاکره باز است و از دولت ایران خواسته میشود تا وارد مذاکره شود. غرب مذاکره را صرفا پیرامون مساله هستهای میداند در صورتیکه با توجه به بسته پیشنهادی ایران، موضوع مذاکرات شامل مسایل مختلفی است.»
وی با تشریح روند مذاکرات میان ایران و 1+5 بیان کرد: «شش سال پیش ایران سیاست نگاه به شرق را پیشه ساخت و خواست چین، روسیه وهند را وارد مذاکرات کند. دیدیم که هند از همان ابتدا علیه ایران رای داد و مواضع روسیه وچین هم در قطعنامه اخیرتعدیل شد و این دو کشور همسویی بیشتری با آمریکا پیدا کردند. الان ایران میگوید ترکیه و برزیل هم در مذاکرات شرکت داشته باشند.»
باوند با اشاره به روی کار آمدن اوباما در آمریکا و تاثیر آن بر پرونده هستهای گفت: «اوباما درمبارزات انتخاباتی خود اعلام کرد که آماده مذاکره دوجانبه با ایران است و در همین راستا پیام نوروزی هم داد. ولی از این طرف واکنشی نشد و به تدریج موضع اوباما از داخل آمریکا مورد انتقاد قرار گیرد.»
وی ادامه داد: «بدین ترتیب فشار حزب جمهوری خواه، کنگره و لابی اسرائیل سبب شد اوباما تغییر رویه دهد و تاکید کند که مذاکرات به صورت دسته جمعی و از طریق 1+5 انجام شود. بنابراین استراتژی مذاکرات دو جنبه بدون شرط رنگ باخت.»